Από τότε που ήμουν παιδί, θυμάμαι να βιώνω την προεκλογική περίοδο σαν κάτι που έμοιαζε με πανηγύρι. Οι αναμνήσεις από τις πλαστικές σημαίες, τους τοίχους που γέμιζαν με αφίσες και άλλαζαν κάθε μέρα χρώμα – αφού το βράδυ περνούσαν μια και δυο φορές αντίπαλα κομματικά συνεργεία -, οι μεγάλες συγκεντρώσεις στην Αριστοτέλους φέρνουν μια νοσταλγία.
Μαζί με τις αναμνήσεις όμως μπαίνω σε μια προσωπική διαδικασία να βασανίσω το μυαλό μου για να δω τι έχει αλλάξει, πόσο έχει αλλάξει και κυρίως αν αλλάζει προς το καλύτερο και το χειρότερο.
Είμαστε δύο βδομάδες πριν από τις εκλογές και η προσωπική μου αίσθηση είναι ότι το κλίμα είναι αρκετά υποτονικό. Αυτό δεν έχει να κάνει με το ότι οι αφίσες και οι πλαστικές σημαίες δεν δίνουν πλέον το «απαραίτητο» χρώμα – επιτέλους, για περιβαλλοντικούς λόγους. Κυρίως, νομίζω, σχετίζεται με την απόσταση από την οποία αντιμετωπίζουν οι πολίτες τις διαδικασίες αυτές.
Εδώ είναι που εντοπίζω ένα δημοκρατικό πρόβλημα. Επειτα από χρόνια οικονομικής κρίσης και αλλεπάλληλων αναταραχών φαίνεται να παγιώνεται μια αίσθηση ότι οι κυβερνήσεις λειτουργούν περισσότερο ως διαχειριστές δύσκολων καταστάσεων και όχι ως παραγωγοί πολιτικής με διακριτά κυβερνητικά σχέδια. Τα κόμματα που έχουν υιοθετήσει τη φόρμα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται να κυνηγούν περισσότερο τα likes και τα retweets από το να κάνουν σαφείς τις διαφορές τους. Πολλές φορές και εμείς οι δημοσιογράφοι μπαίνουμε σε αυτή τη λογική, δυσκολεύοντας την κοινή γνώμη να διακρίνει τα κρίσιμα θέματα που διακυβεύονται με την ψήφο μας.
Η αίσθηση που έχω είναι ότι ως τώρα οι εκλογές είναι «βουβές» και «αόρατες». Δεν είμαι σίγουρη όμως για αυτό, ειλικρινά. Μπορεί απλά να κρίνω με κριτήρια μιας άλλης εποχής, τότε που τα σημαιάκια και οι αφίσες κυριαρχούσαν, οι τσακωμοί στις γειτονιές ήταν καθημερινοί και ο κόσμος στηνόταν στην τηλεόραση για να δει μια πολιτική αντιπαράθεση ή πήγαινε από το μεσημέρι στην πλατεία με προσμονή για να ακούσει το βράδυ τον ηγέτη του.
Μπορεί απλώς να αλλάζει η τελετουργία και εμείς να θεωρούμε ότι οι πολίτες δεν ασχολούνται. Θέλω να διατηρώ την ελπίδα ότι όχι μόνο συνεχίζουν να ενδιαφέρονται για την πολιτική, για τις εκλογές, για τα προγράμματα, αλλά και ότι επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στην προεκλογική διαδικασία όσο και στην εκλογική.
Πάντοτε οι προεκλογικές περίοδοι είναι περίοδοι «δημοκρατικής εκγύμνασης». Και για να μη θεωρηθεί ότι κάνω από καθέδρας νουθεσίες, το υπενθυμίζω πρώτα από όλα στον εαυτό μου.