Το εφετινό καλοκαίρι αποδεικνύεται ως ένα από τα πιο καταστροφικά ως προς τη διαχείριση των πυρκαγιών και τα χιλιάδες καμένα στρέμματα. Η χώρα μας, τοποθετημένη γεωγραφικά στη διακεκαυμένη ζώνη των εντονότερων συνεπειών της κλιματικής κρίσης στο κέντρο της Μεσογείου, πληρώνει πολύ ακριβά το μάρμαρο της παγκόσμιας οικολογικής καταστροφής και της αδιαφορίας έναντι της επιβίωσης του πλανήτη και κατ’ επέκταση της ίδιας της ανθρωπότητας.
Είναι δεδομένο ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι ακόμη πιο δύσκολα, αλλά και οι προκλήσεις στο πεδίο της πολιτικής προστασίας πολύ μεγαλύτερες. Η ασφάλεια του πολίτη, των πόλεων και των χωριών μας αποκτά μια νέα υπόσταση, αυτή της κλιματικής ασφάλειας. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει κινητοποίηση και τα κράτη με ικανά αποθέματα διορατικότητας προετοιμάζονται για περισσότερα ακραία καιρικά φαινόμενα, μεγαλύτερα προβλήματα στην παραγωγή και συγκομιδή προϊόντων και ευκολότερη εξάπλωση επιδημιών.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ανωτέρω δεδομένα, επείγει μια διαφορετική προσέγγιση στο ζήτημα της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης και των συνεπειών της. Η καταστροφή του οικοσυστήματος της χώρας επιφέρει πλήγματα σε κομβικές οικονομικές δραστηριότητες, όπως συνέβη στη Ρόδο με την απώλεια χιλιάδων τουριστών. Θέτει σε κίνδυνο βασικές κρατικές υποδομές Υγείας, όπως το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης. Διακινδυνεύει την εθνική ασφάλεια, όταν εκκενώνονται νευραλγικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Ενα συλλογικό ψυχικό τραύμα εκκολάπτεται στην κοινωνία σε κάθε μεγάλη πύρινη καταστροφή. Ανθρώπινες ζωές τίθενται σε κίνδυνο, κάποιες από αυτές, οι πιο ευάλωτες, δεν τα καταφέρνουν τελικά.
Απέναντι στα παραπάνω δεν χωρούν ολιγωρίες, ερασιτεχνισμοί, επικοινωνιακή διαχείριση και παρωχημένες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων και ειδικότερα των πυρκαγιών. Η πυρόσβεση και η καταστολή έχουν αποδείξει τα περιορισμένα όριά τους. Δεν αρκεί η αυτοθυσία εκατοντάδων εθελοντών και η αφοσίωση των πυροσβεστών μας. Απαιτούνται πολύ μεγαλύτερες επενδύσεις στην πρόληψη από τα διαθέσιμα εθνικά και ευρωπαϊκά κονδύλια, για καθαρισμούς των δασών, διαχείριση της καύσιμης ύλης και φύτευση νέων ανθεκτικότερων δέντρων. Χρειάζεται ανασχεδιασμός της χωροταξίας και της οικιστικής ανάπτυξης με απαγόρευση κατασκευής κτιρίων σε υψηλού κινδύνου περιοχές και υποχρεωτική δημιουργία ζωνών προστασίας. Επείγει η εκμετάλλευση των σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων, μέσα από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να προβλέπουμε πού και σε ποιον χρόνο υφίσταται κίνδυνος για εκδήλωση πυρκαγιάς, αλλά και να την εντοπίζουμε σε άμεσο χρόνο, ώστε η πυρόσβεση να καθίσταται πιο εύκολη. Αυτά τα μέτρα της εκ των προτέρων προσαρμογής, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, μπορούν να έχουν πολλαπλάσια οφέλη στην αντιμετώπιση των επικίνδυνων πυρκαγιών. Σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει και ο αγροκτηνοτροφικός τομέας με τα κατάλληλα κίνητρα για τη συμβολή του στην πρόληψη. Η αναβάθμιση της δασικής μας υπηρεσίας μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην προστασία των δασικών εκτάσεων, προτείνουν οι ειδικοί.
Για μια κυβέρνηση που διανύει τον 5ο χρόνο στην άσκηση της εξουσίας και εξήγγειλε επανειλημμένως την ίδρυση της Πολιτικής Προστασίας, οι σημερινές αποτυχίες μέσα από την ελλιπή προετοιμασία τής καταλογίζονται. Δεν πρέπει όμως η δημόσια συζήτηση να εγκλωβιστεί με ευθύνη της κυβέρνησης σε μια θάλασσα ασκήσεων συνωμοσίας, αναζήτησης εχθρών του έθνους και μισαλλοδοξίας. Οχι ένας ακόμη «εμφύλιος» με μηδενικό άθροισμα. Είναι ανάγκη να ξεκινήσει άμεσα ένας νηφάλιος εθνικός διάλογος και να συμφωνήσουμε στις καλύτερες λύσεις. Το ζήτημα ξεπερνά κατά πολύ κόμματα, αξιώματα και ιδεολογίες. Αφορά την ίδια την υπόσταση της πατρίδας. Ας το τολμήσουμε.
Ο κ. Αθανάσιος Γλαβίνας είναι εκπρόσωπος Τύπου του ΠαΣοΚ-Κίνημα Αλλαγής.
