Ιδιαίτερα θετικά είναι τα μηνύματα για τον κλάδο των δεξαμενοπλοίων τα δύο επόμενα χρόνια παρά το γεγονός ότι μειώνεται ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης πετρελαίου. Η μικρή αύξηση του στόλου σε συνδυασμό με την αύξηση των αποστάσεων πλεύσης δημιουργούν τα θεμέλια για τη βελτίωση παρά την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης της ζήτησης πετρελαίου.
Το ισοζύγιο προσφοράς/ζήτησης δεξαμενοπλοίων προϊόντων αναμένεται επίσης να «σφίξει» το 2024, αλλά να εξασθενήσει το 2025. Οι μεγαλύτερες αποστάσεις πλεύσης στηρίζουν την αύξηση της ζήτησης παρά την επιβράδυνση της ζήτησης πετρελαίου. Ομως οι περισσότερες παραγγελίες κατασκευής νεότευκτων πλοίων το 2023 θα οδηγήσει σε αύξηση του στόλου το 2025 σε επίπεδα υψηλότερα από την εκτιμώμενη αύξηση της ζήτησης. Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα αυξάνει τις αποστάσεις πλεύσης, καθώς τα πλοία αποφεύγουν τη Διώρυγα του Σουέζ και αντ’ αυτής επιλέγουν δρομολόγια μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας.
Στις προβλέψεις μας υποθέτουμε ότι η κρίση αυτή θα επηρεάσει την αγορά μέχρι το τέλος Ιουνίου 2024. Η αύξηση της χωρητικότητας του στόλου των δεξαμενοπλοίων αργού πετρελαίου θα αφορά κυρίως τα τμήματα Aframax και Suezmax, τα οποία εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 2,8% και 4,2% αντίστοιχα από το τέλος του 2023 έως το τέλος του 2025. Η χωρητικότητα των VLCC αναμένεται να αυξηθεί μόνο κατά 0,5% με αποτέλεσμα να επωφελούνται από την πιο «σφιχτή» ισορροπία προσφοράς/ζήτησης.
Η Bimco εκτιμά επίσης ότι η χωρητικότητα του στόλου των δεξαμενοπλοίων μεταφοράς προϊόντων θα αυξηθεί κατά 6,2% μεταξύ του τέλους του 2023 και του τέλους του 2025. Τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα τμήματα αναμένεται να είναι τα LR2 και τα MR με αύξηση της χωρητικότητας κατά 13,9% και 5,3% αντίστοιχα κατά τη διετή περίοδο.
Ανοδος των αξιών
Επιπλέον οι αξίες των πλοίων και τα κέρδη αναμένεται να συνεχίσουν να εξελίσσονται ευνοϊκά το 2024, σύμφωνα με την προβλεπόμενη ισορροπία προσφοράς/ζήτησης, αλλά από το 2025 εκτιμάται ότι θα καταγραφεί μία πτώση. Η Bimco επικαλείται και τα γενικότερα δεδομένα της παγκόσμιας οικονομίας, η πορεία της οποίας επηρεάζει τη ζήτηση πετρελαίου. Η διεθνής οικονομική ανάπτυξη εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 3,1% το 2023.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προβλέπει ότι η ανάπτυξη το 2024 και το 2025 θα κινηθεί στα επίπεδα του 3,1% και 3,2% αντίστοιχα. Το ΔΝΤ προβλέπει βραδύτερη ανάπτυξη τόσο για το 2024 όσο και για το 2025 στις ΗΠΑ, στην Κίνα, στην Ιαπωνία και στην Ινδία σε σύγκριση με το 2023. Από την άλλη πλευρά, η ευρωζώνη, ο Καναδάς, η Νιγηρία, η Σαουδική Αραβία, η Νότια Αφρική και το Ηνωμένο Βασίλειο προβλέπεται να δουν την ανάπτυξη να επιταχύνεται τόσο το 2024 όσο και το 2025. Καθώς ο πληθωρισμός μειώνεται ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως και η ανάπτυξη παραμένει σταθερή, ο κίνδυνος μιας προσγείωσης της οικονομίας έχει μειωθεί.
Oι γεωπολιτικές εξελίξεις
Για την Bimco οι γεωπολιτικές εξελίξεις συνεχίζουν να διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην αναδιαμόρφωση των εμπορικών δρόμων των δεξαμενοπλοίων.
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, οι κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου έχουν αναδιαμορφώσει δραματικά τις συναλλαγές πετρελαίου: Η Ρωσία αναγκάστηκε να βρει νέες εξαγωγικές αγορές και η Ευρωπαϊκή Ενωση αναγκάστηκε να βρει νέους προμηθευτές. Αυτό έχει αυξήσει τις μέσες αποστάσεις πλεύσης και τη ζήτηση για δεξαμενόπλοια. Επίσης οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και οι επιθέσεις των ανταρτών Χούθι της Υεμένης στα πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Κόλπο του Αντεν «στέλνουν» όλο και περισσότερα πλοία μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας αντί της Διώρυγας του Σουέζ.
Εάν όλα τα δεξαμενόπλοια που κανονικά θα διέρχονταν από τη Διώρυγα του Σουέζ επιλέγουν να περάσουν από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, αυτό σημαίνει ότι οι μέσες αποστάσεις πλεύσης θα αυξηθούν κατά 10% για τα δεξαμενόπλοια αργού πετρελαίου και κατά 17% για τα δεξαμενόπλοια μεταφοράς προϊόντων. Προς το παρόν οι διελεύσεις από τη Διώρυγα του Σουέζ έχουν μειωθεί σχεδόν κατά 50%. Με βάση τα παραπάνω η ζήτηση δεξαμενοπλοίων μεταφοράς αργού θα αυξηθεί κατά 6,5%-7,5% το 2024 και κατά 2%-3% το 2025. Η αύξηση του φορτίου προβλέπεται να είναι 2%-3% το 2024 και 1%-2% το 2024. Οι αυξημένες αποστάσεις πλεύσης λόγω της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα αναμένεται να αυξήσουν τη ζήτηση το πρώτο εξάμηνο του 2024, ενώ η συνεχιζόμενη μετατόπιση της προσφοράς αργού προς την Αμερική και της ζήτησης αργού προς την Ασία θα προσθέσει στις μέσες αποστάσεις πλεύσης τόσο το 2024 όσο και το 2025.
Οσον αφορά τα δεξαμενόπλοια μεταφοράς προϊόντων αργού πετρελαίου η ζήτηση προβλέπεται να αυξηθεί κατά 5%-6% το 2024 και κατά 1,5%-2,5% το 2025. Η αύξηση της ζήτησης φορτίου εκτιμάται σε 1%-2% το 2024 και 0,5%-1,5% το 2025. Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα θεωρείται ότι θα επηρεάσει τους εμπορικούς δρόμους ανατολικά/δυτικά κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους και θα αναγκάσει ένα μέρος των πλοίων να προχωρήσουν μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας αντί μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
Τα ηλεκτρικά οχήματα
Ρόλο στη ζήτηση προϊόντων πετρελαίου θα παίξει και η ανάπτυξη των ηλεκτρικών οχημάτων, μία εξέλιξη που καταγράφεται στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, ο ΔΟΕ έχει εκτιμήσει ότι η ζήτηση στην Ευρώπη έχει μειωθεί το 2023 και θα μειωθεί και πάλι το 2024. Ο ΔΟΕ προβλέπει επίσης ότι η προσφορά αργού θα αυξηθεί κατά 1,2 mbpd το 2024, μετά από μια επέκταση κατά 1,9 mbpd το 2023.
Η Bimco εκτιμά ότι η προσφορά θα αυξηθεί κατά άλλα 0,7 mbpd το 2025, με την προσφορά από την Αμερική να αυξάνει περισσότερο ενώ από τη Ρωσία αναμένεται να μειωθεί. Η προσφορά θα μπορούσε να επεκταθεί ταχύτερα εάν ο ΟPΕC+ αποφασίσει να χαλαρώσει τις περικοπές παραγωγής. Οι μεταφορές προς τα διυλιστήρια αναμένεται να συνεχίσουν να επεκτείνονται στην Ανατολική και Δυτική Ασία, καθώς η παραγωγική ικανότητα συνεχίζει να επεκτείνεται.
Τα εγκαίνια του διυλιστηρίου Dangote στη Νιγηρία αναμένεται να οδηγήσουν σε επέκταση των δρομολογίων διυλιστηρίων στην Αφρική. Από την άλλη πλευρά, ο ΔΟΕ αναμένει ότι τα δρομολόγια διυλιστηρίων στην Αμερική και στην Ευρώπη θα μειωθούν. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των εξαγωγών διυλισμένων προϊόντων σε βάρος των εξαγωγών αργού πετρελαίου.
Οι κίνδυνοι
Οι κίνδυνοι που εντοπίζει η Bimco για την αγορά των δεξαμενοπλοίων αφορούν μια βραδύτερη από την αναμενόμενη μείωση του πληθωρισμού και των επιτοκίων στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική, η οποία θα μπορούσε να πλήξει τη ζήτηση. Ωστόσο, θεωρεί ως μεγαλύτερη ανησυχία την κρίση στον τομέα των ακινήτων της Κίνας. Μια αποτυχία επίλυσης της κρίσης θα μπορούσε να πλήξει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και, συνεπώς, τη ζήτηση. Οσον αφορά την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, η Bimco εκτιμά ότι θα συνεχιστεί κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024.
Η προσφορά
Η Bimco εκτιμά ότι η προσφορά δεξαμενοπλοίων αργού και προϊόντων θα αυξηθεί σύμφωνα με την αύξηση του στόλου τόσο κατά το 2024 όσο και κατά το 2025. Συνεπώς, η προσφορά δεξαμενοπλοίων αργού εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 0%-1% το 2024 και κατά 0,5%-1,5% το 2025. Η προσφορά δεξαμενοπλοίων προϊόντων προβλέπεται να αυξηθεί κατά 1,5%-2,0% το 2024 και κατά 4%-5% το 2025.
Ο στόλος των δεξαμενοπλοίων μεταφοράς αργού αναμένεται να σημειώσει αύξηση της χωρητικότητας νεκρού βάρους κατά 0,6% το 2024 και 1,1% το 2025. Θα αυξηθεί από 463,1 εκατ. τόνους νεκρού βάρους (dwt) στο τέλος του 2023 σε 471,0 εκατ. dwt στο τέλος του 2025.
Το τμήμα Suezmax προβλέπεται να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 50% της αύξησης της χωρητικότητας του τομέα και να αυξηθεί κατά 4,2% μεταξύ του τέλους του 2023 και του τέλους του 2025. Το τμήμα Aframax θα είναι το δεύτερο ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα με αύξηση 2,8% μεταξύ των δύο ετών, ακολουθούμενο από τα τμήματα VLCC και Panamax με αύξηση 0,5% και 0,01% αντίστοιχα.
Οι συμβάσεις με τα ναυπηγεία για την κατασκευή νεότευκτων δεξαμενοπλοίων μεταφοράς αργού πετρελαίου αυξήθηκαν σε 15,3 εκατ. dwt το 2023 από μόλις 3,3 εκατ. το 2022 και ο λόγος του βιβλίου παραγγελιών προς τον στόλο έκλεισε το 2023 στο 4,7%.
Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος αυτής της χωρητικότητας θα παραδοθεί μετά το 2025, σχεδόν το 30% θα παραδοθεί πριν από αυτό και θα συνεισφέρει σχεδόν το 50% της χωρητικότητας που θα παραδοθεί κατά τη διάρκεια του 2024 και του 2025. Το 2023, η ανακύκλωση των δεξαμενοπλοίων αργού πετρελαίου ήταν 0,4 εκατ. dwt, το χαμηλότερο επίπεδο από το 1991.
Προβλέπουμε τον ίδιο αριθμό 0,4 εκατ. για το 2024 και αύξηση σε 0,6 εκατ. το 2025. Ο στόλος των δεξαμενοπλοίων μεταφοράς προϊόντων αυξήθηκε κατά 2,4% το 2023, για να κλείσει το έτος με χωρητικότητα 184,6 εκατ. dwt. Αναμένουμε ότι ο στόλος θα αυξηθεί κατά 1,8% το 2024 και κατά 4,3% το 2024.
Η ζήτηση για πετρέλαιο
Οσον αφορά την παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου συνέχισε να αυξάνεται το 2023 και, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΔΟΕ), αυξήθηκε κατά 2,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα (mbpd) και έφτασε τα 101,8 mbpd. Ο ΔΟΕ αναμένει ότι η ζήτηση πετρελαίου θα φθάσει τα 103,0 mbpd το 2024, αλλά δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει εκτίμηση για το 2025. Πιστεύουμε ότι η αύξηση της ζήτησης θα επιβραδυνθεί περαιτέρω το 2025 και αναμένουμε ότι η ζήτηση θα κλείσει γύρω στα 103,7 mbpd.
Η ζήτηση πετρελαίου κινείται σε δυο ταχύτητες. Σύμφωνα με τον ΔΟΕ ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης έχει επιβραδυνθεί στις 38 χώρες που είναι μέλη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και ανέβηκε μόνο κατά 0,1 mbpd το 2023 ενώ το 2024 θα υποχωρήσει στο επίπεδο του 2022. Εν τω μεταξύ, η ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται στην Κίνα, στην Ινδία, στη Βραζιλία και στη Σαουδική Αραβία. Οι τέσσερις αυτές χώρες αντιπροσώπευαν το 70% της αύξησης της ζήτησης το 2023 και αναμένεται να αντιπροσωπεύουν πάνω από το 80% της αύξησης το 2024. Οσον αφορά τις τιμές του πετρελαίου η αμερικανική Υπηρεσία Ενέργειας (EIA) αναμένει ότι η μέση τιμή το 2024 θα κλείσει στα 82 δολάρια/βαρέλι και στα 80 δολάρια/βαρέλι το 2025.
