86 χρόνια πέρασαν από τότε που η Ελλάδα με το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης του εργατικού της δυναμικού, έπρεπε να «γεννήσει» επιστήμονες καταρτισμένους και εξειδικευμένους, που θα έσυραν το άρμα της οικονομίας προς την ανάπτυξη.
Αυτή ήταν η γενεσιουργός αιτία ίδρυσης του Πανεπιστημίου μας! Από τότε, συμβάλλει καθοριστικά στη συστηματική, θεωρητική και πρακτική κατάρτιση διοικητικών στελεχών. Από τότε και μέχρι σήμερα συνεχίζει να το κάνει με επιτυχία και «παράγει» επιστήμονες που στελεχώνουν τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα της πατρίδας μας αλλά και διεθνώς. Από τότε και μέχρι σήμερα συνεχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο της οικονομικής ζωής της χώρας.
Εχει ως βάση το παγκόσμιας εμβέλειας και ακτινοβολίας ναυτιλιακό κέντρο του Πειραιά, τη ναυτιλιακή πρωτεύουσα που φιλοξενεί την παγκόσμια ναυτιλία και το δυναμικότερο ναυτιλιακό cluster της Ευρώπης, ενώ παράλληλα διαθέτει το ιστορικότερο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών (1989), το οποίο συγκαταλέγεται μεταξύ των πρωτοπόρων πανεπιστημιακών τμημάτων, που θεμελίωσαν τις σπουδές, σε παγκόσμιο επίπεδο, στα πεδία της ναυτιλίας και των μεταφορών.
Το Πανεπιστήμιο Πειραιώς έχει αναπτύξει και υλοποιεί μια ολιστική στρατηγική για τον τομέα της ναυτιλίας γιατί η επίδραση από τις ναυτιλιακές δραστηριότητες δίνει ώθηση σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού στις θαλάσσιες μεταφορές αφενός αλλά και σε περιφερειακές δραστηριότητες, που σχετίζονται με αγαθά ή υπηρεσίες και λειτουργούν υποστηρικτικά στη ναυτιλία. Η λειτουργία λιμένων, η ναυπήγηση και η επισκευή πλοίων και σκαφών, η κατασκευή ναυτιλιακού εξοπλισμού, οι τραπεζικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες, οι νομικές και λογιστικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες ενοικίασης και αποθήκευσης, το διεθνές εμπόριο, συνθέτουν ένα πλέγμα σημαντικών δραστηριοτήτων με ιδιαίτερη σημασία για τη διακράτηση της ισχυρής παρουσίας της ναυτιλίας στο διεθνές γίγνεσθαι αλλά και την οικονομία της χώρας μας.
Στόχος η παροχή εξειδικευμένης, σύγχρονης, επιστημονικής ναυτιλιακής εκπαίδευσης στα νέα παιδιά που θα σταδιοδρομήσουν στη ναυτιλία αλλά και η συμβολή στην έρευνα και τη διάχυσή της τόσο σε παραδοσιακά ερευνητικά πεδία όσο και σε πεδία που βρίσκονται στην αιχμή της προσπάθειας για την προσαρμογή της ναυτιλίας και των μεταφορών στο νέο, τεχνολογικά εξελιγμένο περιβάλλον που στηρίζεται στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η ανάπτυξη και χρήση καυσίμων με διαδικασίες χαμηλού ή μηδενικού άνθρακα που θα οδηγήσουν στη σταδιακή απανθρακοποίηση της ναυτιλίας ως το 2050, ο εξηλεκτρισμός της που καλείται να λύσει ζητήματα τεχνικά αλλά και κόστους, η χρήση έξυπνων εφαρμογών με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση των πλοίων αλλά και των δαπανών, τα νέα χρηματοπιστωτικά εργαλεία που συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιδόσεις της ναυτιλίας, είναι κάποιες από τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο κλάδος στον δρόμο προς ένα βιώσιμο και ανταγωνιστικό μέλλον.
Το Πανεπιστήμιο Πειραιώς αφουγκράζεται τις ανάγκες της παγκοσμιοποιημένης πλέον ναυτιλίας και τις εξ αυτής διεθνείς ρυθμίσεις αλλά και πρωτοπορεί, υλοποιώντας σύγχρονα εκπαιδευτικά προγράμματα ελληνόφωνα και αγγλόφωνα τόσο στον προπτυχιακό όσο και στον μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών. Τα προγράμματα αυτά καλύπτουν ευρύ φάσμα εξειδικευμένων επιστημονικών πεδίων για πολύπλευρα καταρτισμένα στελέχη, με εστίαση σε οικονομικά, λογιστήριο, προμήθειες, ασφαλίσεις και ασφαλιστικές απαιτήσεις, ναυλώσεις, πρακτόρευση, συστήματα ποιότητας, εσωτερικό έλεγχο, διαχείριση προσωπικού, δημόσιες σχέσεις, τραπεζική, διοίκηση ναυπηγείων/επισκευαστηρίων, λιμενικούς οργανισμούς, νηογνώμονες, ασφαλιστικές υπηρεσίες, υπηρεσίες εξοπλισμού και προμήθειας πλοίων, συνδυασμένες μεταφορές. Καλύπτει επίσης συστήματα τεχνητής νοημοσύνης στη ναυτιλία και τις μεταφορές.
Το Κέντρο Αριστείας στη Ναυτιλία δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει τις στρατηγικές ανάγκες της Ελληνικής Ναυτιλίας, να εστιάσει στη δημιουργία και την προώθηση γνώσης και καινοτομίας, να συνδέσει την έρευνα των πανεπιστημιακών ερευνητών και την πρακτική των επαγγελματιών μέσα σε ένα πλαίσιο υψηλών απαιτήσεων, να δημιουργήσει μια ανταγωνιστική αιχμή για όλη τη Ναυτιλιακή Συστάδα, να ενεργοποιήσει, καταγράψει και αξιοποιήσει τον ακαδημαϊκό, επαγγελματικό και δημόσιο διάλογο σε βασικούς πυλώνες της Ναυτιλίας και να παράγει προτάσεις – ιδέες γύρω από τις εκάστοτε κυοφορούμενες εξελίξεις στον τομέα της Ναυτιλίας. Το Κέντρο Αριστείας αποτελεί ανοικτή ερευνητική δομή, με θεματικούς πυλώνες τη Στρατηγική / Γεωπολιτική, το Ανθρώπινο Δυναμικό (Soft skills), την Τεχνολογία / Πληροφορική (Modelling & simulation) και τη Βιωσιμότητα (Sustainability).
Στα ερευνητικά εργαστήρια επίσης, εξετάζονται προβλήματα που εντοπίζονται στον χώρο των θαλάσσιων μεταφορών και παρέχονται υψηλής ποιότητας ερευνητικά αποτελέσματα.
Τέλος, αναπτύσσει στρατηγικές συνεργασίες με πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού (Ευρώπη, Ασία, ΗΠΑ), άλλα διεθνή κέντρα αριστείας, think tanks, δημόσιους φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και πολυεθνικές επιχειρήσεις. Ο διεθνικός προσανατολισμός και η μοναδική διεθνής δικτύωση της ελληνικής ναυτιλίας διευκολύνει συνέργειες υψηλών απαιτήσεων αλλά και ποιοτικών αποτελεσμάτων.
Με αφορμή τη φετινή χρονιά στην οποία δόθηκε η ονομασία «Ετος ναυτικής εκπαίδευσης» θα πρέπει να μην παραλείψουμε να αναδείξουμε την πεμπτουσία της ελληνικής ναυτιλίας, που είναι οι άνθρωποί της. Η ναυτιλία έχει ελληνική ταυτότητα και ψυχή. Η ιστορία της Ελλάδας άλλωστε, ήταν πάντα δεμένη με τη θάλασσα, τη ναυτιλία και τους ναυτικούς της.
Σε μια εποχή αλλεπάλληλων και πολυεπίπεδων αλλαγών, η μοναδική σταθερά είναι ο άνθρωπος της ναυτιλίας, ο οποίος με όπλο τη σωστή εκπαίδευση που παρέχει το Πανεπιστήμιό μας, καλείται να οδηγήσει τον πλανήτη σε ένα βιώσιμο αύριο.
Ο κύριος Μιχάλης Σφακιανάκης είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς.