Μπορεί να ακούγεται κλισέ, αλλά δεν είναι: η ελληνική ναυτιλία είναι στρατηγικός τομέας της ελληνικής οικονομίας. Οπως δείχνουν τα στοιχεία πρόσφατης μελέτης του ΙΟΒΕ, η παγκόσμια θέση που κατείχε ο ελληνόκτητος στόλος το 2023 συνέχισε να είναι κυρίαρχη:
- Πρώτη θέση στη χωρητικότητα τόνων νεκρού βάρους.
- Δεύτερη θέση σε αξία μετά τον στόλο της Κίνας.
- Ενώ οι έλληνες εφοπλιστές υλοποιούν το τρίτο μεγαλύτερο πρόγραμμα παραγγελιών νεότευκτων πλοίων!
Σε κάθε περίπτωση, το ΙΟΒΕ υπολόγισε ότι η συνολική επίδραση της ναυτιλίας στο ΑΕΠ της χώρας (λαμβάνοντας δηλαδή υπόψη και τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις σε άλλους κλάδους της οικονομίας) έφτασε τα 14,1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση την περίοδο 2019-2021, που αντιστοιχεί στο 7,9% του ΑΕΠ, σε 86,3 χιλιάδες θέσεις εργασίας και σε 1,9 δισ. περίπου δημόσια έσοδα. Αποδεικνύεται, δηλαδή, του λόγου το αληθές, ότι η ναυτιλία είναι δύναμη για την ελληνική οικονομία. Και ότι οι προοπτικές της εθνικής οικονομίας είναι στενά συνδεδεμένες με την επιτυχή λειτουργία του ναυτιλιακού τομέα!
Κοιτώντας προς το μέλλον, πιστεύω ότι η ελληνική ναυτιλία μπορεί να συνεισφέρει ακόμη περισσότερο στην εθνική οικονομία, η οποία ήδη βρίσκεται σε ανοδική πορεία: Η ανεργία μειώθηκε πάνω από 7 μονάδες. Οι Αμεσες Ξένες Επενδύσεις αυξήθηκαν σωρευτικά 25 δισ. ευρώ, που είναι το υψηλότερο σημείο της εικοσαετίας. Οι εξαγωγές σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση ως ποσοστό του ΑΕΠ σε όλη την ΕΕ. Ανακτήσαμε την επενδυτική βαθμίδα. Είχαμε πενταπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου ρυθμό ανάπτυξης!
Ολα αυτά δεν είναι τυχαία! Είναι το αποτέλεσμα της εφαρμογής ενός μείγματος οικονομικής πολιτικής που συνδυάζει από τη μια πλευρά τη δημοσιονομική σοβαρότητα, και από την άλλη πλευρά ένα φιλο-επιχειρηματικό και φιλο-επενδυτικό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα: Μειώσαμε τους φόρους (π.χ. φόρος νομικών προσώπων και φόρος στα μερίσματα). Απλοποιήσαμε το αδειοδοτικό περιβάλλον. Εκσυγχρονίσαμε την αγορά εργασίας. Στηρίξαμε τις εξαγωγές μέσα από την άσκηση ενεργού οικονομικής διπλωματίας.
Η πορεία, όμως, συνεχίζεται. Θέλουμε να αυξήσουμε τις επενδύσεις. Και να ενισχύσουμε τον δυναμισμό της ελληνικής οικονομίας. Αυτό θα συμβεί, όμως, αν στηριχθούμε στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Ενα από τα βασικά συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, είναι και η ναυτιλία. Με αυτό το σκεπτικό – και με βάση τη σημαντική βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος – θα προσδοκούσαμε, οι έλληνες εφοπλιστές να επενδύσουν στην Ελλάδα πολύ περισσότερο στο μέλλον. Ηδη αυτή η πορεία έχει ξεκινήσει: με επενδύσεις των ελλήνων εφοπλιστών στα ξενοδοχεία, στο real estate, στα ναυπηγεία, στην πράσινη ενέργεια.
Σημαντικός παράγοντας, επίσης, τόσο για την ναυτιλία όσο και για τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας της χώρας είναι η στήριξη του κλάδου των logistics και ειδικότερα το νέο μοντέλο που εφαρμόζουμε στα λιμάνια. Μετά τις συμβάσεις παραχώρησης στο λιμάνι του Πειραιά, αλλά και στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, έχουμε μία τελείως διαφορετική εικόνα. Σήμερα το λιμάνι του Πειραιά είναι στην 4η θέση πανευρωπαϊκά στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων, στην τρίτη θέση ως προς τις κρουαζιέρες και στην πρώτη θέση ως προς τη διακίνηση επιβατών. Στο λιμάνι Θεσσαλονίκης από την άλλη πλευρά έχει αυξηθεί ο κύκλος εργασιών κατά 52%, το προσωπικό κατά 57% και έχει γίνει ένα μεγάλο άνοιγμα στην κρουαζιέρα. Δεν είναι τυχαίο ότι πρόσφατα προχώρησαν τρεις ακόμα παραχωρήσεις που αφορούσαν στα λιμάνια της Ηγουμενίτσας, του Ηρακλείου και της Καβάλας. Ενώ τώρα ξεκίνησε και η διαδικασία για το λιμάνι του Λαυρίου. Εχουμε κάθε λόγο να αισιοδοξούμε ότι τα λιμάνια αυτά θα ακολουθήσουν μία πορεία αντίστοιχα θετική με την πορεία που ακολούθησαν τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης!
Ξέρουμε ότι η ανάπτυξη δεν διατάσσεται. Ούτε βασίζεται σε εκκλήσεις «επενδύστε στην Ελλάδα». Γνωρίζουμε ότι χρειάζεται να δημιουργήσουμε – και δημιουργούμε κάθε μέρα – ένα περιβάλλον φιλικό στις επενδύσεις και στην επιχειρηματικότητα. Γνωρίζουμε, όμως, επίσης, ότι ένα από τα βασικότερα στοιχεία που μπορούμε να αξιοποιήσουμε είναι η δύναμη της ελληνικής ναυτιλίας. Με την πολύτιμη συνεισφορά τόσο των εφοπλιστών όσο και των ναυτικών μας. Οπως οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αγνοήσουν τις νέες τεχνολογίες και η Γερμανία την αυτοκινητοβιομηχανία, έτσι και εμείς δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τη ναυτιλία μας. Είμαστε, λοιπόν, πάντοτε σε επαφή με τη ναυτική κοινότητα. Και, στο πλαίσιο μιας Ελλάδας που δεν θα έχει μόνο υγιή δημοσιονομικά αλλά και γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης, η στήριξη που περιμένουμε από τη ναυτιλία είναι κομβικής σημασίας!
Ο κύριος Κωστής Χατζηδάκης είναι υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.