Λίγα εικοσιτετράωρα μόνο μετά τη μεγάλη πυρκαγιά στη ΒΑ Αττική, έρχονται αμείλικτα τα γνωστά ερωτήματα ενώπιον όλων μας, πολιτείας, ειδικών, κατοίκων των περιοχών που κάηκαν, αλλά και όλων των πολιτών της χώρας. Γιατί δεν τα καταφέραμε αυτή τη φορά; Γιατί η πυρκαγιά πήρε τέτοιες ανεξέλεγκτες διαστάσεις; Δεν είχαμε επαρκή μέσα πυρόσβεσης, εναέρια και επίγεια; Δεν εντοπίσαμε εγκαίρως την έναρξή της ώστε να επέμβουμε άμεσα; Η απάντηση είναι καταφατική και στα δύο ερωτήματα.
Είναι σαφές ότι τα εναέρια και επίγεια μέσα πυρόσβεσης στην Ελλάδα βαίνουν συνεχώς αυξανόμενα και ο αριθμός τους κρίνεται ικανοποιητικός. Επίσης εφέτος οι χρόνοι εντοπισμού της πυρκαγιάς στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν λίγα λεπτά μετά την έναρξή της, ενώ οι αντίστοιχες επεμβάσεις των δυνάμεων πυρόσβεσης ήταν εξίσου άμεσες, γεγονός που αποτυπώθηκε σε πολλές περιπτώσεις που είχαμε πλήρη κατάσβεση σε λίγες ώρες. Αρα και τα μέσα είχαμε, και άμεσα επεμβήκαμε. Τότε γιατί είχαμε την εξέλιξη αυτή; Διότι απλούστατα όταν η ένταση των φυσικών ονομαζόμενων κινδύνων ξεπεράσει κάποια όρια, τότε ο άνθρωπος αδυνατεί να αμυνθεί επαρκώς, όσα μέσα και εάν έχει.
Αυτό βέβαια ισχύει για όλους τους φυσικούς κινδύνους (π.χ. πλημμύρες, σεισμούς κ.λπ.) και όχι μόνο για τις πυρκαγιές. Η διαφορά όμως των προαναφερθέντων κινδύνων από τις πυρκαγιές είναι μία αλλά θεμελιώδης. Αυτούς ούτε τους προκαλούμε ούτε μπορούμε να τους αποφύγουμε, ενώ τις τελευταίες μπορούμε να τις αποφύγουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό. Πώς; Με το να αποτρέψουμε την έναρξή τους.
Πολλά μέτρα υπάρχουν και αρκετά εφαρμόζονται ήδη επαρκώς ή λιγότερο επαρκώς, π.χ. καθαρισμοί, διάνοιξη και συντήρηση αντιπυρικών κ.λπ. Σε ένα όμως θέμα υστερούμε, που είναι και το πιο θεμελιώδες. Στο θέμα της επιτήρησης δασών και δασικών εκτάσεων. Και όταν λέμε «επιτήρηση», εννοούμε αυστηρή, σε 24ωρη βάση, με συνεχείς περιπολίες, ιδιαίτερα αυξημένες στα περιαστικά δάση και στις περιοχές με έντονη ανθρώπινη παρουσία.
Στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Πολιτικής Προστασίας «ΑΙΓΙΣ» μπορεί να δημιουργηθεί ένα Εθνικό Σώμα Πυροφυλακής με παρουσία στο σύνολο της χώρας. Η συνολική δύναμη του Σώματος θα είναι κατανεμημένη στα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Κέντρα Πολιτικής Προστασίας της χώρας. Ετσι, κάθε Κέντρο θα έχει τη δική του δύναμη που θα εξειδικεύεται στις συνθήκες της συγκεκριμένης περιφέρειας.
Το Σώμα Πυροφυλακής δεν θα πρέπει να είναι εποχιακό, αλλά η δραστηριοποίησή του θα είναι συνεχής, χειμώνα – καλοκαίρι, ενώ πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στους πυροφύλακες να ασκούν έλεγχο και εποπτεία σε κάθε επικίνδυνη και παράνομη δραστηριότητα στο δάσος. Το καλοκαίρι κύριο μέλημα θα είναι η διαρκής φύλαξη των δασών, ενώ τον χειμώνα καθαρισμοί, μικροϋλοτομίες, διανοίξεις και συντήρηση τεχνικών έργων του δάσους που παρέχουν υδρονομική προστασία. Η ίδρυσή του θα βοηθήσει πολύ στην αποτροπή των πυρκαγιών. Ο σύνδεσμος των Δήμων Υμηττού που έχει οργανώσει ένα εθελοντικό σώμα, κοντά στα πρότυπα αυτού που αναφέρουμε, δείχνει ήδη τον δρόμο.
Ο κύριος Δημήτρης Εμμανουλούδης είναι καθηγητής, διευθυντής του εργαστηρίου Assist στο Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
