Χριστιανική πίστη και πόλεμος

Οπρόεδρος Πούτιν προφασίζεται ότι είναι καλός χριστιανός. Τον έχουμε δει πολλές φορές να προσεύχεται με ευλάβεια, να ανάβει το κερί του, να επισκέπτεται σιωπηλώς το Αγιον Ορος, να εναγκαλίζεται τον Πατριάρχη της Μόσχας. Γενικά δίνει την εικόνα ενός ευσεβούς θεοσεβούμενου ανθρώπου. Ενός χριστιανού ηγέτη που υπακούει στις εντολές της Γραφής, του Ευαγγελίου. Αλλωστε και η πολιτική του θεωρία για τον «Ρωσικό κόσμο», όπως την έχει αναπτύξει είναι ένα κράμα (παραχαραγμένης) Ιστορίας και θρησκευτικών δοξασιών. Ενώ χρησιμοποιεί συχνά-πυκνά αναφορές στη θρησκεία, στην Ορθοδοξία ειδικότερα, για να επικρίνει τον υποτιθέμενο αμοραλισμό και κατάπτωση (decadence) της Δύσης. Παρά ταύτα, ο θεοσεβούμενος πρόεδρος Πούτιν – που υποτίθεται πορεύεται με τον σταυρό στο χέρι – έχει εξαπολύσει τον πλέον βάρβαρο πόλεμο στη σύγχρονη ιστορία ενάντια σε μια σχετικά μικρή ανεξάρτητη ομόθρησκη χώρα, ενώ τα στρατεύματά του (ελέγχονται ότι)  διαπράττουν τα πλέον ειδεχθή εγκλήματα πολέμου στον 21ο αιώνα και παράλληλα σπέρνουν τον όλεθρο και την καταστροφή.

Και μπορεί όλες αυτές οι ανίερες πράξεις να έχουν τις ευλογίες της Ρωσικής Εκκλησίας και προσωπικά του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου (!), το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι κατά πόσο όλα αυτά (πόλεμος και θηριωδίες) έχουν σχέση με τη χριστιανική πίστη που τόσο ευλαβικά φαίνεται να ασπάζεται ο πρόεδρος Πούτιν. Η απάντηση είναι βέβαια «απολύτως καμία». Αντιστρατεύονται πλήρως τη χριστιανική διδασκαλία και ηθική όπως τουλάχιστον προσλαμβάνονται στη σύγχρονη εποχή. Μολονότι ούτε η Παλαιά ούτε η Καινή Διαθήκη περιέχουν ρητές αναφορές στην καταδίκη του πολέμου (αντίθετα, στην Παλαιά Διαθήκη διαβάζουμε για πολλούς πολέμους χωρίς σαφή καταδίκη τους), η όλη ηθική φιλοσοφία του Ευαγγελίου εδράζεται σε μια βασική πρόταση: στην ιερότητα και υπέρτατη αξία της ανθρώπινης ζωής – του Ανθρώπου που είναι «κατ’ εικόνα και ομοίωση» – και επομένως δεν μπορεί να αφαιρείται, να προσβάλλεται, ευτελίζεται, βασανίζεται. Αποτελεί την έσχατη προσβολή, την καταπάτηση της πίστης. Αλλά ένας χριστιανός ηγέτης υποτίθεται ότι διαμορφώνει την ηθική του στάση από τον αγαπητικό λόγο του «Επί γης ειρήνη», «Ειρήνη υμίν» και «Αγαπάτε αλλήλους» (έστω κι αν και οι τελευταίες παροτρύνσεις απευθύνονταν αρχικά στους μαθητές του). Η πεμπτουσία επομένως της χριστιανικής πίστης είναι η ιερότητα της ανθρώπινης ύπαρξης την οποία ο υποτιθέμενα θεοσεβούμενος κ. Πούτιν περιφρονεί τόσο βάναυσα. «Ο Θεός της Βίβλου προβάλλεται ως ο θεός των ζώντων» γράφει η Francesca Stavrakopoulou (βλ. «God: An Anatomy», Picador, 2021, σελ. 401). Σπέρνοντας τον θάνατο με τον πόλεμο «σκοτώνεις» την ιερότητα, τον Θεό.