Ας φανταστούμε μια κοινότητα όπου όλοι ψεύδονται. Τότε στην κοινότητα αυτή δεν υπάρχει ψεύδος, γιατί κανείς δεν θα πίστευε κανέναν για τίποτα. «Ο Επιμενίδης ο Κρης λέει ότι όλοι οι Κρήτες είναι ψεύτες». Θα πιστεύατε τον Επιμενίδη; Το ψευδολογείν δεν είναι δυνατόν να γίνει καθολικός νόμος. Ψεύδος υπάρχει όταν σε μια κοινωνία η γενική αρχή είναι ότι λέμε την αλήθεια. Μόνο τότε ο ψεύτης γίνεται πιστευτός. «Oλοι οι πολιτικοί είναι ψεύτες»: το ακούμε κατά κόρον. Αν ισχύει, τότε κανένας πολιτικός δεν είναι ψεύτης. Επειδή έχει εξαφανισθεί η διάκριση ανάμεσα στο ψεύδος και την αλήθεια. Eτσι κάνουν όλοι, έτσι παίζεται το παιγνίδι, έτσι είναι η Ελλάδα, έτσι είναι η ζωή.
Ούτε όμως όσοι λένε κάτι τέτοιο το πιστεύουν. Κάθε τέσσερα χρόνια δίνουν πίστη στη μια ή στην άλλη πολιτική ομάδα, και κατηγορούν για ψεύτες όσους καταψηφίζουν. Η Χάνα Αρεντ ισχυρίζεται ότι το «τα όντα λέγειν» (η αλήθεια) είναι μια αρετή ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του πολιτικού. Δεν έχει δίκιο: βρίσκεται υπό την επήρεια του Πλάτωνα – και των ολοκληρωτικών καθεστώτων του περασμένου αιώνα, όπου το ψεύδος με σιδερένια ισχύ πολτοποιεί την ατομική συνείδηση.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.