Βρισκόμαστε σε μια κομβική στιγμή για τη ναυτιλία, με καινοτόμες τεχνολογίες να μεταμορφώνουν το πλαίσιο λειτουργίας των πλοίων και να υπόσχονται νέα ορόσημα ως προς την ασφάλεια, αποδοτικότητα και βιωσιμότητα του κλάδου.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες ολοένα και περισσότερο επενδύουν σε ψηφιακές τεχνολογικές εφαρμογές, εντούτοις ο βαθμός υιοθέτησής τους διαφέρει αισθητά από εταιρεία σε εταιρεία. Και ενώ όλοι ευαγγελίζονται ότι το μέλλον των βιομηχανικών κλάδων είναι ψηφιακά καθοδηγούμενο και καθολικά διασυνδεδεμένο, η τρέχουσα πραγματικότητα έχει μόνο ορισμένα παραδείγματα να αναδείξει.
Ενα από αυτά τείνει να σκιαγραφήσει ο Lloyd’s Register σε συνεργασία με το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Monohakobi θέλοντας να αντιμετωπίσει έναν από τους συχνούς «πονοκεφάλους» των πλοιοκτητών, που δεν είναι άλλος από τις εργασίες συντήρησης. Οταν αυτές εκτελούνται με έναν πιο παραδοσιακό συμβατικό τρόπο είναι αποτελεσματικές ως έναν βαθμό, εντούτοις συχνά αποτυγχάνουν να αποτρέψουν απροσδόκητες βλάβες ή να περιορίσουν τον χρόνο διακοπής λειτουργίας του πλοίου.
Προηγμένες τεχνολογίες που αναλύουν πλήθος δεδομένων σε πραγματικό χρόνο βασισμένες σε πολύπλοκους αλγόριθμους είναι σε θέση να προλαμβάνουν τυχόν αστοχίες υλικών, να διαμορφώνουν και να βελτιστοποιούν πρωτόκολλα συντήρησης «κομμένα και ραμμένα» στις ανάγκες του κάθε πλοίου, να εντοπίζουν τάσεις και να προβαίνουν σε έγκαιρες προειδοποιήσεις σε περίπτωση μη ασφαλούς λειτουργίας. Ψηφιοποιώντας τις διεργασίες συντήρησης, οι πλοιοκτήτες μπορούν να ξεπεράσουν αυτά τα εμπόδια ανοίγοντας τον δρόμο προς την προληπτική συντήρηση των πλοίων.
Πόσο ώριμος είναι ο ναυτιλιακός κλάδος ως προς την υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών σε σύγκριση με άλλους κλάδους; Το πλέον σίγουρο είναι ότι τέτοιου είδους τεχνολογίες – όπως ανάλυση δεδομένων, εικονική πραγματικότητα, Internet of Things κ.ά. – δεν είναι πλέον άγνωστες στις ναυτιλιακές εταιρείες. Ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια η ναυτιλία έχει επιταχύνει τις προσπάθειές της να συμβαδίσει με άλλους κλάδους όπως η αεροπορία.
Σε μια ψηφιακά ώριμη εταιρεία, οι τεχνολογίες έχουν ενσωματωθεί στις κύριες διαδικασίες και λειτουργίες της βελτιώνοντας την απόδοση και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητά της. Συνεπώς η τεχνολογία δεν αντιμετωπίζεται μόνο ως εργαλείο αλλά και ως «ενεργοποιητής» του μετασχηματισμού, εκδηλώνοντας μια σειρά από χαρακτηριστικά που επιδρούν στη στρατηγική, προσαρμοστικότητα, λήψη απόφασης, πελατοκεντρική εστίαση, ευέλικτη λειτουργία, συνεργασία, συνδεσιμότητα και κυβερνοασφάλεια.
Η ψηφιακή τεχνολογία απαιτεί δεδομένα. Επομένως, ο δρόμος προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό έχει τις ρίζες του στην αποτελεσματική διαχείριση δεδομένων, δηλαδή στη συλλογή, αποθήκευση, ανάλυση, χρήση και ανταλλαγή δεδομένων, τα οποία με τη σειρά τους μετασχηματίζονται σε πληροφορία και κατόπιν σε δράση.
Η στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού μιας εταιρείας για να αποδώσει χρειάζεται να λάβει υπόψη της τρία βασικά συστατικά: τις διαδικασίες που εμπλέκονται, τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται και την κουλτούρα των ανθρώπων που αλληλεπιδρούν. Η διασύνδεση αυτών των συστατικών στοιχείων και η απεικόνισή τους με μετρήσιμο τρόπο, αναδεικνύουν τα επίπεδα ψηφιακής ωριμότητας και καθορίζουν το κατά πόσο ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποδίδει.
Οπως στο παράδειγμα της συντήρησης πλοίων, κατά την παραδοσιακή προσέγγιση το πλήρωμα καταγράφει χειρόγραφα τα δεδομένα ενώ ο αξιωματικός υπηρεσίας τα καταχωρεί σε ένα ηλεκτρονικό αρχείο, με κίνδυνο την απώλειά τους ή την καταγραφή λανθασμένων στοιχείων. Τα πιο ώριμα συστήματα αποσκοπούν να περιορίσουν τον ανθρώπινο παράγοντα, εγκαθιστώντας αισθητήρες ή άλλα αυτόματα συστήματα. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση η πραγματική αξία της τεχνολογίας έγκειται όταν είναι σε θέση να μεταμορφωθεί σε πληροφορία που θα απαντά καίρια ερωτήματα και θα καθορίζει δράσεις, όπως να προλαμβάνει για παράδειγμα μελλοντική αστοχία υλικού.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μια συνεχής διαδικασία. Απαιτεί καινοτομία, επενδύσεις και συνεχή ενημέρωση ως προς τις νέες τεχνολογίες και τάσεις. Πρόκειται για μια αυστηρά εξατομικευμένη διαδικασία η οποία έχει ως θεμέλιο την ψηφιακή στρατηγική και κουλτούρα της εταιρείας, την επένδυση στα κατάλληλα για την εταιρεία τεχνολογικά εργαλεία, την αξιοποίηση της γνώσης από πιλοτικές εφαρμογές καινοτόμων εργαλείων και την εποπτεία και αυτο-αξιολόγηση.
Ο κύριος Μάνος Αγάογλου είναι Business Development Manager, Advisory Services στον Lloyd’s Register.
