Η προσωπική ελευθερία προβάλλεται στον κοινό μας κόσμο. Ενώ είναι η δύναμη του αυτοπροσδιορισμού καθενός, εκφράζεται με την κοινωνικότητα των πράξεών μας. Υπάρχει πάντα στη σχέση μας με τους άλλους. Ο Χρήστος Λαμπράκης αισθανόταν μοναχικός, αλλά έδρασε στη δημόσια σφαίρα με γενναιοδωρία και ανάληψη της κοινωνικής και πολιτικής ευθύνης του.
Τρεις τομείς συναρθρώνουν την ιστορία της ζωής του. Ο πρώτος, η ελευθερία του Τύπου, το πρωτείο της δημοκρατικής Πολιτείας. Ο δεύτερος, η συμμετοχή στον δημόσιο διάλογο, στην ανταλλαγή των διαφορετικών απόψεων, με τον μεταξύ τους σεβασμό και με διάθεση αναγνώρισης του ορθού.
Και ο τρίτος, η δημιουργία έργων που εντάσσονται στην αέναη πορεία του πολιτισμού. Οι τρεις αυτοί χώροι επικοινωνούσαν και συνομιλούσαν αδιάκοπα και δημιουργικά.
Ο Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη διατηρεί το ισχυρό αποτύπωμά του στη σύγχρονη πολιτική μας ιστορία. Αν υπάρχει ένα ιδιαίτερο σημείο στα έντυπα του ΔΟΛ, αυτό ήταν το αδογμάτιστο ήθος. Ο Λαμπράκης πίστευε στην εύφορη ανομοιομορφία του κόσμου μας.
Όχι του μικρόκοσμου που βολεύεται στην καλύτερη δυνατή ζωή, αλλά ενός κόσμου εφήμερου, αλλά, παρά ταύτα, δημιουργικού, του «μεγάλου κόσμου» των ανοιχτών οριζόντων.
Τα έντυπα αυτά πρόσφεραν σε ένα ευρύτατο αναγνωστικό κοινό την απελευθερωτική περιπέτεια της κριτικής σκέψης. Η σχέση αυτή συνεχίστηκε, παρ’ όλα τα εμπόδια στη διάρκεια της δικτατορίας, που φώτισε τη σημασία του δημοκρατικού διαλόγου απέναντι στο αυταρχικό παραλήρημα. Οι εφημερίδες, οι εκδότες και οι δημοσιογράφοι της εποχής εκείνης συνέβαλαν με προσωπικό κόστος να μη σβήσει το φως της ελπίδας.
Από την ελεύθερη γνώμη, τον Τύπο (όπως πρέπει να είναι), ο Λαμπράκης ανέπτυξε με παρεμβάσεις του στον πολιτικό διάλογο τη δημοκρατική αυτοσυνειδησία. Τα έντυπα του ΔΟΛ ήταν παρόντα στην προδικτατορική αντίδραση του λαού στο βασιλικό πραξικόπημα του ’65, στις πράξεις αντίστασης στο δικτατορικό καθεστώς και στις δίκες των αντιστασιακών.
Στη Μεταπολίτευση προώθησε την ανάγκη μιας δημοκρατικής ενημέρωσης των πολιτών, που βασιζόταν στον άμεσο προφορικό και γραπτό διάλογο, σε μια σχέση αλληλεγγύης και αλληλεπίδρασης.
Η συμμετοχή στον αντιμοναρχικό αγώνα, που καθίδρυσε την Ελληνική Δημοκρατία, και η αξιοποίηση των συζητήσεων και των προτάσεων για το νέο Σύνταγμα κατά τη διαδικασία ψήφισής του από τα έντυπα του ΔΟΛ, ενίσχυσαν τη φιλελεύθερη και δημοκρατική φυσιογνωμία του πολιτεύματός μας.
Η δημιουργία του Μεγάρου Μουσικής αποτελούσε επιτακτικό αίτημα στο οποίο είχαν αφιερωθεί ο Λαμπράκης και οι συνεργάτες του, αρχικά στο σωματείο «Οι Φίλοι της Μουσικής» και ύστερα με τη στελέχωση του Οργανισμού που ιδρύθηκε για τη λειτουργία του Μεγάρου Μουσικής.
Ο Χρήστος Λαμπράκης πρωτοστάτησε. Διέθεσε τις δυνατότητες πειθούς, που διευκόλυνε η καλόπιστη αναγνώριση της κοινωνικής και πολιτικής συμβολής του, ώστε να ανεγερθεί, με ευρύτατη πολιτική συναίνεση, το νεότερο αυτό μνημείο – αφετηρία για πολλές πολιτιστικές δράσεις και δημιουργία και άλλων πολιτιστικών κέντρων που ακολούθησαν.
Ο Χρήστος Λαμπράκης καλλιέργησε τη «ζωτική ορμή» του. Η θετική δράση του είχε την έννοια της «πράξεως προς έτερον», αυτής που δεν γίνεται προς ίδιον όφελος, αλλά χάριν των άλλων. Είναι η ευγενέστερη φιλοδοξία, που απορρίπτει τον άγονο εγωισμό και προάγει την κοινωνική ζωή.
Αγνόησε τη μικρολογία που εκφράζει ένα κατ’ εξοχήν αντιδραστικό πνεύμα απέναντι στις τομές που αλλάζουν τη ζωή μας. Έπραξε με τη βεβαιότητα ότι η δημιουργική πράξη που ωφελεί το σύνολο και τις γενιές του αύριο είναι αυτή που μας απελευθερώνει από την α-νόητη ιδιοτέλεια. Αυτή που μας κάνει ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.
Ο κ. Χριστόφορος Αργυρόπουλος είναι δικηγόρος.
