Καμία θεωρία, κανένα επιστημονικό μοντέλο μελέτης δεν κατάφερε ποτέ να προβλέψει την Ιστορία, δεν είναι αυτός ο σκοπός τους, δεν είναι χαρτορίχτρες η κοινωνική θεωρία και η πολιτική επιστήμη. Εξετάζουν παραμέτρους, συνθέτουν δεδομένα, και φτάνουν σε «προβλέψεις» που αφορούν τον μέσο όσο συμπεριφοράς.
Μόνο που ο μέσος όρος συμπεριφοράς στην ουσία δεν υπάρχει, είναι μια σταθερά που την επινοήσαμε γιατί κάπου πρέπει να πατάμε. Ακριβώς ό,τι συμβαίνει και με τη ζωή μας. Εκεί που όλα μοιάζουν να πηγαίνουν by the book, έρχεται ένα μικρό σκούντημα της τύχης και αλλάζει όλη η τροχιά μας.
Τα μεγαλύτερα συλλαλητήρια της Μεταπολίτευσης έγιναν με αφορμή γεγονότα. Ηταν όλα με σαφές πολιτικό αίτημα αλλά δεν ήταν ιδεολογικά – εννοώ πως δεν έγιναν για κάποιον μελλοντικό Σοσιαλισμό ή για την εμπέδωση του Φιλελευθερισμού.
Ισως μου διαφεύγει κάποια, αλλά οι μαζικότερες συγκεντρώσεις έγιναν το 2000 για τις ταυτότητες, το 1999 για τον επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία και για την υπόθεση Οτσαλάν την ίδια χρονιά. Η συγκέντρωση της προηγούμενης Παρασκευής για τα Τέμπη ίσως ήταν η μαζικότερη από όλες.
Ολες αυτές οι συγκεντρώσεις ήταν συναισθηματικές, γι’ αυτό και δεν τις έπιασαν τα ραντάρ της επιστήμης της συμπεριφοράς του μέσου όρου. Το συναίσθημα χρειάζεται μόνο μία σταγόνα για να ξεχειλίσει το ποτάμι, πώς μπορείς να προβλέψεις πότε θα στάξει αυτή η μία σταγόνα;
Οι πλέον αφιλοσόφητοι επιστήμονες και πολιτικοί αντί να ανοίξουν λίγο και την καρδιά τους, πέρα από τα μοντέλα τους, νομίζουν πως ξεμπερδεύουν με το να λοιδορήσουν το μαζικό αίσθημα, να το υποβαθμίσουν, να το βαφτίσουν «πρόσκαιρη αντίδραση της μάζας που θα ξεφουσκώσει», να συκοφαντήσουν τον ρομαντισμό ταυτίζοντάς τον με τον λαϊκισμό, θεωρώντας πως είναι τροχοπέδη στην εξέλιξη. Τόσες σπουδές τζάμπα.
Η πολιτική του μέλλοντος είναι το όνειρο του παρόντος. Κάποιοι πρώτα ονειρεύτηκαν, δεν γίνεται αλλιώς. Και σίγουρα δεν γίνεται να υποτιμάς το αίσθημα της ήττας των ανθρώπων. Οταν αμφισβητήσεις την ελευθερία ή τη δικαιοσύνη, μπορεί να βγεις πρόσκαιρα νικητής γιατί τους αιφνιδίασες και παρέλυσαν, αλλά κάποια στιγμή με μία εντελώς απρόβλεπτη αφορμή ανακτούν τις δυνάμεις τους και διεκδικούν τη ζωή τους.
Στη δουλειά μας, στο τραγούδι, συνηθίζω να λέω πως το επόμενο μεγάλο πολιτικό τραγούδι που θα μας συσπειρώσει όλους γύρω από ένα κοινό αίσθημα και αίτημα, μπορεί να είναι ερωτικό. Δεν είναι απαραίτητο και καθόλου σίγουρο πως θα είναι ένα τραγούδι που θα εκφράζει κοινωνικοπολιτικά αιτήματα, αυτό είναι μπροσούρα, δεν είναι τραγούδι.
Δεν θα προκύψει εγκεφαλικά και εργαστηριακά χρησιμοποιώντας «εγκεκριμένα» υλικά. Ενα τραγούδι για τον έρωτα θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει το soundtrack μιας εξέγερσης που δεν την πιάνει το μυαλό μας. Γιατί απλά εκείνη τη δεδομένη στιγμή θα λειτουργήσει ενωτικά και παρήγορα.
Μακάρι να μη χρειαζόταν να γίνεται πάντα με τον δύσκολο τρόπο. Να μη χρειαζόταν να φτάνουμε με την ψυχή στο στόμα στην ακρούλα λίγο πριν γκρεμιστεί η αξιοπρέπειά μας, για να αντιδράσουμε. Αλλά αν δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, ας γίνει έτσι.
