Η πολιτική υγείας στην Ελλάδα: μισές δουλειές

Η πολιτική υγείας στην Ελλάδα έχει επικριθεί για την αδράνεια που έχει επιδείξει σε σημαντικά πεδία ρύθμισης, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Συχνά, η αδράνεια αυτή αποδίδεται στις ιδιαιτερότητες του πεδίου (διαρκείς προκλήσεις, πλήθος δρώντων κ.λπ.), οι οποίες όμως υφίστανται και σε χώρες που σχεδιάζουν και υλοποιούν μεταρρυθμίσεις στο σύστημα υγείας τους. Συνεπώς, η ερμηνεία του ελληνικού παράδοξου στον τομέα της υγείας, ήτοι η ύπαρξη θεσμικών κενών σε ένα πεδίο το οποίο ξεχωρίζει για τη θεσμική του υπερβολή (μεγάλος αριθμός νόμων και υπουργικών αποφάσεων που αφορούν στο ίδιο ζήτημα, το οποίο τελικά παραμένει αρρύθμιστο…), απαιτεί περαιτέρω εμβάθυνση.

Μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι η έλλειψη ιδεών και η αδυναμία σχεδιασμού. Ωστόσο, και σε ως προς αυτό διαπιστώνεται μια υπερβολή, καθώς διαχρονικά κατατίθενται πολλαπλές προτάσεις, πολλές εκ των οποίων μάλιστα με τη μορφή νομοσχεδίων, με την όλη όμως διαδικασία να σταματά σε αυτό το στάδιο. Αρα, το πρόβλημα της χώρας μας όσον αφορά την αδυναμία ρύθμισης του τομέα της υγείας, συμπυκνώνεται στη φράση «μισές δουλειές». Τα παραδείγματα είναι άφθονα. Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας έχει ρυθμιστεί πολλές φορές, όμως η υλοποίηση του εκάστοτε σχεδίου είτε δεν ξεκινά είτε σταματά κάπου στη μέση, ίσως λόγω και προβλημάτων στην ίδια τη ρύθμιση. Η πολιτική για το φάρμακο περιλαμβάνει υπερβολικό αριθμό παρεμβάσεων, αλλά η εφαρμογή ουσιαστικής αξιολόγησης των τεχνολογιών υγείας δεν έχει ολοκληρωθεί. Η συγκράτηση της δαπάνης υγείας εξακολουθεί να στηρίζεται κατά βάση στο αντι-αναπτυξιακό σύστημα των αυτόματων επιστροφών, ενώ τα κίνητρα που έχουν δοθεί για επενδύσεις έχουν περιορισμένο πεδίο εφαρμογής. Η αναδιάρθρωση του νοσοκομειακού χάρτη παραμένει ένα κεφάλαιο στα προγράμματα υγείας των κομμάτων, το οποίο προσπερνάται τεχνηέντως μόλις αυτά αναλάβουν κυβερνητικά καθήκοντα. Και τέλος, η δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού θωράκισης της δημόσιας υγείας εξακολουθεί να αποτελεί επιστημονικό αίτημα χωρίς ανταπόκριση, παρά την επιβεβαιωμένη πλέον αναγκαιότητά του.