Τίποτα απολύτως δεν δικαιολογεί τον βάρβαρο πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τίποτα. Και το σχέδιο Πούτιν για Ουκρανία και Ευρώπη θα πρέπει να ηττηθεί ολοκληρωτικά. Αλλά πώς φθάσαμε σε αυτή την τραγική κατάσταση του πολέμου στην Ευρώπη του 2022; Θα μπορούσαμε ως Ευρώπη να είχαμε «αφοπλίσει» νωρίτερα τη λογική Πούτιν; Η πρώτη απάντηση είναι ότι ο πόλεμος αποτελεί το αποτέλεσμα ενός ταραγμένου εγκεφάλου, καθώς «ο κάθε επιθετικός πόλεμος επιλογής αρχίζει στο σαλεμένο μυαλό ενός ανθρώπου» που τίποτα δεν το σταματάει. Ωστόσο Ευρώπη και Δύση συνολικά χρεώνονται με λάθη που πληρώνουν σήμερα. Η Ευρώπη/Δύση δεν συμπεριφέρθηκε με «μεγαλοθυμία απέναντι στη Ρωσία μετά τη νίκη της στον Ψυχρό Πόλεμο». Λησμόνησε το περίφημο «magnanimous in victory/μεγαλόθυμος στη νίκη». Συνέβαλε αντίθετα με πράξεις ή παραλήψεις εκουσίως ή ακουσίως στο στρίμωγμα ή την ταπείνωση της Ρωσίας.
Ο χειρισμός «δύσκολων χωρών» απαιτεί μεγάλη διπλωματική ευελιξία και προσεκτικές κινήσεις. Και οι δύσκολες χώρες για την Ευρώπη είναι η Ρωσία και η Τουρκία, χώρες με περίπου ανάλογο παρελθόν, κοινά τραύματα, σύνδρομα ανασφάλειας και φοβίες. Με καθοριστικό όμως κοινό στοιχείο το γεγονός ότι υπήρξαν πρώην αυτοκρατορίες, ενώ είναι ταυτόχρονα αυταρχικά προσωποπαγή πολιτικά συστήματα. Και όλες οι πρώην αυτοκρατορίες πάσχουν από το σύνδρομο να ξαναγίνουν αυτοκρατορίες, αναπτύσσουν δηλαδή εγγενώς νεο-αυτοκρατορικές φιλοδοξίες ή φαντασιώσεις (αυτόχρημα επεκτατικές) εάν δεν ενσωματωθούν ομαλά και πειθαρχήσουν σε ένα ευρύτερο θεσμικό σύστημα ρυθμίσεων. Οπως γράφει ο ουκρανός ιστορικός S. Plokhy σε δοκίμιό του στους «Financial Times» (28/1/22), η βαθιά επιθυμία ανασυγκρότησης της (Σοβιετικής) αυτοκρατορίας εξηγεί την επιθετική πολιτική Πούτιν απέναντι στην Ουκρανία και τις άλλες χώρες της ρωσικής περιφέρειας (Γεωργία, Λευκορωσία, Βαλτικές χώρες, χώρες Καυκάσου, κ.ά.). «Η Αυτοκρατορία επιστρέφει» είναι το σύνθημά του. Και το μιας ώρας διάγγελμα-ιστορική διατριβή του Πούτιν πριν από την εισβολή στην Ουκρανία πιστοποίησε τον νεο-αυτοκρατορικό τρόπο σκέψης του.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
