Η Κύπρος και ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός στην Αν. Μεσόγειο

Η Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ) έχει – ή θα έπρεπε να έχει – ως πάγιο στρατηγικό στόχο εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής την επίλυση του Κυπριακού. Αυτό ισχύει για πολλούς λόγους και κυρίως διότι η υφιστάμενη κατάσταση πραγμάτων είναι πολιτικά, νομικά και ηθικά απαράδεκτη. Σε πολιτικό επίπεδο θα έπρεπε να είναι επίσης αντιληπτό το γεγονός ότι χωρίς την επίλυση αυτού του ιστορικού και γεωπολιτικού προβλήματος, η Κύπρος δεν μπορεί να αναμένει μια πραγματικά σταθερή κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας ή σε επίπεδο περιφερειακών ισορροπιών. Οσο το πρόβλημα μένει ανοιχτό, το status quo θα παραμένει ρευστό και, κατ’ επέκταση, αντικείμενο αναθεώρησης. Θα επηρεάζεται από μεταβλητές που σχετίζονται με τις πτυχές της σύγκρουσης και θα εξαρτάται από διεθνείς συστημικούς παράγοντες, όπως είναι τα περιφερειακά μοτίβα εχθρότητας και φιλίας. Συνεπώς,  η άποψη που θέλει το status quo να είναι ακίνδυνο και βιώσιμο, τουλάχιστον έως ότου μεταβληθούν οι συνθήκες προς όφελος της ΚΔ, είναι εν πολλοίς αβάσιμη.

Είναι φυσικά προφανές ότι η ΚΔ δεν μπορεί να επιλύσει το πρόβλημα από μόνη της. Για αυτό τον λόγο επιδίδεται σε μια προσπάθεια εξεύρεσης διεθνούς υποστήριξης προς τον σκοπό της «δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής» λύσης. Ολες οι συμμετοχές της ΚΔ σε διεθνή φόρα και οργανισμούς εμπεριείχαν πάντοτε και αυτή τη διάσταση. Η ίδια η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση το 2004 θεωρήθηκε ως μια εξέλιξη που θα λειτουργούσε καταλυτικά για τη λύση του Κυπριακού, προς όφελος της ΚΔ, δεδομένης και της διασύνδεσης του προβλήματος με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Μπορούμε σήμερα να πούμε με ασφάλεια ότι αυτή δεν ήτανε μια ρεαλιστική θεώρηση. Αργότερα, η εύρεση υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ και οι ευνοϊκές συγκυρίες που προέκυψαν με τη διάρρηξη των τουρκο-ισραηλινών και τουρκο-αιγυπτιακών σχέσεων (σε συνάρτηση με την επιδείνωση των τουρκο-αμερικανικών σχέσεων) επέτρεψαν στην ΚΔ να αποπειραθεί μια στρατηγική εσωτερικής και εξωτερικής εξισορρόπησης: τον πολλαπλασιασμό, δηλαδή, της ισχύος της μέσω της ενίσχυσης των δικών της πόρων και μέσων (π.χ. υδρογονάνθρακες) και της συνεργασίας με τρίτους-εξωτερικούς δρώντες.