Οι γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως η σύγκρουση με τους αντάρτες Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά και η πορεία της παγκόσμιας οικονομίας είναι δυο παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία της αγοράς των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και των ναυτιλιακών εταιρειών τακτικών γραμμών (liners).

Η επαναδρομολόγηση πλοίων μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας αναμένεται να συνεχίσει να επηρεάζει τον κλάδο όλο το πρώτο εξάμηνο του 2024. Η ζήτηση πλοίων εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 9,5% το 2024 και θα μειωθεί κατά 0,5% το 2025, εκτιμά η ναυτιλιακή οργάνωση Bimco. Το ισοζύγιο προσφοράς/ζήτησης αναμένεται να «σφίξει» το πρώτο εξάμηνο του 2024, αλλά στη συνέχεια θα αποδυναμωθεί όταν τα πλοία θα μπορούν να επιστρέψουν στη δρομολόγηση μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Οι επιθέσεις σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα ανάγκασαν σχεδόν όλα τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων να πλεύσουν γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, προσθέτοντας 10% στις μέσες αποστάσεις πλεύσης και στη ζήτηση πλοίων.

Ο όγκος του φορτίου

Οι παραδόσεις πλοίων θα σημειώσουν νέο ρεκόρ το 2024, ξεπερνώντας το ρεκόρ του 2023. Ο στόλος αναμένεται να αυξηθεί κατά 14,9% μεταξύ του τέλους του 2023 και του τέλους του 2025. Η διάλυση πλοίων θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα το 2024, καθώς η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα αυξάνει τη ζήτηση για πλοία, αλλά θα αυξηθεί το 2025. Παρά ορισμένες τοπικές απεργίες, η παγκόσμια συμφόρηση δεν είναι αυξημένη. Οι μεγάλες αποστάσεις πλεύσης γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας οδήγησαν σε μικρή αύξηση των ταχυτήτων πλεύσης. Αναμένουμε ότι η μέση ταχύτητα πλεύσης θα παραμείνει σταθερή το 2024 αλλά θα μειωθεί το 2025, εκτιμά η Bimco.Ο όγκος του φορτίου αναμένεται να αυξηθεί λιγότερο από ό,τι ο στόλος, κατά 3%-4%, τόσο το 2024 όσο και το 2025 έναντι αύξησης του στόλου κατά 9,5% το 2024 και 4,9% το 2025.Ωστόσο, το ισοζύγιο προσφοράς/ζήτησης πλοίων εξακολουθεί να αναμένεται να ενισχυθεί το 2024, καθώς οι επιθέσεις των Χούθι σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα οδηγούν τα πλοία να ακολουθήσουν μακρύτερες διαδρομές μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας.Εχουμε υποθέσει ότι αυτό θα επηρεάσει την αγορά κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, με τα δρομολόγια να επανέρχονται σε κανονικά επίπεδα μέσω της Διώρυγας του Σουέζ στο δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Καθώς αυτή η προσωρινή αύξηση της ζήτησης για πλοία δεν σχετίζεται με την αύξηση του όγκου του φορτίου, προκύπτει ότι η ζήτηση πλοίων θα μειωθεί το 2025.

H πορεία των ναύλων

Η σύσφιγξη της ισορροπίας προσφοράς/ζήτησης οδήγησε αμέσως σε άνοδο των ναύλων. Παρά την ελαφρά πτώση μετά το κινεζικό νέο έτος, οι μέσες τιμές των ναύλων για εμπορευματοκιβώτια που φορτώθηκαν από την Κίνα είναι επί του παρόντος 52% υψηλότερα από ό,τι ήταν τον Δεκέμβριο του 2023. Ωστόσο η Bimco αμφιβάλλει κατά πόσο οι ναύλοι θα αυξηθούν ανάλογα με τον όγκο των φορτίων κατά το δεύτερο τρίμηνο, καθώς ο στόλος αυξάνεται ταχύτερα. Μόλις η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα παρέλθει, οι ναύλοι αναμένεται να πέσουν. Οι τιμές χρονοναύλωσης πλοίων έχουν αυξηθεί κατά 41% από τον Δεκέμβριο του 2023, όπως και η μέση περίοδος ναύλωσης.

Οι τιμές θα μπορούσαν να παραμείνουν υψηλά για κάποιο χρονικό διάστημα, καθώς οι εταιρείες εκμετάλλευσης γραμμών αναζητούν να εξασφαλίσουν επαρκή χωρητικότητα για να διατηρήσουν τις υπηρεσίες τους σε ικανοποιητικό επίπεδο λόγω και των μεγαλύτερων αποστάσεων πλεύσης. Οσον αφορά τις αξίες των μεταχειρισμένων πλοίων έχουν αυξηθεί οριακά.

Η Bimco πιστεύει ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί καθώς οι ναυτιλιακές εταιρείες τακτικών γραμμών προσβλέπουν σε σημαντική πλεονάζουσα χωρητικότητα μόλις η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα επιλυθεί. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι προτιμούν να καλύπτουν την αυξημένη ζήτηση μέσω των ναυλώσεων πλοίων παρά την αγορά second hand.

Η πορεία της οικονομίας

Σύµφωνα µε το ΔΝΤ, η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 3,1% το 2024 και κατά 3,2% το 2025. Η Κίνα προβλέπεται ότι θα συνεχίσει να υποφέρει από τη συνεχιζόμενη κρίση στον τομέα των ακινήτων, βλέποντας την ανάπτυξη να επιβραδύνεται από 5,2% το 2023 σε 4,6% το 2024 και σε 4,1% το 2025. Αυτό θα συμπαρασύρει επίσης την ανάπτυξη σε ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ασίας κάτω από το επίπεδο του 2023 τόσο το 2024 όσο και το 2025.

Η ανάκαμψη της ανάπτυξης στην ευρωζώνη προβλέπεται από 0,5% το 2023 σε 0,9% το 2024 και 1,7% το 2025, ενώ στις ΗΠΑ θα μειωθεί από 2,5% το 2023 σε 2,1% το 2024 και 1,7% το 2025.

Αν και η Ινδία εξακολουθεί να αναμένεται να είναι η ταχύτερη αναπτυσσόμενη μεγάλη οικονομία, ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να μειωθεί από 6,7% το 2023 σε 6,5% τόσο το 2024 όσο και το 2025.

Η Bimco προβλέπει ότι ο όγκος των εμπορευματοκιβωτίων θα αυξηθεί 3%-4% τόσο το 2024 όσο και το 2025 και συνεπώς ελαφρώς ταχύτερα από την παγκόσμια οικονομία. Καθώς οι όγκοι κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 ήταν σχετικά ασθενέστεροι από το κανονικό, αναμένουμε ότι το 2024 η αγορά θα αναπτυχθεί ταχύτερα κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Επίσης η ζήτηση πλοίων κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2024 θα αυξηθεί κατά 10% λόγω των επιθέσεων των Χούθι σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.

Σε περίπτωση που η κατάσταση δεν επιλυθεί μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2024, η ζήτηση πλοίων θα παραμείνει υψηλότερη από την πρόβλεψη της Bimco για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η κατάσταση.

Ρόλο στην πορεία της αγοράς θα παίξει και η συμπεριφορά των αμερικανών καταναλωτών καθώς είναι δυνατόν να διατηρήσουν τις δαπάνες τους και να αυξήσουν τις αποταμιεύσεις τους εάν τα επιτόκια αρχίσουν να πέφτουν.

Οι εκλογές στις ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο εμπόριο. Σε περίπτωση επανεκλογής του, ο Τραμπ έχει ορκιστεί να αυξήσει τους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές, γεγονός που θα επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ. Η σύμβαση για τους λιμενεργάτες στα λιμάνια της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ λήγει στα τέλη Σεπτεμβρίου 2024. Για την προστασία από τον κίνδυνο απεργιών εκεί, ορισμένοι φορτωτές θα μπορούσαν να αποφασίσουν να στείλουν περισσότερα εμπορευματοκιβώτια μέσω λιμένων της Δυτικής Ακτής. Καθώς η μέση απόσταση πλεύσης προς τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ είναι μικρότερη, αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα χαμηλότερη ζήτηση για πλοία.

Θέμα υπάρχει και με τη Διώρυγα του Παναμά. Η στάθμη του νερού στη λίμνη Gatun που τροφοδοτεί τις κλειδαριές της Διώρυγας του Παναμά αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω. Ωστόσο, η Αρχή της Διώρυγας του Παναμά μόλις αύξησε τον αριθμό των ημερήσιων διελεύσεων καθώς τόσο η τρέχουσα όσο και η προβλεπόμενη στάθμη του νερού είναι υψηλότερη από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως.

Ωστόσο, η επιδείνωση των συνθηκών θα μπορούσε ακόμη να επιβάλει την αλλαγή δρομολόγησης πλοίων και φορτίων.

Αυξάνεται ο στόλος των πλοίων μεταφοράς

Ο στόλος των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων προβλέπεται να αυξηθεί 9,5% κατά τη διάρκεια του 2024 και 4,9% κατά τη διάρκεια του 2025, ίσο με αύξηση 14,9% κατά τη διάρκεια των δύο ετών μαζί. Τα μεγαλύτερα πλοία με χωρητικότητα 12.000 TEU ή περισσότερο, τα οποία υπολογίζονται σε περίπου 800, θα συνεισφέρουν το 75% της συνολικής αύξησης της χωρητικότητας, καθώς το βιβλίο παραγγελιών παραμένει μεγάλο και δεν αναμένεται κύμα διάλυσης για την κατηγορία αυτή. Στο τέλος του 2025 τα πλοία αυτά θα συνεισφέρουν περισσότερο από 40% της συνολικής χωρητικότητας.

Η ανακύκλωση εξακολουθεί να εκτιμάται σε 720.000 TEU για τα δύο έτη. Ωστόσο, έχουμε μειώσει την πρόβλεψη για την ανακύκλωση το 2024, ενώ την αυξήσαμε για το 2025, σημειώνει η Bimco. Λόγω των επιθέσεων στην Ερυθρά Θάλασσα, η ζήτηση για πλοία θα είναι υψηλότερη το 2024 από ό,τι αναμενόταν και είναι πιθανό να καθυστερήσει κάποια ανακύκλωση για το 2025. Οι παραδόσεις εκτιμάται ότι θα σημειώσουν νέο ρεκόρ το 2024, ξεπερνώντας το 2023, αλλά θα επιβραδυνθούν ελαφρώς το 2025, καθώς το βιβλίο παραγγελιών θα εξαντληθεί. Η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα επηρεάζει επίσης τον μέσο όρο ταχύτητας πλεύσης. Η Bimco εκτιμά ότι η κατάσταση θα επιλυθεί και ότι τα πλοία θα επιβραδύνουν το δεύτερο εξάμηνο του έτους για να τελειώσουν με παρόμοια μέση ταχύτητα όπως το 2023.
Ως εκ τούτου, εκτιμά επίσης ότι η μέση ταχύτητα πλεύσης θα είναι χαμηλότερη το 2025, ωστόσο εάν η επίλυση της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα καθυστερήσει, η επιβράδυνση των πλοίων θα καθυστερήσει επίσης. Συνεπώς προβλέπει ότι η προσφορά θα αυξηθεί κατά μέσο όρο 9,1% το 2024, αλλά μόνο 4,1% το 2025.