Οι αυτοδιοικητικές εκλογές και άλλες ειδήσεις εθνικού ενδιαφέροντος αρχικά και στη συνέχεια τα δραματικά γεγονότα στη Μέση Ανατολή εκτόπισαν στα «ψιλά» μια πολύ σημαντική είδηση: τη σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την ευρεία χρήση ενός δεύτερου εμβολίου ενάντια στην ελονοσία. Το εμβόλιο ονομάζεται R21/Matrix-M και έρχεται να προστεθεί στο πρώτο εμβόλιο, το Mosquirix (ή RTS,S), το οποίο έλαβε αντίστοιχη σύσταση πριν από δύο χρόνια.
Το νέο εμβόλιο ελπίζεται ότι θα κλείσει την ψαλίδα μεταξύ ζήτησης και προσφοράς καθώς η παραγωγή του πρώτου εκτιμάται ως αργή. Και οι ανάγκες είναι τεράστιες: κάθε χρόνο η ελονοσία σκοτώνει περισσότερα από μισό εκατομμύριο παιδιά κυρίως σε χώρες τις υποσαχάριας Αφρικής!
Και τα δύο εμβόλια περιέχουν πρωτεΐνες της επιφάνειας του παρασίτου Plasmodium falciparum, το οποίο προκαλεί τη νόσο και του οποίου ο κύκλος ζωής περιλαμβάνει την εναλλαγή ξενιστών, από τα κουνούπια στον άνθρωπο και αντίστροφα. Το νέο εμβόλιο, το οποίο μόλις ολοκλήρωσε την τρίτη φάση κλινικών δοκιμών και έχει δοκιμαστεί σε 4.800 παιδιά, αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και ενώ έχει μελετηθεί από πλευράς αποτελεσματικότητας και ασφάλειας, χρειάζεται ακόμη να λάβει έγκριση για τις διαδικασίες παραγωγής του σε μεγάλη κλίμακα. Αν όλα πάνε καλά, αναμένεται ότι θα είναι διαθέσιμο στο δεύτερο μισό του 2024, ενώ υπολογίζεται ότι από το 2025 θα παράγεται σε 100 εκατομμύρια δόσεις τον χρόνο.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΠΟΥ, απαιτούνται αρχικά τρεις δόσεις των εμβολίων μέσα σε διάστημα λίγων μηνών και στη συνέχεια μία αναμνηστική δόση μετά από ένα έτος προκειμένου να επιτευχθεί η επιθυμητή ανοσία, ενώ τονίζεται ότι τα εμβόλια έρχονται να συμπληρώσουν και όχι να αντικαταστήσουν τα άλλα μέτρα προφύλαξης (ανθελονοσιακά φάρμακα και κουνουπιέρες εμβαπτισμένες σε αντικουνουπικά σκευάσματα). Και όλα αυτά επειδή η χορήγηση των εμβολίων σε συνδυασμό με τα παραπάνω επιτυγχάνει 75% αποτελεσματικότητα ενάντια στην κλινική ελονοσία.
Περιττό να πούμε ότι η είδηση αυτή χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από τις χώρες που πλήττονται από τη νόσο. Κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τον εντελώς ανεδαφικό επιστημονικά και όμως τόσο ευρέως διαδεδομένο σκεπτικισμό για τα εμβόλια στον δυτικό κόσμο. Ως γνωστόν όμως, η κλιματική αλλαγή έχει φέρει την ελονοσία και στη δική μας πόρτα. Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι δεν θα χρειαστεί να πληρώσουμε ακριβά τον ελιτίστικο σκεπτικισμό μας.