Εδώ και καιρό ο κόσμος κινείται, εν μέσω κλιματικών και άλλων απειλών μα και μοναδικών σε έκταση και βάθος τεχνολογικών επιτευγμάτων, σε περίοδο γεωπολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών ανακατατάξεων, γεμάτη αναστατώσεις, εντάσεις και πολέμους ακόμη.
Ολα πλέον φαντάζουν ρευστά και μεταβαλλόμενα, οι σταθερές υποχωρούν, τα συμφέροντα αναδιατάσσονται, οι συμμαχίες δοκιμάζονται, οι συσχετισμοί αλλάζουν, οι προηγούμενες αρχές και αξίες κάμπτονται, νέες δυνάμεις έρχονται στο προσκήνιο και οι κυρίαρχες μέχρι πρότινος δίνουν σχεδόν απέλπιδα μάχη διατήρησης των πρωτείων με όλα τα μέσα.
Σε αυτές τις μεταβαλλόμενες συνθήκες ο Ντόναλντ Τραμπ, με τις αλλοπρόσαλλες και ανορθολογικές πολιτικές του, ήλθε να δράσει ως καταλύτης και επιταχυντής της διαφαινόμενης ανασύνταξης των πάντων.
Ηδη η αποτελεσματικότητα της απότομης στροφής στον προστατευτισμό, μέσω της επιβολής υπέρογκων δασμών σχεδόν σε όλο τον πλανήτη, αμφισβητείται ευρέως, προκαλεί έντονες αντιδράσεις και οδηγεί σε αντισυσπειρώσεις, ικανές να απομονώσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, να θαμπώσουν την ελκυστικότητα του δολαρίου και να στερήσουν από τις ΗΠΑ επενδυτικούς και χρηματοδοτικούς πόρους, χωρίς τους οποίους δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις που γεννούν τα 35 τρισεκατομμύρια του αμερικανικού δημοσίου χρέους. Συνδυαζόμενη μάλιστα η επιλογή των δασμών με τις πολιτικές λιτότητας και ξηλώματος του όποιου κοινωνικού κράτους υφίσταται στην Αμερική μπορεί να φέρει το απόλυτο χάος στις ακόμη ευημερούσες Ηνωμένες Πολιτείες.
Απέναντι στην πολιτική Τραμπ στέκεται η πειθαρχημένη και παραγωγικά πανίσχυρη πλέον Κίνα και ο ταχέως αναπτυσσόμενος παγκόσμιος Νότος. Δηλαδή το άλλο μοντέλο της σκληρής και καθοδηγημένης από το κράτος μεγάλης ανάπτυξης, που πλέον αισθάνεται ότι έχει τις δυνάμεις να αντιπαρατεθεί και να απαιτήσει σεβασμό και εμπόριο επί ίσοις όροις, με αρχές και κανόνες, χωρίς νταηλίκια και αχρείαστους τσαμπουκάδες.
Από κοντά ακολουθεί η Ευρώπη, η οποία βλέποντας τα συμφέροντά της να απειλούνται, δείχνει έτοιμη να σπάσει κι αυτή τους «ιερούς» δεσμούς της Δύσης και της Ατλαντικής Συμμαχίας που πρώτος έσπασε ο αμερικανός πρόεδρος συμπράττοντας επί της ουσίας στο Ουκρανικό, με τον ρώσο ομοϊδεάτη και φίλο του, όπως τον αποκαλεί, Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι Ευρωπαίοι αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να ανεχθούν τον ανορθολογισμό του Τραμπ που απαιτεί να κυκλοφορούν με το ζόρι σεβρολέτ στους ευρωπαϊκούς δρόμους, μην αναγνωρίζοντας ότι απλώς δεν αγοράζονται από τους ευρωπαίους καταναλωτές επειδή είναι χοντροκομμένα, ρυπογόνα και τεχνολογικά καθυστερημένα.
Το δυστύχημα για την Ευρώπη είναι ότι η πολιτική της τάξη πάσχει. Η παλαιά είναι κλονισμένη, χωρίς όραμα και ελκυστικό σχέδιο για το μέλλον, και η ανερχόμενη φέρει του Τραμπ την προβληματικότητα, ορίζεται από το αυτό πνεύμα και από την αυτή νεοσυντηρητική κουλτούρα.
Αντιστοίχως και στην Ελλάδα η νεοδημοκρατική κυβέρνηση δεν συγκινεί ούτε εμπνέει και η αντιπολίτευση ορίζεται από ελλειμματικά σχήματα, που είτε θα προσπαθούν να υποδυθούν τους ανιστόρητους και κλονισμένους πριν την ώρα τους «τραμπιστές», είτε να πιαστούν από τις σημαίες της ιστορίας τους, χωρίς κανένα να μοιάζει ικανό να συγκροτήσει και να παρουσιάσει ένα επαρκές και αξιόπιστο σχέδιο για τη χώρα και τους πολίτες. Και το χειρότερο είναι ότι δεν υπάρχει κοινωνική διεργασία, ικανή να συγκροτήσει κάτι στέρεο, αξιόπιστο και ικανό να κερδίσει τις καρδιές των πολλών ανθρώπων.
Είπαμε, ο κόσμος κουνιέται συθέμελα και εδώ δεν υπάρχει μια δύναμη ικανή να ξαναπιάσει το νήμα από την αρχή, να χτίσει ένα όραμα συνεκτικό και οργανωμένο που να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις του καιρού μας, να βλέπει μακριά και να λαμβάνει τις απαιτούμενες πρόνοιες για τη διεκδικούμενη εθνική και κοινωνική ανασύνταξη, σε τούτους τους τόσο αναστατωμένους και αβέβαιους καιρούς. Μόνο ένα νέο κύμα έγερσης και κινητοποίησης σαν εκείνο του νεοελληνικού διαφωτισμού που προηγήθηκε της μεγάλης εθνικής επανάστασης μπορεί να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων. Και είναι ευθύνη κυρίως της πνευματικής ηγεσίας και ιδιαιτέρως των νέων να το προκαλέσουν.
