Ηπανδημία ήρθε για να μείνει. Αποτελεί ένα βιολογικό κατά βάση φαινόμενο το οποίο έχει σημαντικές κοινωνικές και ψυχολογικές προεκτάσεις. Δύο χρόνια μετά την εμφάνισή της «μάθαμε» να ζούμε μαζί της διαμορφώνοντας νέες πρωτόγνωρες «κανονικότητες». Η καθημερινότητα, οι συνήθειες, οι σωματικές επαφές, η ίδια η υπόσταση και η συγκρότησή μας σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο τροποποιήθηκαν. Η έννοια του διάχυτου, αόρατου, θανατηφόρου κορωνοϊού παρήγαγε την έννοια της διακινδύνευσης πάνω στην οποία δομούμε την υπόστασή μας (U. Beck). Ο διάχυτος αόρατος κίνδυνος να νοσήσουμε μετατράπηκε σε εξορθολογισμένη απειλή, στατιστικά προσδιορισμένη, την ευθύνη στην έκθεση της οποίας έχει το μεμονωμένο άτομο. Εντασσόμαστε σε έναν κύκλο άθροισης ατομικών επικινδυνοτήτων όπου όσο και να προσέχεις, πάντα κάτι παραπάνω θα πρέπει να κάνεις για να είσαι ασφαλής. Η ίδια η υπόστασή μας συγκροτείται πάνω στην έννοια της ανασφάλειας, της διακινδύνευσης και της αντιμετώπισής τους σε ατομικό επίπεδο. Κατασκευάζονται νέες κοινωνικές σχέσεις οι οποίες δομούνται από την έννοια της ανασφάλειας μετατρέποντας τον άλλον σε πιθανό εν δυνάμει εχθρό. Δεν εμπιστευόμαστε τον άλλον και με τον τρόπο αυτόν μετατρεπόμαστε από κοινωνικά σε ανασφαλή υποκείμενα. Το άτομο είναι υπεύθυνο για ό,τι του συμβεί και με τον τρόπο αυτό η ευθύνη φεύγει από την κοινωνία και τον τρόπο οργάνωσης του παγκοσμιοποιημένου πλέον κόσμου που στηρίζεται στην εκμετάλλευση. Ας αναλογιστούμε το γεγονός ότι από την παραγωγή του εμβολίου, που είναι απαραίτητο ενδεχομένως και για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους, σε ελάχιστο χρόνο βγήκαν κέρδη δισεκατομμυρίων ή ας συγκρίνουμε τα ικανοποιητικά ποσοστά εμβολιασμού στις ανεπτυγμένες χώρες με τα εξαιρετικά περιορισμένα στις υποανάπτυκτες, παρότι εγκυμονεί ο κίνδυνος μιας νέας μετάλλαξης.
Σε αυτό το πλαίσιο το σύνολο της ατομικής και κοινωνικής μας ύπαρξης μπαίνει κάτω από ένα διευρυμένο δίκτυο κοινωνικής επιτήρησης όπου η βιοεξουσία και η κυβερνητικότητα (M. Foucault) εκλαμβάνουν νέα μορφή. Δικαιώματα καταπατούνται, ελευθερίες περιορίζονται, όροι τίθενται στην εκδήλωση της συμπεριφοράς και όλα αυτά «για το καλό μου». Συμπεριφορές και άτομα εκλαμβάνουν αρνητική κοινωνική ταυτότητα (οι ανέμελοι νέοι που κάνουν πάρτι), το κοινωνικό σώμα μπαίνει σε μια διαδικασία κοινωνικού αυτοματισμού όπου στρέφεται ο ένας απέναντι στον άλλον (κοίτα τον… μπήκε στο μαγαζί δίχως μάσκα). Η διαδικασία της κοινωνικής επιτήρησης, της επιτήρησης των κοινωνικών σχέσεων εκλαμβάνει νέα αποτελεσματικότητα με τη μορφή του αυτοελέγχου. Οι ίδιοι ελέγχουμε τους εαυτούς μας, περιορίζουμε τα σώματά μας, ακόμα και οι σεξουαλικές σχέσεις εκλαμβάνουν μια νέα μορφή διαμεσολάβησης (εν είδει αστεϊσμού σεξουαλικές επαφές με επίδειξη μόνο πιστοποιητικού εμβολιασμού).
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
