Το φυσικό αέριο, ένα καύσιμο με βάση τον άνθρακα που βγαίνει από το έδαφος, είναι ένα σημαντικό καύσιμο για την παραγωγή ενέργειας και τις μεταφορές σε όλον τον κόσμο. Για λόγους ευκολίας, συνήθως ψύχεται και συμπιέζεται σε υγρό φυσικό αέριο (LNG).

Πολλές χώρες βασίζονται στην προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου με πλοίο – LNG Gas carrier – ως μέρος της ασφάλειας των καυσίμων τους, ιδίως εάν δεν έχουν πρόσβαση σε δικό τους φυσικό αέριο ή σε αγωγό φυσικού αερίου. Πολλές χώρες βασίζονται παραδοσιακά στο φυσικό αέριο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τη βιομηχανική και οικιακή χρήση. Οι πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν αυξήσει τη ζήτηση για τη μεταφορά LNG με πλοία.

Τα σύγχρονα πλοία μεταφοράς LNG μπορούν να χρησιμοποιήσουν το LNG τους ως καύσιμο, όμως και άλλα τμήματα της ναυτιλίας, όπως τα κρουαζιερόπλοια και τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, χρησιμοποιούν το LNG ως εναλλακτική λύση στο μαζούτ. Ο κύριος λόγος για αυτό είναι ότι είναι καθαρότερο καθώς έχει σχεδόν μηδενικές εκπομπές μικροσωματιδίων, μηδενικά οξείδια του θείου (SΟx), πολύ λιγότερα οξείδια του αζώτου (ΝΟx) και παράγει 24% λιγότερο CO2 από την καύση μαζούτ, όταν χρησιμοποιείται τεχνολογία ελάχιστων εκπομπών μεθανίου.

Μια συνθετική μορφή που ονομάζεται «e-LNG» και προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να αποδειχθεί μια κύρια πηγή ενέργειας για δεκαετίες στο μέλλον. Μέχρι το 2025 αναμένεται να υπάρχουν περίπου 1.000 πλοία LNG Carrier, ενώ ένας παρόμοιος αριθμός πλοίων με καύσιμο LNG θα είναι επίσης σε λειτουργία.

Φυσικό αέριο

Το μεθάνιο είναι το κύριο συστατικό του φυσικού αερίου και είναι ένα αέριο του θερμοκηπίου που σε διάστημα 100 ετών είναι 28 φορές πιο επιβλαβές για το περιβάλλον από το διοξείδιο του άνθρακα. Με την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές να αποτελεί τη σημαντικότερη πρόκληση για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, η οποία φιλοδοξεί να φτάσει στο καθαρό μηδέν έως το 2050, είναι κρίσιμο να μειωθούν οι εκπομπές μεθανίου από τα πλοία και την αλυσίδα εφοδιασμού καυσίμων LNG.

Επί του παρόντος, η ναυτιλία δεν διαθέτει τις πληροφορίες και τα εργαλεία που χρειάζεται για την ακριβή μέτρηση της ποσότητας του μεθανίου που εκλύεται από τα πλοία που λειτουργούν με καύσιμο LNG, καθώς και την έκταση των επιπτώσεων αυτών. Τεχνολογίες για τη μέτρηση και τη μείωση των εκπομπών μεθανίου από τα πλοία υπάρχουν, αλλά απαιτούνται περαιτέρω έρευνες και αποτελέσματα για τις επιπτώσεις τους στο θαλάσσιο περιβάλλον, ώστε στη συνέχεια να τύχουν ευρύτερης υιοθέτησής τους.

Η Πρωτοβουλία για τη Μείωση του Μεθανίου στη Ναυτιλία (The Methane Abatement in Maritime Innovation Initiative – MAMII) εργάζεται για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης. Υπό την καθοδήγηση του Safetytech Accelerator, τμήματος του Lloyd’s Register, η MAMII ενώνει ηγέτες του κλάδου, καινοτόμους της τεχνολογίας και ενδιαφερόμενους φορείς της ναυτιλίας, οι οποίοι εργάζονται για την προώθηση τεχνολογιών που μετρούν και μειώνουν τις εκπομπές μεθανίου στον ναυτιλιακό τομέα.

«Στόχος μας είναι να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να μετριάσουμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του μεθανίου από τα πλοία με καύσιμο LNG σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, από τη γεώτρηση, την επεξεργασία και την αποθήκευση μέχρι την καύση του στη μηχανή του πλοίου» λέει ο Πάνος Μήτρου, πρόεδρος της MAMII.

Συνεργασία

Για να επιτευχθεί αυτό, η MAMII εντοπίζει, ναυπηγεί και δοκιμάζει τεχνολογία επί των πλοίων που μετρά τις εκπομπές μεθανίου, περιορίζει τις εκπομπές μεθανίου και διαχειρίζεται τις διαρροές που διαφεύγουν και τις διαρροές από τις εργασίες. Η MAMII συνεργάζεται επίσης με φορείς πιστοποίησης μεθανίου στην ξηρά, όπως η MiQ, ώστε οι αγοραστές ναυτιλιακών καυσίμων να γνωρίζουν το αποτύπωμα των αερίων του θερμοκηπίου του καυσίμου που αγοράζουν, εξηγεί ο Steve Price, διευθυντής Προγράμματος MAMII, Safetytech Accelerator.

Αποστολή της Πρωτοβουλίας MAMII είναι η μείωση του εμπορικού κινδύνου για τους πλοιοκτήτες και τους διαχειριστές των πλοίων, επιταχύνοντας την ικανότητά τους να αναπτύσσουν τεχνολογίες και λύσεις για την ελαχιστοποίηση και τον μετριασμό των εκπομπών μεθανίου. Η MAMII βασίζεται στην επιστήμη και στη μηχανική και δίνει τη δυνατότητα στους εταίρους της να υιοθετήσουν ακριβή τεχνολογία μέτρησης και να αποκτήσουν γνώσεις με βάση τα σημεία απόδειξης που δημιουργούνται από το πρόγραμμα και τα οποία στη συνέχεια κοινοποιούνται μεταξύ των εταίρων.

Μέχρι σήμερα, η MAMII έχει εντοπίσει περισσότερες από 200 τεχνολογικές εταιρείες σε όλον τον κόσμο που είτε μετρούν το μεθάνιο είτε διαθέτουν τεχνολογία για τη δέσμευση του μεθανίου. Από αυτές, έχει καταρτίσει ένα οικοσύστημα 27 τεχνολογικών εταιρειών που ειδικεύονται στη μέτρηση και στη δέσμευση του μεθανίου και είναι σχετικές με το θαλάσσιο περιβάλλον, με περισσότερες από 20 να συμμετέχουν ενεργά ως εταίροι της MAMII.

Ρύθμιση

Η βασική τεχνολογία μέτρησης για το μεθάνιο είναι τα λέιζερ που μπορούν να ανιχνεύσουν τα μέρη μεθανίου σε μια καπνοδόχο καυσαερίων πλοίων, τα οποία σε συνδυασμό με τον ρυθμό ροής παρέχουν συνεχή ακριβή μέτρηση. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη ρύθμιση των λειτουργιών των πλοίων εν πλω ώστε να μειωθεί το αποτύπωμα άνθρακα.

Στην πλευρά της μείωσης του μεθανίου υπάρχουν δύο βασικές τεχνολογίες, πρώτον καταλύτες, παρόμοιοι με αυτούς που τοποθετούνται σε όλες τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων, και, δεύτερον, αντιδραστήρες πλάσματος που χρησιμοποιούν ενέργεια για να αλλάξουν το μεθάνιο σε επίπεδο μορίων. Ηταν μεγάλο επίτευγμα το γεγονός ότι δύο από τα μέλη της MAMII, η Maran και η Shell, εργάστηκαν από κοινού για την πρώτη εγκατάσταση αντιδραστήρα πλάσματος σε εμπορικό πλοίο.

Εκτός από αυτές τις βασικές τεχνολογίες, οι κατασκευαστές μηχανών βελτιώνουν συνεχώς τις μηχανές τους, ενώ η συνεχής μέτρηση επιτρέπει την ανάπτυξη λύσεων λογισμικού για τη συνεχή ρύθμιση του πλοίου εν πλω. Αλλες νέες τεχνολογίες έχουν επίσης ρόλο στον σχεδιασμό νέων πλοίων, όπως η δυνατότητα αντικατάστασης των βοηθητικών κινητήρων με κυψέλες καυσίμου υδρογόνου.

«Ωστόσο, για να δοθούν κίνητρα για την υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών και να βελτιωθεί τελικά το αποτύπωμα μεθανίου σε ολόκληρη τη ναυτιλιακή βιομηχανία, απαιτείται ένα πιο τυποποιημένο και ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο από τους φορείς χάραξης πολιτικής» λέει ο Πάνος Μήτρου, πρόεδρος του MAMII.

Σήμερα 20 εταίροι της παγκόσμιας ναυτιλιακής κοινότητας έχουν συγκεντρωθεί στο πλαίσιο της MAMII για να συνεργαστούν για την επίλυση της πρόκλησης της μείωσης των εκπομπών μεθανίου από τον ναυτιλιακό τομέα. Στον κατάλογο περιλαμβάνονται ορισμένοι εξέχοντες ελληνικοί ναυτιλιακοί όμιλοι όπως οι Capital Gas, Cardiff Gas Maran Gas και UOM.

Αλλοι εταίροι είναι οι Carnival, Chevron, Lloyd’s Register, MOL, MSC, Seapeak και Shell. Καθώς τα μέλη της συνεχίζουν να αυξάνονται – η Exxon και η TotalEnergies προσχώρησαν πρόσφατα στις τάξεις της MAMII –, αποτελεί πλέον μία από τις βασικές πρωτοβουλίες της ναυτιλιακής βιομηχανίας για την απαλλαγή από τον άνθρακα. Μαζί, οι εταίροι της MAMII σχεδιάζουν ένα μέλλον μηδενικών εκπομπών.