Στη διακυβέρνηση, στην πολιτική και κομματική δράση παρατηρούνται αστοχίες, κακές εκτιμήσεις, άτοπες επιλογές, αναποτελεσματικές αποφάσεις. Σε μια ορθή στρατηγικά και πειθαρχημένη πορεία όλα αυτά μπορεί να απορροφηθούν στον χρόνο, νεότερα δεδομένα της δράσης να τα παραμερίσουν, η πολιτική εργασία υπέρ μιας νέας συνθήκης να τα καταστήσει δευτερεύουσας σημασίας στη μεγάλη διαδρομή.
Υπάρχουν τα λάθη. Υπάρχουν και τα τραύματα. Η υπόθεση Πάτση θα μπορούσε να είναι ένα παράδειγμα. Είναι τόσο εύγλωττο ως καθολική στάση, που κάθε απόπειρα λεκτικής απόδοσης της έννοιας του πολιτικού τραύματος θα υστερούσε, δεν θα απέδιδε το βάθος του πολιτικού πλήγματος, που αποτελεί για την κυβερνητική παράταξη η περίπτωση αυτή.
Οι πράξεις στην πολιτική δεν εξαντλούνται ποτέ στο τεχνικό μέρος, στη διαχειριστική πλευρά, τη ρυθμιστική εκδοχή ή λειτουργία. Ολες οι πολιτικές πράξεις, είτε ως λόγος είτε ως απόφαση, είναι στο βάθος μια ηθικοπολιτική στάση. Μιλάνε για την αντίληψη, τη φιλοσοφία, το ήθος του πρωταγωνιστή.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε τη δημόσια φανέρωση μιας αντίληψης πολιτικής που είναι προσανατολισμένη στη δύναμη, με σκοπό τη μικρή ή μεγάλη κυριαρχία. Το χρήμα, ο πλούτος, ήταν και θα είναι πάντα ένα μέσο για παρόμοιους σκοπούς.
Μια επιλογή αυτού του είδους δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς ένα προστατευτικό περιβάλλον σχέσεων, ποικίλων διευκολύνσεων και άρρητων επιρροών. Επειδή πρόκειται για πολιτικό πρόσωπο, εκλεγμένο αντιπρόσωπο, η στάση αναφέρεται στο κοινωνικό σώμα και έχει επάνω του μια αντανάκλαση εκείνου που πραγματικά είναι ο πρωταγωνιστής, ως «υλοποιημένη» συνείδηση και ως «δρον» ύφος.
Κάθε απόπειρα υπέρμετρης συγκέντρωσης δύναμης στη Δημοκρατία και κάθε επιδίωξη άμετρης κυριαρχίας είναι ένα διαρκές τραύμα πάνω στο κοινωνικό σώμα. Υπονομεύει την υπόστασή της ως κατακερματισμού και αποδυνάμωσης κάθε εξουσίας, ως ευκαιρίας συμμετοχής των πολλών σε αυτή την εξουσία, ως θεσμικής απόκρουσης κάθε εκδήλωσης ολιγαρχικής φύσης.
Η περίπτωση Πάτση αποτελεί μια ευθεία απογυμνωτική υπονόμευση της κυβερνητικής παράταξης. Πέρα από την τρέχουσα διαχείριση άμυνας απέναντι στο πρόβλημα, το τραύμα θα παραμείνει ανοιχτό και η θεραπεία θα χρειαστεί μακρύ χρόνο.
Η προσέγγιση του «τραύματος» στην πολιτική φέρνει στον νου ένα άλλο διαρκές τραύμα, εκείνο που προκάλεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, όχι τόσο με τις αποφάσεις του – έλαβε πολλές ορθές αποφάσεις ως Κυβέρνηση – όσο με τον λόγο του, τη διχαστική εκδοχή, την καταγγελτική πρακτική και τη βίαιη απόδοσή του. Ο βίαιος λόγος προκάλεσε εκείνο, το άλλης φύσης τραύμα, σε σύγκριση με το τραύμα Πάτση, τραύμα που συνοδεύει το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και τραβάει τη γραμμή των ορίων της επιρροής της.
Δεν πρέπει να ξεχαστεί η περίπτωση Πάτση. Δεν είναι πρωτοσέλιδο επικαιρότητας. Είναι υπόθεση διαρκείας. Οπως το σταθερό και διαρκές σε κάθε ζωντανή κοινωνία αίτημα για την ανάγκη μιας ηθικοπολιτικής πυξίδας απέναντι στους κινδύνους της μακράς πορείας.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
