Διαδίκτυο ασυδοσίας ή διαφανής παγκόσμιαδημόσια υποδομή;

Το Διαδίκτυο παρέχει δυνατότητες συμβολικών και πραξιακών ανταλλαγών (interaction & transaction) οικουμενικά. Προσφέρεται για καταγραφή, απεικόνιση, αρχειοθέτηση, ανάσυρση, αποκεντρωμένο διαμοιρασμό και διάδοση πληροφοριών οριζοντίως και καθέτως. Τα διαδικτυακά δεδομένα διασχίζουν σωρεία οριζόντιων κόμβων, προσκομίζοντας διαφάνεια. Καθώς όλα ρέουν ακατάπαυστα, ανθρώπινες πράξεις καταγράφονται, απεικονίζονται και προβάλλονται, συχνά αυθαίρετα, παραβιάζοντας την ιδιωτικότητα. Στη δημοκρατία, διαφάνεια και λογοδοσία αποτελούν αυταξίες. Οι κυβερνήσεις υιοθετούν μέτρα διαφάνειας, λογοδοσίας και διαύγειας χρηστής διαχείρισης δημόσιων πόρων. Στη συγκρότηση του Διαδικτύου, ωστόσο, εντάχθηκε επιλεκτικά η μυστικότητα. Οταν ιδιωτικοποιήθηκε το αμερικανικό δημόσιο – στρατιωτικό Διαδίκτυο Arpanet, το οποίο σταδιακά μετεξελίχθηκε στο εμπορευματοποιημένο Διαδίκτυο που γνωρίζουμε, θεμελιώθηκε η ανωνυμία, στοχεύοντας στην προστασία κυρίαρχων δρώντων και διαχειριστών. Επιβλήθηκε η συνθήκη ανωνυμίας – ψευδωνυμίας και το απροσπέλαστο στη λειτουργία επιχειρήσεων και πλατφορμών, επιλογή που ασφαλώς αντίκειται στη διαφάνεια.

Για παρανομίες εντός και μέσω Διαδικτύου πληροφορηθήκαμε από εσωτερικούς πληροφοριοδότες (whistleblowers). Η διαδικτυακή ανωνυμία βαραίνει κυβερνήσεις και κυρίαρχους διαχειριστές, καθώς με ευθύνη τους συγκαλύφθηκαν παρανομίες «πρωταθλητών», ιδίως των εταιρειών GAFAM (Google, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft) και απλών χρηστών. Επιδιώκοντας να κυριαρχήσουν στο παγκοσμιοποιημένο, ανταγωνιστικό περιβάλλον, ώστε να κερδοσκοπούν προνομιακά, πολλοί παίκτες εκτρέπονται. Ακόμη χειρότερα, κάποιοι εγκληματούν στρατηγικά, συστηματικά. Το προνόμιο της ανωνυμίας ευνόησε όσες αγοραίες δυνάμεις ανέλαβαν την εκμετάλλευση, «ελεγκτική ιδιοκτησία» και διαχείριση του Διαδικτύου, καθώς το επίκτητα εγγενές χαρακτηριστικό υποθάλπει το ρίσκο, προστατεύοντας εγκληματίες. Η ανθρωπότητα πληρώνει ποικιλοτρόπως εκείνη την πολιτικά δοτή ασυδοσία. Οι καταγγελίες διαφθοράς δεν έχουν τελειωμό. Κατακλυζόμαστε από τις αποκαλύψεις των Assange, Snowden, Ο’Reily, ποικιλώνυμων «Papers», με πρόσφατα τα Pandora, αλλά και παιδεραστιών και σωρείας βιασμών γυναικών.