ΟΕρντογάν εμπέδωσε την πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία του τουρκικού πολιτικού Ισλάμ βασιζόμενος σε τρία στοιχεία: την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας στην ΕΕ, έναν συνδυασμό ισλαμικού νεοφιλελευθερισμού και δημόσιων επενδύσεων και τον θρησκευτικό εθνικισμό. Με όχημα τον εκδημοκρατισμό που έθετε ως προαπαιτούμενο η ενταξιακή διαδικασία, ο Ερντογάν κατάφερε να αποδυναμώσει το κεμαλικό κράτος και κυρίως την κηδεμονία του πολιτικού ανταγωνισμού από τον στρατό και την ανώτατη δικαστική ιεραρχία. Οταν ο στόχος επετεύχθη, η ενταξιακή διαδικασία πέρασε σε δεύτερη μοίρα στις ιεραρχήσεις του τουρκικού πολιτικού Ισλάμ. Σε συνδυασμό με την απροθυμία των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών να δεχτούν την Τουρκία στην ΕΕ το στοιχείο αυτό πνέει πια τα λοίσθια.
Το δεύτερο στοιχείο της ερντογανικής ηγεμονίας ήταν η οικονομική ανάπτυξη. Φορέας της ήταν τα ευσεβιστικά μεσαία στρώματα που είχαν περιορισθεί εκτός οικονομικού παιχνιδιού από το κεμαλικό κατεστημένο. Για τα στρώματα αυτά το άνοιγμα οριζόντων σε μια ελεύθερη αγορά με απορρυθμισμένη την εργασία οδηγούσε στην επίτευξη ευμάρειας και κυρίως στη συμμετοχή τους στο κεντρικό οικονομικό παιχνίδι της χώρας. Η οικονομική επιτυχία ήταν για τα στρώματα αυτά η επιβεβαίωση του προκαθορισμένου θελήματος του θεού, ήταν δηλαδή ένα είδος «καλβινοτουρκιστών», για να θυμηθούμε και έναν υποτιμητικό όρο που απέδιδαν οι καθολικοί στους προτεστάντες καλβινιστές την περίοδο της Μεταρρύθμισης. Την ίδια στιγμή το κράτος με τεράστιες δημόσιες επενδύσεις και κυρίως μόχλευση ξένων άμεσων επενδύσεων άλλαζε την ξεχασμένη Ανατολία με μεγάλα έργα υποδομής, φέρνοντας ηλεκτρικό, δρόμους, νοσοκομεία, σχολεία αλλά και βιομηχανίες.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
