Ηδεκαετία που φεύγει θα μείνει στα βιβλία της Ιστορίας ως η εποχή του υποβιβασμού. Ούτε λίγο ούτε πολύ, η χώρα «έπεσε κατηγορία». Η απόσταση που τη χωρίζει από την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη μεγάλωσε κατά δυόμισι φορές. Το 2019 το μέσο εισόδημα στην Ελλάδα (λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις διαφορές στο κόστος ζωής) ήταν 36% χαμηλότερο από το μέσο εισόδημα της ΕΕ-15 (δηλαδή της Ευρωπαϊκής Ενωσης προ της διεύρυνσης του 2004). Το 2009 ήταν μόλις 15% χαμηλότερο. Η χώρα μας είναι πλέον φτωχότερη όχι μόνο από την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, αλλά και από την Πολωνία, την Ουγγαρία, την Τσεχία, τη Σλοβακία και τις Βαλτικές Δημοκρατίες. Μόνο η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Κροατία είναι φτωχότερες από την Ελλάδα.
Πώς εξηγείται η μεγάλη υποβάθμιση; Δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης απέχουμε πολύ από τη διαμόρφωση μιας κοινής συνείδησης για τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτή. Εχει επικρατήσει μια ψευδής συνείδηση, η οποία αναζητεί τις πηγές της κακοδαιμονίας στους «ατυχείς χειρισμούς» του 2010. Τέτοιοι υπήρξαν – αλλά το 2010 ήταν ήδη πολύ αργά. Ο ιστορικός του μέλλοντος θα εξιστορήσει πώς η καταστροφική πενταετία Καραμανλή (2004-2009) επιτάχυνε τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό, πώς η αδυναμία των προηγούμενων κυβερνήσεων να βάλουν φρένο στη σπατάλη (στις συντάξεις, στην υγεία, στις μεταφορές, στα δημόσια έργα, στους εξοπλισμούς) έκανε δυσκολότερη την έγκαιρη προσαρμογή, πώς η επικράτηση μιας αναχρονιστικής κουλτούρας σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα έκανε αδύνατη τη διόρθωση της πορείας όσο ακόμη υπήρχε καιρός.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.