Μητσοτάκης – Λοβέρδος: Δυνατό το ανέφικτο;

Σε έναν κόσμο αβεβαιότητας, όπως είναι ο κόσμος της πολιτικής, η πολιτική ζωή της χώρας μας πορεύεται σήμερα με δύο «βεβαιότητες»: Πρώτον, πως οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με απλή αναλογική. Δεύτερον, πως ένα τουλάχιστον από τα βασικά πολιτικά κόμματα του τόπου θα εμφανιστεί με νέα ηγεσία. Αλληλοσυνδεόμενα αυτά τα δύο, δημιουργούν προοπτικές ενδιαφέρουσες που αξίζει να διερευνηθούν.

Εν πρώτοις, η λεγόμενη «αναλογική δημοκρατία» στην Ευρώπη – στην αμερικανική ήπειρο απουσιάζει η σχετική κουλτούρα, άλλωστε εκεί ο κοινοβουλευτισμός δεν είναι ο κανόνας – παρουσιάζεται με τρεις λειτουργικές εκδοχές, που αντιστοιχούν σε διαφορετικές περιοχές της ηπείρου: Α) Τη βορειοευρωπαϊκή εκδοχή – εμφανιζόμενη κυρίως στη Σκανδιναβία – του λεγόμενου «αρνητικού κοινοβουλευτισμού», όπου είναι συνήθεις οι κυβερνήσεις κοινοβουλευτικής μειοψηφίας. Κυβερνήσεις, δηλαδή, με πολιτική ανοχή κάποιων εξωκυβερνητικών/αντιπολιτευτικών κομμάτων. Β) Τη δυτικοευρωπαϊκή εκδοχή – Γερμανία, Ολλανδία Βέλγιο κ.λπ. – όπου χρειάζονται πολύμηνες, ενίοτε πολυετείς, μετεκλογικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες συνήθως οδηγούν σε κυβερνήσεις με προγραμματικό συμβιβασμό, κάποιοι λένε «ευνουχισμό». Οπωσδήποτε, για μεγάλο μέρος του χρόνου, τις τύχες των χωρών αυτών – στην πραγματικότητα τη διαχείριση μόνο των τρεχουσών υποθέσεων – τις έχουν μεταβατικές πολιτικοϋπηρεσιακές κυβερνήσεις, χωρίς νομιμοποίηση. Γ) Τη νοτιοευρωπαϊκή εκδοχή, που απλώς δεν λειτουργεί. Σήμερα στο μεγαλύτερο μέρος της «αναλογικής» Νότιας Ευρώπης, από τα ανατολικά και κεντρικά Βαλκάνια έως την Πορτογαλία – που νόμισε πως θα μπορούσε να μιμηθεί τη Δανία -, «αναζητείται» κυβέρνηση. (Πιο χαρακτηριστική, βέβαια, η περίπτωση της Βουλγαρίας, με τρεις εκλογές το τελευταίο εξάμηνο! Τις πλέον πρόσφατες, δε, τις χαρακτήρισαν – εκτός από την ενίσχυση του «νεοανδρικού» κόμματος των Βασίλιεφ και Πέτκοφ – η τραγικά υψηλή αποχή, αφού η κοινωνία κουράστηκε να ψηφίζει για μια κυβέρνηση που τελικώς δεν εκλέγεται.)