Η πρόσφατη υπόθεση της υπουργού Τουρισμού που προσέφυγε στα δικαστήρια για να ρυθμιστεί η επιμέλεια των ανήλικων παιδιών της έφερε στην επιφάνεια τις χιλιάδες οικογενειακού δικαίου διαφορές που φθάνουν στα δικαστήρια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για γονιούς και παιδιά, αντί να επιλέγεται η εξωδικαστική επίλυση τέτοιων διαφορών, που ήδη προβλέπεται στον νόμο, αλλά δεν κυριαρχεί στην πράξη.
Οι διατάξεις για εξωδικαστική επίλυση χιλιάδων αστικών διαφορών, ενώπιον δηλαδή διαπιστευμένων μεσολαβητών, που κυρίως είναι δικηγόροι, χρόνια ισχύουν, αλλά η εφαρμογή τους, καθώς δεν είναι υποχρεωτική, έχει οδηγήσει σε περιορισμένη εφαρμογή, που εστιάζεται κυρίως σε θέματα οικογενειακού δικαίου και λιγότερο σε άλλες αστικές διαφορές, όπως μισθώσεις ακινήτων, κληρονομικά, εργατικά, συμβάσεις και άλλα.
Τα οφέλη για όσους προσφεύγουν στη επίλυση των διαφορών τους εκτός δικαστηρίων, δηλαδή ενώπιον διαπιστευμένων δικηγόρων, δεν χρειάζεται να αναλυθούν. Είναι μόνον θετικά. Οι όποιες διαφορές λύνονται γρήγορα, οικονομικά, χωρίς αντιδικίες, μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες και σε ό,τι αφορά τα οικογενειακά θέματα, χωρίς την έκθεση και την ψυχολογική καταπόνηση που πάντα έχουν οι δικαστικές αντιδικίες στις αίθουσες των δικαστηρίων και στα γραφεία των δικαστικών.
Τα στατιστικά στη χώρα μας δείχνουν πως η εξωδικαστική επίλυση χιλιάδων διαφορών προχωρά με πολύ αργούς ρυθμούς, αν συνυπολογίσει κανείς τις καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης, που για να εκδοθεί μια απόφαση τελεσίδικη, δηλαδή και σε δεύτερο βαθμό, μπορεί να περάσουν τρία και περισσότερα χρόνια.
Ούτε οι πολίτες ούτε οι δικηγόροι έχουν αγκαλιάσει την εξωδικαστική επίλυση χιλιάδων διαφορών για διαφόρους λόγους, που σχετίζονται με παραδοχές που δεν αντιστοιχούν στο σήμερα, και στη δυσκολία δικηγόρων να κατανοήσουν πως και αυτούς τους συμφέρει η γρήγορη λύση παρά οι μακρόσυρτες δικαστικές διαδικασίες.
Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η επίλυση χιλιάδων υποθέσεων εκτός δικαστηρίων αποτελεί καθημερινότητα, με το Ηνωμένο Βασίλειο να καταγράφει ποσοστά που ξεπερνούν το 75% στις υποθέσεις για οικογενειακές διαφορές, που λύνονται από δικηγόρους εκτός από τις δικαστικές αίθουσες.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι και το υπουργείο Δικαιοσύνης μελετά αλλαγές στον θεσμό της εξωδικαστικής επίλυσης σε μια προσπάθεια να αδειάσουν τα δικαστήρια και να εξυπηρετηθούν οι πολίτες. Να γλιτώσουν δηλαδή από τις πολύχρονες και δαπανηρές δικαστικές διαδικασίες, που μόνον τοξικότητα και προβλήματα δημιουργούν.
Το παράδειγμα των συναινετικών διαζυγίων που ανατέθηκαν στους συμβολαιογράφους και πλέον ο γάμος λύνεται σε πέντε λεπτά και οικονομικά αποτελεί ένα θετικότατο παράδειγμα για όλους.
Αρκεί η όποια ρύθμιση να είναι υποχρεωτική και μελετημένη.
Να σκεφθεί κανείς ότι πριν από λίγα χρόνια για ένα συναινετικό διαζύγιο ο πολίτης παιδευόταν ένα και ενάμιση χρόνο στα δικαστήρια, ενώ τώρα πάει στο συμβολαιογράφο και τελειώνει σε λίγη ώρα.
Τι δεν καταλαβαίνουμε λοιπόν; Ας προχωρήσουν ρυθμίσεις στη λογική των συναινετικών διαζυγίων. Εξω από τα δικαστήρια. Αλλιώς, όσες αλλαγές κι αν γίνουν στη Δικαιοσύνη, δεν μπορεί να ανακοπεί το τσουνάμι των χιλιάδων υποθέσεων που φθάνουν κάθε χρόνο στα δικαστήρια. Ο,τι και να γίνει, θα θυμίζει την προσπάθεια του Σίσυφου…