Το ενδιαφέρον για τον ΣΥΡΙΖΑ περιστρέφεται γύρω από τη διαδικασία εκλογής της νέας ηγεσίας και των προτάσεων που καταθέτουν οι υποψήφιοι για την επόμενη ημέρα. Τα γεγονότα όμως εξελίσσονται διαμορφώνοντας ένα σύνθετο περιβάλλον. Η κατάθεση προγραμματικών θέσεων κρίνεται επιτακτική προκειμένου ο ΣΥΡΙΖΑ να εκκινήσει την προσπάθεια επαναπροσέγγισης με την κοινωνία αποσκοπώντας μελλοντικά στην επίτευξη του στόχου της διαμόρφωσης μιας ευρύτερης πλειοψηφίας.
Εκκινώντας από τον ιδεολογικό πυρήνα της Αριστεράς, ο προγραμματικός λόγος της οφείλει να καταπιάνεται με μια σειρά θεμάτων που άπτονται της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της ισότητας, της προσβασιμότητας, των δικαιωμάτων, της βιώσιμης και συμπεριληπτικής ανάπτυξης, της ευημερίας κ.ά. Κρίσιμο σημείο, η προσαρμογή στα νέα δεδομένα και ο εμπλουτισμός των προτάσεών της προκειμένου να αποκτήσει μια σύγχρονη ταυτότητα. Στην υπόθεση εργασίας ότι υποχρεούμασταν να εστιάσουμε σε ένα θέμα ως μείζονα απειλή για τη χώρα και πορεία της ανθρωπότητας θα καταπιανόμασταν (σχεδόν) αποκλειστικά με το πολυδιάστατο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής/κρίσης.
Ωστόσο το ενδιαφέρον της δημόσιας σφαίρας περιορίζεται στη διάσταση της επάρκειας των ανθρώπινων και τεχνικών πόρων για την αντιμετώπιση των φυσικών αυτών φαινομένων και της προστασίας – ορθώς – της ανθρώπινης ζωής, παραμερίζοντας άλλες, κρίσιμες διαστάσεις. Κυρίως ότι πρέπει ως χώρα να δράσουμε άμεσα και πολυεπίπεδα. Για παράδειγμα συνειδητοποιούμε ότι το φαινόμενο της συνεχούς αύξησης της μέσης θερμοκρασίας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα οφείλονται στη μακροχρόνια επιβάρυνση από την οικονομική δραστηριότητα, την ευρεία χρήση των ορυκτών καυσίμων και την καταστροφή οικοσυστημάτων; Συμφωνούμε μεν ότι η πράσινη μετάβαση πρέπει να προχωρήσει αλλά διά μέσου ενός ολιστικού σχεδίου προκαθορισμένων, ξεκάθαρων κανόνων που θα διασφαλίζουν αφενός τον σεβασμό στη βιοποικιλότητα και την ανθεκτικότητα του φυσικού περιβάλλοντος και αφετέρου τη συμπεριληπτικότητα του συνόλου της κοινωνίας. Δεύτερον, οι επιδράσεις των κλιματικών αλλαγών αναλύονται υπό το πρίσμα των συνεπειών στη δυναμική και την ανθεκτικότητα οικονομικών κλάδων π.χ. της γεωργικής παραγωγής, της αλιείας, των μεταφορών; Συνειδητοποιούμε τις συνέπειες των κλιματικών μεταβολών στην ανθρώπινη υγεία; Πόσο ικανό είναι το σημερινό ελληνικό κράτος να αντεπεξέλθει υπό αυτές τις διαμορφωθείσες συνθήκες; Αντιλαμβανόμαστε τις αλλαγές που πρέπει να κάνουμε στο σύστημα παιδείας, υγείας, το κοινωνικό κράτος, τις εργασιακές σχέσεις κ.α.;
Η επανεμφάνιση του πληθωρισμού και η ενεργειακή κρίση επιδείνωσαν τις ανισότητες και προκάλεσαν την εκ νέου περιθωριοποίηση μεγάλων κοινωνικών στρωμάτων παγκοσμίως. Η ανασφάλεια που προκαλείται δημιουργεί το εύφορο έδαφος για την ενδυνάμωση των ακραίων πολιτικών σχηματισμών. Η Αριστερά, διαχρονικός υπέρμαχος της επιστήμης και πολλαπλασιαστής του ορθού λόγου, είναι δυνατόν να συνεχίζει να αδρανεί μπροστά σε φαινόμενα συνωμοσιολογικών θεωριών που συσχετίζονται με την κλιματική αλλαγή;
Από την παράθεση των παραπάνω ερωτημάτων και προβληματισμών ενδεχομένως να γίνονται αντιληπτές οι πολυεπίπεδες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και η αντανάκλαση όλων αυτών των προκλήσεων πάνω στις προγραμματικές επεξεργασίες και τις αντίστοιχες προτάσεις πολιτικής. Η σύγχρονη Αριστερά οφείλει να αναδείξει ως κεντρικό πυρήνα των θέσεών της το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, να πρωταγωνιστήσει στην ενεργοποίηση και τη διαμόρφωση συμμαχιών με την κοινωνία των πολιτών και να προχωρήσει στην κατάθεση προτάσεων αντιπαρατιθέμενη με το κύμα της ανορθολογικής αμφισβήτησης της πραγματικότητας.
Ο κ. Δημήτρης Λιάκος είναι οικονομολόγος, πρώην υφυπουργός.
