Ας φανταστούμε μια κοινότητα όπου όλοι ψεύδονται. Τότε στην κοινότητα αυτή δεν υπάρχει ψεύδος, γιατί κανείς δεν θα πίστευε κανέναν για τίποτα. «Ο Επιμενίδης ο Κρης λέει ότι όλοι οι Κρήτες είναι ψεύτες». Θα πιστεύατε τον Επιμενίδη; Το ψευδολογείν δεν είναι δυνατόν να γίνει καθολικός νόμος. Ψεύδος υπάρχει όταν σε μια κοινωνία η γενική αρχή είναι ότι λέμε την αλήθεια. Μόνο τότε ο ψεύτης γίνεται πιστευτός. «Oλοι οι πολιτικοί είναι ψεύτες»: το ακούμε κατά κόρον. Αν ισχύει, τότε κανένας πολιτικός δεν είναι ψεύτης. Επειδή έχει εξαφανισθεί η διάκριση ανάμεσα στο ψεύδος και την αλήθεια. Eτσι κάνουν όλοι, έτσι παίζεται το παιγνίδι, έτσι είναι η Ελλάδα, έτσι είναι η ζωή.
Ούτε όμως όσοι λένε κάτι τέτοιο το πιστεύουν. Κάθε τέσσερα χρόνια δίνουν πίστη στη μια ή στην άλλη πολιτική ομάδα, και κατηγορούν για ψεύτες όσους καταψηφίζουν. Η Χάνα Αρεντ ισχυρίζεται ότι το «τα όντα λέγειν» (η αλήθεια) είναι μια αρετή ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του πολιτικού. Δεν έχει δίκιο: βρίσκεται υπό την επήρεια του Πλάτωνα – και των ολοκληρωτικών καθεστώτων του περασμένου αιώνα, όπου το ψεύδος με σιδερένια ισχύ πολτοποιεί την ατομική συνείδηση.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Έχετε ήδη συνδρομή;Μπορείτε να συνδεθείτε από εδω
Είσοδος
