Το νομοσχέδιο θα βοηθήσει, αλλά δεν αρκεί

Οι προβλέψεις του νέου νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας για τις ΟΠΠΙ (Ομάδες Περιφρούρησης Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων) είναι απαραίτητες, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα πετύχουν να αλλάξει η απαράδεκτη κατάσταση ανομίας, χαμηλής έντασης βίας, απειλής και παραβατικότητας στα ΑΕΙ. Οι διατάξεις είναι απολύτως απαραίτητες, γιατί χωρίς δυνατότητα προληπτικής και κατασταλτικής παρέμβασης κανένας μηχανισμός τήρησης των βασικών κανόνων της πανεπιστημιακής λειτουργίας και, εν τέλει, της κοινωνικής συμβίωσης στο πανεπιστήμιο δεν θα λειτουργήσει – και στην Ελλάδα τέτοια παρέμβαση μπορεί να κάνει μόνο η Ελληνική Αστυνομία. Το γιατί υπάρχει μια μειονότητα στα πανεπιστήμια που επιμένει να καταλύει αυτούς τους κανόνες συστηματικά και με άγρια χαρά είναι άλλο ζήτημα, άξιο μελέτης. Η μόνη εναλλακτική, να δοθεί νομοθετικά αυτή η δυνατότητα σε σώμα ασφαλείας ελεγχόμενο από το πανεπιστήμιο, δεν είναι επιθυμητή: δεν υπάρχει θεσμική εμπειρία «αποκέντρωσης» της αστυνόμευσης στην Ελλάδα, και αν πρόκειται να γίνει τέτοια αλλαγή, το Πανεπιστήμιο δεν είναι ο κατάλληλος φορέας για να γίνει η αρχή – οι ΟΤΑ είναι πολύ καταλληλότεροι.

Οι προβλεπόμενες διατάξεις για τις ΟΠΠΙ, αλλά και οι λοιπές για τη Μονάδα και την Επιτροπή Ασφάλειας και Προστασίας και το Πειθαρχικό Δίκαιο, θα βοηθήσουν σημαντικά, αρκεί να λειτουργήσουν στοιχειωδώς σωστά: Οι πανεπιστημιακές αρχές να πάρουν σοβαρά τη λειτουργία της Μονάδας και της Επιτροπής, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη να στελεχώσει, εξοπλίσει, εκπαιδεύσει, υποστηρίξει και υπερασπιστεί τις ΟΠΠΙ, εξασφαλίζοντας τη σωστή και συνεχή λειτουργία τους, και όλοι να είναι αποφασισμένοι να μετρήσουν τις «επιδόσεις» του νέου συστήματος διαχρονικά. Αν δηλαδή οι φορείς που θα ιδρυθούν κάνουν τη δουλειά που τους αναθέτει το νομοσχέδιο με υποτυπωδώς σωστό τρόπο, όχι μόνο τύποις αλλά και ουσία, τότε το νομοσχέδιο αυτό μπορεί να αποτελέσει τη θρυαλλίδα για τη θετική μεταμόρφωση της ατμόσφαιρας στα ΑΕΙ. Επειδή αυτό το «αν» είναι μεγάλο, γι’ αυτό η έκβαση του εγχειρήματος είναι αβέβαιη ακόμη. Δυστυχώς η δήλωση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη στην επί της αρχής συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή πως «Από θέση αρχής, κανένας δεν θέλει να βλέπει την Αστυνομία στα πανεπιστήμια. Ούτε η ίδια η Αστυνομία το θέλει» δεν εμπνέει εμπιστοσύνη για τη συνέχεια. Ενας νέος ή μια νέα που υφίσταται επίθεση με μαχαίρι το βράδυ στον χώρο του ΑΠΘ ή της πανεπιστημιούπολης Ζωγράφου είμαι βέβαιος ότι θέλουν να δουν την Αστυνομία.  Η Αστυνομία γιατί ακριβώς δεν θέλει, «από θέση αρχής», να συνδράμει;