Εσωτερική δικαστική ανεξαρτησία: κεκτημένο ή ζητούμενο;

Σε σχέση με όλα τα ποικίλα και ανομοιογενή συστήματα και τους κανόνες οργάνωσης του δικαστικού συστήματος που ισχύουν στα δημοκρατικά καθεστώτα, το καθεστώς της υπηρεσιακής κατάστασης των δικαστικών λειτουργών στην Ελλάδα έχει ιδιαιτερότητες. Πάντως, φαίνεται ότι δεν έχει κατακτηθεί η αναγκαία ισορροπία μεταξύ των θεσμικών ρυθμίσεων και της πρακτικής εφαρμογής τους.

Η οργάνωση και λειτουργία της δικαιοσύνης στη χώρα μας αφενός στηρίζεται σε αυστηρή ιεραρχική δομή και αφετέρου χαρακτηρίζεται από εσωστρέφεια. Το υπηρεσιακό καθεστώς των δικαστών, όπως διαγράφεται τόσο σε επίπεδο Συντάγματος όσο και στην κοινή νομοθεσία, έχει στοιχεία που προσιδιάζουν σε υπηρεσιακό καθεστώς υπαλλήλων. Το Σύνταγμα και ο Κώδικας Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών κάνουν λόγο για προαγωγές, τοποθετήσεις, μεταθέσεις, αποσπάσεις, μετατάξεις και επιθεώρηση των δικαστικών λειτουργών, ακόμη και για προαγωγές στις θέσεις των αντιπροέδρων και προέδρων των ανωτάτων δικαστηρίων, του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και των γενικών επιτρόπων στο Ελεγκτικό Συνέδριο και στα διοικητικά δικαστήρια, αντιστοίχως. Η ίδια ακριβώς ορολογία χρησιμοποιείται στον υπαλληλικό κώδικα για τις υπηρεσιακές μεταβολές των δημοσίων υπαλλήλων.