Πανεπιστη-μιακά στιγμιότυπα και θεσμική αναδιάταξη

Μελέτη περίπτωσης: σε τμήμα μεγάλου πανεπιστημίου, δύο μέλη ΔΕΠ (οι υποψήφιοι Α και Β) έχουν ζητήσει την εξέλιξή τους στη βαθμίδα του τακτικού καθηγητή. Το έργο τους ποιοτικά είναι επώδυνα κακό: (σχεδόν) καμία δημοσίευση σε έγκυρο διεθνές περιοδικό, (σχεδόν) καμία διεθνής παραπομπή στο έργο τους (και άλλα πολλά που δεν ενδιαφέρουν εδώ). Κατά τη συγκρότηση των δύο εκλεκτορικών σωμάτων, ο υποψήφιος Α προτείνει να περιληφθεί στο εκλεκτορικό τού υποψηφίου Β ο G.A., ελληνικής καταγωγής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και αντιστρόφως: ο υποψήφιος Β προτείνει να περιληφθεί στο εκλεκτορικό τού Α ο ίδιος καθηγητής. Τα μέλη του τμήματος δεν φέρνουν αντιρρήσεις: ο G.A. είναι σοβαρός επιστήμονας, με εμπειρία πολλών δεκαετιών σε ένα από τα καλύτερα αμερικανικά πανεπιστήμια, και θεωρούν ότι θα κάνει σωστά τη δουλειά του. Είναι προφανές ότι στο δικό του πανεπιστήμιο ουδείς θα διενοείτο να προτείνει υποψηφιότητες όπως οι εν λόγω, ούτε καν για θέση λέκτορα – πόσω μάλλον να τις υπερψηφίσει για θέση καθηγητή πρώτης βαθμίδας.

Και όμως: Στις δύο κρίσεις, που λαμβάνουν χώρα σε διάστημα μίας εβδομάδας, ο G.A. υπερψηφίζει αμφότερους τους υποψηφίους (καταψηφίζοντας, στη μία περίπτωση, εμφανώς υπερέχουσα εξωτερική υποψηφιότητα). Τους ψήφισαν βέβαια και άλλοι, της ημεδαπής. Αυτοί όμως στο ερώτημα «Θα ψήφιζες τους Α και Β στο δικό σου πανεπιστήμιο;» θα απαντούσαν καταφατικά (και θα έλεγαν, δυστυχώς, την αλήθεια). Τι είναι αυτό που κάνει ειδικά τον G.A., μόλις συμμετάσχει σε μια διαδικασία επί ελληνικού εδάφους, να ξεχάσει όλα τα κριτήρια της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας και να υπερψηφίσει τους Α και Β; Η μόνη εξήγηση που θα ήθελα να υιοθετήσω είναι: bon pour l’ Οrient! Δεν θα ήθελε, φυσικά, να τους έχει στο δικό του πανεπιστήμιο. Δεν θα τους ψήφιζε ποτέ για οποιαδήποτε θέση στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής κοινότητας στην οποία μετέχει. Αλλά εδώ, στα όρια του Λεβάντε, μια χαρά είναι – δέχτηκε εξάλλου και δυο-τρία προτρεπτικά τηλεφωνήματα…