Ο Λαμπράκης όπως τον έζησα

Ο Γιάννης Μαρίνος γράφει για την πολυετή συνεργασία του με τον Χρήστο Λαμπράκη. Η ακεραιότητα, η τόλμη και η ανθρωπιά αποτέλεσαν κάποια από τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά του.

Ο Χρήστος Λαμπράκης, που γνώρισα εγώ κατά την πολυετή συνεργασία μας (1954-2009), ήταν δισυπόστατος. Εκδότης του μεγαλύτερου συγκροτήματος εφημερίδων και περιοδικών, αλλά και συνδημιουργός του τηλεοπτικού MEGA αφενός και αφετέρου καθοριστικός παράγων της δημιουργίας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.

Ως εκδότης ήταν απόμακρος, με ελάχιστους φίλους και αφανής εκτός δημοσιότητας. Δεν τον γνώριζαν παρά μόνο τα διευθυντικά στελέχη του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη (ΔΟΛ) και κάποιοι πολιτικοί παράγοντες, καθώς από τα παρασκήνια επηρέαζε την πολιτική ζωή ενίοτε καθοριστικά. Αντίθετα, ως πρόεδρος του υπό δημιουργία Μεγάρου Μουσικής επεδίωξε τη δημοσιότητα προκειμένου να στηρίξει την επίμοχθη προσπάθειά του.

Τον γνώρισα από κοντά όταν αποφάσισε να μου αναθέσει τη διεύθυνση του «Οικονομικού Ταχυδρόμου». Μολονότι δεν με συμπεριέλαβε στον πολύ στενό κύκλο των φίλων του, όμως έτυχα της απόλυτης εμπιστοσύνης του τόσο ώστε να με αφήσει απολύτως ελεύθερο να διευθύνω τον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» κατά την κρίση μου.

Μολονότι οι δύο κορυφαίες εφημερίδες του («Το Βήμα» και «Τα Νέα») υποστήριζαν πάντα το Κέντρο και εν συνεχεία το ΠαΣοΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, δεν με εμπόδισε να ασκώ κριτική και στις κυβερνήσεις που εκείνος στήριζε, προς μεγάλη ενόχληση όχι μόνο των πολιτικών που επέκρινα, αλλά ακόμα και των διευθυνόντων τις εφημερίδες του, οι οποίοι δεν μου συγχωρούσαν αυτή την ανεξάρτητη, αδέσμευτη δημοσιογραφία που δρομολόγησα ως διευθυντής του «Οικονομικού Ταχυδρόμου».

Ωστόσο έτσι ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος» απέκτησε μεγάλη φήμη, υψηλό κύρος και ευρύτερη κυκλοφορία, που έφθασε κάποτε και τις 25.000. Αυτός ο ελεύθερος πολιτικοοικονομικός σχολιασμός στα εβδομαδιαία εκτενή άρθρα μου επί 33 χρόνια προσείλκυσε το ενδιαφέρον του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, όπου ως καλεσμένος τους ανέπτυσσα σχεδόν καθημερινά τις απόψεις μου.

Σε μια από τις όχι συχνές συναντήσεις μας αποτόλμησα να ρωτήσω τον Λαμπράκη αν για την ανεξάρτητη αρθρογραφία μου δεχόταν οχλήσεις από τους θιγόμενους πολιτικούς, για να λάβω τη μνημειώδη απάντηση: «Συνεχίστε να υποστηρίζετε ό,τι θεωρείτε σωστό και αφήστε εμένα να παίζω τον ρόλο του αλεξικέραυνου». Σπάνιο ήθος εκδότη, όχι μόνο εντός ελληνικών συνόρων.

Μια σοβαρή περιπέτεια που είχα με την υγεία μου μού έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσω μιαν άλλη σπάνια πλευρά του πολυσύνθετου χαρακτήρα του Λαμπράκη.

Μόλις του γνωστοποίησα το πρόβλημά μου αμέσως εζήτησε από τη γραμματέα του να μου κλείσει ραντεβού με τον διάσημο άγγλο καρκινολόγο Άντριου Πάρις στο Λονδίνο και έκτοτε επωμίστηκε το κόστος της πολυδάπανης θεραπευτικής μου αγωγής στην αγγλική πρωτεύουσα επί σειρά ετών.

Επί διακυβέρνησης Σημίτη, ξαφνικά ένα πρωινό ήρθε ο Λαμπράκης να με επισκεφθεί στο γραφείο μου, συνοδευόμενος από τον Σταύρο Ψυχάρη. Χωρίς προλόγους μού εκμυστηρεύθηκε την ανησυχία του για το μέλλον του «Οικονομικού Ταχυδρόμου», καθώς είχε ταυτιστεί τόσο πολύ με εμένα ως διευθυντή και αρθρογράφο: «Τι θα γίνει το έντυπο όταν κάποια στιγμή παύσετε να το διευθύνετε;» με ρώτησε.

Μολονότι του εξήγησα πως είχα δρομολογήσει την τυχόν διαδοχή μου, αντιλήφθηκα ότι ήλθε το τέλος μου στη διεύθυνση του εντύπου. Πράγματι, ύστερα από κάποιες μέρες ο Ψυχάρης με ενημέρωσε ότι πρέπει να παραδώσω τη διεύθυνση του αγαπημένου μου «Οικονομικού Ταχυδρόμου».

Η έκπτωσή μου, που όπως εκ των υστέρων πληροφορήθηκα ήταν επιθυμία του πρωθυπουργού Σημίτη, πραγματοποιήθηκε κατά τον πλέον ανώδυνο τρόπο. Διατηρήθηκε άθικτος ο υψηλός μισθός μου, μου παραχωρήθηκαν ιδιαίτερο γραφείο και γραμματέας, ονομάστηκα σύμβουλος έκδοσης του «Βήματος» και μου ζητήθηκε να αρθρογραφώ στο «Βήμα» κάθε Κυριακή σε στήλη υπό τον τίτλο «Κοινός Νους», αρθρογραφία που έκτοτε συνεχίζω ανελλιπώς έως και σήμερα.

Η συνεργασία μου με τον Λαμπράκη υπήρξε δισυπόστατη. Καθώς από τα πρώτα χρόνια της διαπίστωσε την αγάπη και τις γνώσεις μου για την κλασική μουσική, με ενέταξε στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Φίλοι της Μουσικής και στο νεοσύστατο ΔΣ του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, όπου παρέμεινα έως το 2023, οπότε αποσύρθηκα λόγω βαθέος γήρατος.

Έτσι έζησα από κοντά τον απόμακρο, με ελάχιστους φίλους, λιτοδίαιτο και με αποχή από κάθε κοσμικότητα και δημοσιότητα Λαμπράκη, και από την άλλη τον ενθουσιώδη πρόεδρο του Μεγάρου, που με κάθε είδους δημοσιότητα προωθούσε τη διαδικασία της δημιουργίας του και τη δρομολόγηση της έκτοτε λαμπρής σταδιοδρομίας του ως φορέα πολιτισμού.

Φοβούμαι μάλιστα ότι ο επίπονος αγώνας δρόμου που ο ίδιος είχε χαράξει προκειμένου να φέρει εις πέρας τη δημιουργία και λαμπρή λειτουργία του Μεγάρου Μουσικής υπήρξε αιτία να παραμελήσει την υγεία του και να επιταχύνει το επώδυνο τέλος του, με την ικανοποίηση πάντως ότι το μουσικό του όνειρο έγινε πραγματικότητα.

Ταυτόχρονα είχε δρομολογηθεί και το τέλος του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, που ευτυχώς αναγεννήθηκε υπό τον διάδοχό του ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ. Ταυτόχρονα ευτύχησα να ζήσω και την κατά έναν τρόπο αναβίωση του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» στις οικονομικές εκδόσεις του «Βήματος» και ως ιστοτόπου στο Διαδίκτυο.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.