Η κατακόρυφη αύξηση της έντασης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο ως αποτέλεσμα της τουρκικής στρατηγικής επιδίωξης της «Γαλάζιας Πατρίδας» έφερε με βίαιο τρόπο στην ελληνική δημόσια συζήτηση το ενδεχόμενο μιας θερμής σύγκρουσης με τους γείτονες. Η αδιέξοδη αντιπαράθεση (standoff) των δύο πολεμικών ναυτικών και η επικίνδυνη εγγύτητα που ίσως να καθιστούσε μια ακούσια κλιμάκωση μη ελέγξιμη θύμισε σε όλες και όλους ότι οι διεθνείς σχέσεις διαμορφώνονται στην ουσία τους από την επιθυμία των κρατών να βελτιώσουν τους όρους ασφάλειάς τους, να μεγιστοποιήσουν τις υλικές τους ικανότητες και να εξισορροπούν πιθανούς ανταγωνιστές. Τελικά, η διεθνής πολιτική είναι πάνω από όλα πολιτική ισχύος.
Πέρα από τις αυτονόητες βαλβίδες αποσυμπίεσης που πρέπει πάντοτε να είναι παρούσες – στην περίπτωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, οι διερευνητικές επαφές, η προσεκτική συζήτηση για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και μηχανισμούς αποκλιμάκωσης σε διμερές και νατοϊκό πλαίσιο – δεν υπάρχει τίποτε πιο σημαντικό από μια αξιόπιστη στρατηγική αποτροπής, η οποία σε ένα περιβάλλον όπως αυτό του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου δεν είναι καθόλου εύκολο να ποσοτικοποιηθεί. Και γίνεται ακόμη πιο δύσκολη η εκ των προτέρων αξιολόγηση μιας τέτοιας στρατηγικής γιατί το δεδομένο επιχειρησιακό περιβάλλον ευνοεί τις τουρκικές φιλοδοξίες σε τακτικό επίπεδο. Παραβιάσεις, παραβάσεις, υπερπτήσεις είναι κλασικές αναθεωρητικές τακτικές, που όμως δεν συνιστούν από μόνες τους κλιμάκωση και δεν επιτρέπουν στην Ελλάδα να αντιδράσει περνώντας στο επόμενο επίπεδο αντιπαράθεσης. Στη μελέτη μας προσπαθήσαμε υπόρρητα να επιβεβαιώσουμε εμπειρικά τη βασική θέση περί ισορροπίας ισχύος μελετώντας την τουρκική συμπεριφορά τα τελευταία 35 χρόνια. Σε αυτό το πλαίσιο, παρουσιάζουμε μια νέα προσέγγιση για τη διερεύνηση της σχέσης του επιπέδου των στρατιωτικών εξοπλισμών με την αύξηση της έντασης μεταξύ των δύο χωρών με στόχο να ρίξουμε φως στη δυναμική κλιμάκωσης της ελληνοτουρκικής διελκυστίνδας. Αν και στους/στις μυημένες είναι γνωστή η έννοια του διλήμματος ασφάλειας – η αύξηση των εξοπλισμών αυξάνει την ανασφάλεια των κρατών και η ανασφάλεια ανατροφοδοτεί την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών – η εμπειρική επιβεβαίωση είναι επιστημολογικά επιβεβλημένη.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
