Ο αγροδιατροφικός τομέας της χώρας μας αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της εθνικής οικονομίας, αφού αντιπροσωπεύει το 21,3% των συνολικών εξαγόμενων προϊόντων από την Ελλάδα προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Κυρίαρχη θέση στην οικονομική φαρέτρα των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων που εξάγονται αποτελούν τα φρούτα και τα λαχανικά, καταλαμβάνοντας το 28,2%, τα έλαια και τα λίπη (14,0%), τα ψάρια και τα παρασκευάσματά τους (13,1%), καθώς και τα γαλακτοκομικά προϊόντα (12,9%) και τα δημητριακά (8,1%). Το θετικό αγροτικό ισοζύγιο το οποίο καταγράφεται για το έτος 2022 στις τρεις πρώτες προαναφερθείσες κατηγορίες προϊόντων και τροφίμων, αποδεικνύει ότι ο ελληνικός αγροδιατροφικός τομέας διαδραματίζει επιπρόσθετα έναν σπουδαίο ρόλο και στην επισιτιστική ασφάλεια της χώρας όσον αφορά τα προϊόντα αυτά.
Ωστόσο, η πρόσφατη εμπειρία των ακραίων φυσικών καταστροφών στη χώρα μας, αποδεικνύει ότι η κλιματική αλλαγή, ως πραγματικότητα, καθιστά την αγροτική ανάπτυξη σχοινοβάτη σε ένα τεντωμένο σχοινί, που επιβάλλει ευελιξία και γρήγορα αντανακλαστικά ώστε να διατηρηθούν οι ισορροπίες.
Η παραγωγική δυναμική των πληγεισών περιοχών είναι χαρακτηριστική:
Η παραγωγή της Θεσσαλίας αντιπροσωπεύει το 5,5% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας. Το 57% των εθνικών αροτραίων καλλιεργειών, το 40% των δενδρωδών καλλιεργειών, το 13% του ζωικού κεφαλαίου, το 16% της παραγωγής γάλακτος, αλλά και το 40% της παραγωγής μαλακών τυριών, καθώς και το 25% της παραγωγής σκληρού τυριού της χώρας, παράγεται στη Θεσσαλία. Αντίστοιχα, στον Εβρο παράγεται το 23% των ενεργειακών καλλιεργειών, το 6,5% του ζωικού κεφαλαίου, καθώς και το 3% της παραγωγής γάλακτος της χώρας.
Οι εκτιμήσεις για τις καταστροφές που προκλήθηκαν από την κακοκαιρία Daniel στην περιοχή της Θεσσαλίας, αλλά και από τη μέγα-πυρκαγιά στον Εβρο επιβεβαιώνουν την αναγκαία προσπάθεια όλων μας, ώστε να εξασφαλιστεί το αγροτικό ισοζύγιο και να μετριαστεί η επισιτιστική ανασφάλεια.
Συνολικά, 858.910 στέμματα καλλιεργήσιμης γης στη Θεσσαλία έχουν πλημμυρίσει. Εκτιμάται ότι υπάρχουν καλλιέργειες που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς (100%), ενώ άλλες έχουν υποστεί σημαντικές ζημίες (50 έως 80%). Μέχρι τώρα έχουν καταγραφεί πάνω από 120.000 νεκρά ζώα (βοοειδή, αιγοπρόβατα και χοιρινά), πάνω από 176.000 νεκρά πτηνά και κουνέλια, ενώ τα μελλισοσμήνη τα οποία χάθηκαν ανέρχονται σε περισσότερα από 100.000. Κτηνοτροφικές μονάδες, επιχειρήσεις μεταποίησης τροφίμων, αποθήκες, και άλλες σχετικές υποδομές έχουν πλήρως καταστραφεί. Αντίστοιχα, στον Εβρο η μέγα-πυρκαγιά άφησε το αποτύπωμά της στα συνολικά 935.000 στρέμματα καμένης έκτασης, εκ των οποίων τα 81.140 στρέμματα αφορούσαν αγροτικές εκτάσεις.
Η διευρυμένη εικόνα των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στον μεγάλο ευρωπαϊκό χάρτη μαρτυρά ότι οι μάχες που πρέπει να δοθούν εναλλάσσονται σε πολυάριθμα και πολυδιάστατα επίπεδα και ξεπερνούν τα σύνορα της κάθε χώρας. Καθίσταται όμως σαφές, ότι μεταξύ άλλων, το πρόσημο του αγροτικού ισοζυγίου αποτελεί την άμεση πρόκληση που πρέπει να διαχειριστούμε, αναγνωρίζοντας τα νέα δεδομένα που συνεχώς προκύπτουν και ανταποκρινόμενοι πάντα στις ανάγκες της οικονομικής, κοινωνικής και επισιτιστικής βιωσιμότητας της χώρας μας.
O κ. Λευτέρης Αυγενάκης είναι υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.