«Με το να φέρομαι στον Εβραίο σαν να ήταν ένα κατώτερο και επιβλαβές ον, επιβεβαιώνω την ίδια στιγμή πως ανήκω σε μια ελίτ. Και αυτή η ελίτ, πολύ διαφορετική από τις σύγχρονες ελίτ που βασίζονται στην αξία ή στην εργασία, μοιάζει από κάθε άποψη με μια κληρονομική αριστοκρατία» (Ζαν-Πολ Σαρτρ, Στοχασμοί για το εβραϊκό ζήτημα, εκδ. Εστίας). Θα μιλούσε κανείς για τον «σνομπισμό του λαουτζίκου» (Προυστ), για ένα δηλαδή είδος ψευδαίσθησης ή φαντασιωσικής προβολής, ενός κοινωνικού αλλά ατροφικού εγώ, που τροφοδοτήθηκε από τα πιο σκάρτα υλικά του λαϊκισμού. Σε αυτό το πλαίσιο εγγράφεται η περίπτωση Σελίν και η χυδαία αντισημιτική του δράση. Αυτό ήταν το κλίμα που καλλιέργησε ο Μεσοπόλεμος στη Δυτική Ευρώπη, που ο αντίλαλός του, λιγότερο ηχηρός, όχι όμως εξίσου εξασθενημένος, φτάνει ως τις μέρες μας: εννοώ τη σημερινή ξενοφοβία σε όλες τις πτυχές και παραλλαγές της: την απέχθεια απέναντι στην επιμειξία, το φάσμα του μαύρου πρόσφυγα ή μετανάστη που απειλεί τη λευκή καθαρότητα (bougnoulisation du blanc).
Ο Σελίν είναι ένας αναγνωρισμένος συγγραφέας που το μυθιστόρημά του Ταξίδι στην άκρη της νύχτας (1932) άλλαξε πριν από 90 χρόνια την κατεστημένη αντίληψη για τη γαλλική πρόζα. Πώς; Με την αναμόχλευση των κοιτασμάτων της γλώσσας και την ανιδιοτελή, αισθητικά ατημέλητη, μακριά από την εκλεπτυσμένη, μυγιάγγιχτη, μεταξωτή ως τότε χρήση της. Ο μουσικός ρυθμός της φράσης, το τέμπο της μελωδικής συγκίνησης, τα αποσιωπητικά («Συνταγματάρχα μου, ακούστε με μην τυχόν και σας αποσπάσει κανείς την προσοχή! … ένα πράγμα συγκρατήστε: τις συγκινησιακές ράγες! … τις αστάθμητες! … το συγκινησιακό ύφος! … τις τρεις τελείες! … το εύρημα του αιώνα!…, το εύρημά μου!…»), τα θαυμαστικά με τις υπονοούμενες ή υπόσκαφες έννοιες, η συγκρατημένη και ελεγχόμενη αργκό, κυρίως όμως ο αμεσίτευτος προφορικός λόγος, δίνουν στο μυθιστόρημα της εποχής το νεύρο και την ειδολογική του ανεξιθρησκία.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Έχετε ήδη συνδρομή;Μπορείτε να συνδεθείτε από εδω
Είσοδος
