Οι ακροβατισμοί του Ντόναλντ Τραμπ με τον φακό του Μαξ Βέμπερ

Οι παιδαριώδεις αλλά επικίνδυνες προσπάθειες του Τραμπ να νοθεύσει τους θεσμούς της επιστολικής ψήφου στις ΗΠΑ με χαλκευμένες και αναπόδεικτες κατηγορίες, επικαιροποιούν την αναξιοποίητη, μέχρι τώρα, έννοια της (κύριας) «αξιακής αναφοράς» του Μαξ Βέμπερ, που διατυπώθηκε λίγο πριν τον θάνατό του (ακριβώς 100 χρόνια πριν). Σύμφωνα με τον όρο αυτόν, όταν οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις σε καίρια ζητήματα που αφορούν την πολιτική ή την κοινωνική και πολιτισμική καριέρα τους, τότε για χάρη της τελευταίας τείνουν να θυσιάζουν ή να χρησιμοποιούν ως απλά εργαλεία βασικές ηθικές αξίες, όπως π.χ. τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη, την ισονομία, τη δημόσια υγεία κ.λπ. Δεν δέχεται κανείς εύκολα να κοπεί το κλαδί πάνω στο οποίο κάθεται.

Αυτό το βλέπουμε, συχνά, όχι μόνο στην κυνική συμπεριφορά του Τραμπ, αλλά και (σε ηπιότερη μορφή) στις πολύ διαφορετικές επιλογές των πολιτικών κομμάτων, ανάλογα από το αν βρίσκονται στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση. Ολοι μας έχουμε την τάση να βλέπουμε τα πράγματα, πρωταρχικά, από τη δική μας υποκειμενική σκοπιά. Ετσι, ειδικά στην Ελλάδα, παρά τον κίνδυνο να προσβληθούν οι πιστοί από τον κορωνοϊό, πολλοί ιεράρχες αρνούνται και την πιο ανώδυνη καινοτομία, επειδή ίσως εκτιμούν ότι θα μπορούσε να προκαλέσει υποχώρηση του δόγματος, διχαστικές τάσεις ή κάποια ρήγματα στην αυθεντία της εκκλησιαστικής παράδοσης και της ιεραρχίας. Ετσι, η ελάχιστη τεχνική αλλαγή στο τελετουργικό για την προστασία των πιστών μεταφράζεται, βεβιασμένα, ως αποδυνάμωση της πίστης.