Η συνεχιζόμενη πανδημία του κορωνοϊού και ιδιαίτερα η διαχείρισή της έχουν δώσει την εντύπωση ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) έχει χάσει σχετικό γεωπολιτικό βάρος κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης. Η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της δυσκολεύτηκαν να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες σε εμβόλια, πόσω μάλλον να είναι σε θέση να συμβάλουν ουσιαστικά εκτός των συνόρων της ΕΕ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν μοιραστεί το εμβόλιο με τρίτα κράτη ισχυριζόμενες – μάλλον χωρίς να έχουν πείσει στα μάτια πολλών – ότι η κατάσταση αυτή οφείλεται στους συμβατικούς περιορισμούς που επιβάλλουν οι αμερικανικές φαρμακευτικές εταιρείες. Ταυτόχρονα, η Κίνα αποτελεί τη βασική γεωπολιτική πρόκληση για τους πολυμερείς θεσμούς, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ και των κρατών-μελών της, αλλά και για την άμεση γειτονιά της, τα Δυτικά Βαλκάνια. Η πανδημία έχει επίσης ανοίξει ακόμη μια διέξοδο μέσω της οποίας η Ρωσία θα προσπαθήσει να αποκατασταθεί ως παγκόσμια δύναμη. Υπό το πρίσμα αυτό, η επιλογή του ονόματος του εμβολίου της (Sputnik) αποτελεί δήλωση των προθέσεων της Ρωσίας και αποκαλύπτει τον «πατριωτισμό του εμβολίου». Κι όμως η εντύπωση αυτή αποτελεί μόνο μέρος της ιστορίας.
Η Σερβία είναι η κυρίως χώρα στην περιοχή όπου παίζεται το γεωπολιτικό παιχνίδι της διανομής του εμβολίου κατά του ιού. Είναι η μόνη χώρα στην περιοχή που το καλοκαίρι του 2020 είχε ήδη υπογράψει συμβόλαια αγορών απευθείας με τους παραγωγούς εμβολίων παγκοσμίως. Ο αντίκτυπος της Κίνας όμως ξεχωρίζει, καθώς τα δύο τρίτα των Σέρβων, ακόμη και ο ίδιος ο πρόεδρος Aleksandar Vucic, έχουν εμβολιαστεί με το κινεζικό εμβόλιο Sinopharm. Αυτό που ξεκίνησε ως η «διπλωματία της μάσκας» μετατράπηκε σε «διπλωματία των εμβολίων», με τη Σερβία να είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που έλαβε το Sinopharm, τώρα προσβλέποντας στο να γίνει παραγωγός του κινεζικού εμβολίου εντός του έτους. Συνάμα, η Σερβία έχει δωρίσει εμβόλια στις γειτονικές της χώρες, όπου η Ρωσία και η Κίνα έχουν επίσης δραστηριοποιηθεί. Αντιθέτως, το Κοσσυφοπέδιο αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει κινεζικά και ρωσικά εμβόλια – ούτε καν για το προσωπικό υγείας, τους δασκάλους και τις ευάλωτες ομάδες – δεδομένου ότι δεν έχουν ακόμη εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Με αυτόν τον τρόπο, η κυβέρνηση του Κούρτι πέτυχε με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια: αφενός, έχει διαφοροποιήσει την προσέγγισή της απ’ αυτή της Σερβίας και αφετέρου έχει αποδείξει ότι υποστηρίζει την ευρωπαϊκή προσέγγιση.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
