Ηπαγκόσμια ζήτηση για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) εκτιμάται ότι θα αυξηθεί περισσότερο από 50% έως το 2040, καθώς η Κίνα και γενικότερα η Νότια Ασία και οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας χρησιμοποιούν περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο για να στηρίξουν την οικονομική τους ανάπτυξη.
H αύξηση της ζήτησης LNG «οδηγεί» και στις επενδύσεις σε πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG Carriers).
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με στοιχεία της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, ο ελληνόκτητος στόλος διαθέτει 147 πλοία μεταφοράς LNG, που αποτελούν το 82% των πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου της ΕΕ.
Η ζήτηση για φυσικό αέριο έχει ήδη κορυφωθεί σε ορισμένες περιοχές, αλλά συνεχίζει να αυξάνεται παγκοσμίως, με τη ζήτηση υγροποιημένου φυσικού αερίου να αναμένεται να φτάσει σε περίπου 625-685 εκατομμύρια τόνους ετησίως το 2040, σύμφωνα με την έκθεση της Shell.
Πρωταγωνίστρια η Κίνα
Η Κίνα είναι πιθανό να κυριαρχήσει στην αύξηση της ζήτησης υγροποιημένου φυσικού αερίου αυτή τη δεκαετία, καθώς η βιομηχανία της επιδιώκει να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα με τη μετάβαση από τον άνθρακα στο φυσικό αέριο. Με τον τομέα χάλυβα της Κίνας που βασίζεται στον άνθρακα να αντιπροσωπεύει περισσότερες εκπομπές από τις συνολικές εκπομπές του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας και της Τουρκίας μαζί, το φυσικό αέριο έχει ουσιαστικό ρόλο να διαδραματίσει στην αντιμετώπιση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, σημειώνει εκπρόσωπος της Shell.
Ωστόσο, οι χώρες της Νότιας Ασίας και της Νοτιοανατολικής Ασίας θα χρειαστούν σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές εισαγωγής φυσικού αερίου.
Το Shell LNG Outlook 2024 δείχνει ότι το φυσικό αέριο συμπληρώνει την αιολική και ηλιακή ενέργεια σε χώρες με υψηλά επίπεδα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής τους, παρέχοντας βραχυπρόθεσμη ευελιξία και μακροπρόθεσμη ασφάλεια εφοδιασμού.
Οσον αφορά την Ευρώπη, το LNG συνέχισε να διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια το 2023, μετά την πτώση των ρωσικών εξαγωγών από αγωγούς προς την Ευρώπη το 2022, με τις νέες εγκαταστάσεις επαναεριοποίησης να συμβάλλουν στη βελτίωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού. Οι ευρωπαϊκές εισαγωγές LNG παρέμειναν σε παρόμοια επίπεδα με το 2022, παρά τη συνολική μείωση της ευρωπαϊκής ζήτησης φυσικού αερίου το 2023.
Νέες επενδύσεις σε νεότευκτα με καύσιμο LNG
Στο μεταξύ, νέες επενδύσεις σε νεότευκτα πλοία που χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα, όπως υγροποιημένο φυσικό αέριο, μεθανόλη, αμμωνία κ.λπ., καταγράφεται για το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Σύμφωνα με στοιχεία της βάσης δεδομένων του νορβηγικού νηογνώμονα DNV Alternative Fuels Insight (AFI), κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024 καταγράφηκαν συμβόλαια μεταξύ πλοιοκτητών και ναυπηγείων για την κατασκευή 68 νεότευκτων πλοίων όλων σχεδόν των τύπων που θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν εναλλακτικά βιώσιμα, αριθμός αυξημένος κατά 54% σε σχέση με τα 44 που παραγγέλθηκαν το πρώτο τρίμηνο του περασμένου έτους. Ειδικότερα ο παγκόσμιος στόλος των πλοίων που δύνανται να χρησιμοποιούν υγροποιημένο φυσικό αέριο ως καύσιμο (LNG) και ο οποίος βρίσκεται σε λειτουργία έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2021. Τα δεδομένα του νορβηγικού νηογνώμονα DNV δείχνουν ότι έχει διαμορφωθεί ένας στόλος 1.034 πλοίων που λειτουργούν με καύσιμο υγροποιημένο φυσικό αέριο, εκ των οποίων 514 είναι υπό παραγγελία και 520 σε λειτουργία.
Ο στόλος των LNG Carriers
To 2022 ο στόλος των LNG Carriers ήταν 683 πλοία, ενώ το 2023 προστέθηκαν 31 πλοία στον στόλο και έγιναν 68 παραγγελίες, Ο στόλος αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται το 2024, με 62 πλοία να έχουν προγραμματιστεί για παράδοση. Αλλη μια χρονιά πολύ σταθερών παραδόσεων αναμένεται το 2025, με 14,5 εκατ. κυβικά μέτρα να προβλέπεται αρχικά να μπουν στο νερό, ενώ 131 πλοία 22,9 εκατ. κυβικών μέτρων είναι ήδη σε παραγγελία για παράδοση το 2026-2027.
Οι τιμές των νεότευκτων πλοίων LNG Carriers παρέμειναν υψηλές καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 και σήμερα είναι στα 260+ εκατ. δολάρια ανά πλοίο για τις βασικές προδιαγραφές. Πάντως τα ναυπηγεία αντιμετωπίζουν υψηλή ζήτηση, χωρίς να υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις για τη ναυπήγηση LNG Carriers μέχρι το 2027.
Η αύξηση της χωρητικότητας του στόλου υγροποιημένου φυσικού αερίου κατά 10,5% αναμένεται να ξεπεράσει την αύξηση του εμπορίου υγροποιημένου φυσικού αερίου κατά 5,6%. Ωστόσο, οι αγορές ναύλωσης για τα LNG Carriers με δίχρονες μηχανές, τα οποία επωφελούνται σημαντικά από την υψηλότερη μεταφορική ικανότητα, αναμένεται να παραμείνουν γενικά υγιείς, καθώς η προτίμηση για αυτά τα πλοία αυξάνεται ακόμη και σε χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου. Οσον αφορά το μέλλον, αναμένεται ότι η αυξανόμενη ναυτιλιακή ζήτηση από νέα έργα, τόσο από άποψη όγκου όσο και μεγαλύτερων αποστάσεων, θα προκαλέσει περαιτέρω ζήτηση για πλοία LNG/C, συμπεριλαμβανομένων παραγγελιών νεότευκτων πλοίων με παράδοση 2027-2028.
Οσον αφορά τους ναύλους ύστερα από μια περίοδο ιστορικά υψηλών τιμών μετά την έναρξη της σύγκρουσης Ρωσίας – Ουκρανίας, οι ναύλοι αρχίζουν να ομαλοποιούνται προς τα προπολεμικά επίπεδα.
Ο ζεστός καιρός και τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη και στην Ασία οδήγησαν σε μειωμένη ζήτηση για spot φορτία, προκαλώντας πτώση εσόδων των πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου στη spot αγορά.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη διαθεσιμότητα πλοίων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, διατήρησε τις τιμές ναύλωσης σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Ως αποτέλεσμα, οι τιμές spot LNG για ένα πλοίο με δίχρονες μηχανές ήταν κατά μέσο όρο 171.250 δολάρια για το τέταρτο τρίμηνο του 2023, ενώ η τιμή χρονοναύλωσης 1 έτους στα τέλη Ιανουαρίου 2024 ήταν περίπου 70.000 δολάρια/ημέρα.
Επίσης οι τιμές στην προθεσμιακή αγορά για περιόδους 1-3 ετών έχουν αμβλυνθεί, κυρίως λόγω της μεγάλης λίστας διαθέσιμης χωρητικότητας. Ομως οι τιμές των ναύλων για πενταετή περίοδο είναι υψηλότερες από τις βραχύτερες περιόδους, υποδεικνύοντας ότι η αγορά τιμολογεί μια αναμενόμενη σύσφιγξη από το 2026.
Το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών LNG από τις ΗΠΑ εξακολουθεί να κατευθύνεται προς την Ευρώπη, αποτελώντας το 66% των εξαγωγών το 2023, ενώ τα τονοχιλιόμετρα αυξήθηκαν το 2023 σε σύγκριση με το 2022, κυρίως λόγω των υψηλότερων αμερικανικών εξαγωγών.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν γίνει πλέον ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο και η Κίνα έχει ανακτήσει την ιδιότητά της ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας. Τα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ αρκετοί εισαγωγείς στην Ασία έχουν φτάσει στα ανώτατα όρια των δεξαμενών. Με σταθερή ροή παραδόσεων νεότευκτων πλοίων και περιορισμένη νέα δυναμικότητα υγροποίησης, το 2024 αναμένεται να είναι πιο ήπιο όσον αφορά τις τιμές spot και τις βραχυπρόθεσμες τιμές χρονοναύλωσης. Υποθέτοντας ότι τα έργα θα τηρήσουν τα χρονοδιαγράμματά τους και ότι τα προτεινόμενα έργα θα φτάσουν στην τελική επενδυτική απόφαση (FID), η ζήτηση για νεότευκτα ΥΦΑ/Cs είναι πιθανό να ξεπεράσει την τρέχουσα χωρητικότητα των ναυπηγείων μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Ερωτηματικό για την αγορά αποτελεί η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτείων να επανεξετάσουν την εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου σε χώρες που δεν έχουν συνάψει συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ), προκαλώντας αβεβαιότητα στο μέλλον των αμερικανικών εξαγωγών LNG. Η κυβέρνηση Μπάιντεν σταμάτησε προσωρινά την έγκριση νέων έργων υγροποιημένου φυσικού αερίου, αντλώντας υποστήριξη από τους περιβαλλοντολόγους, αλλά εγείροντας ανησυχίες μεταξύ των προμηθευτών υγροποιημένου φυσικού αερίου. Περίπου 160 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι ετησίως (mtpa) προγραμματισμένων έργων αναμένουν τελική επενδυτική απόφαση (FID) το 2024 και το 2025, ενώ για ορισμένα από αυτά απαιτείται έγκριση από την Ομοσπονδιακή Ρυθμιστική Επιτροπή Ενέργειας (FERC).
Τα εν εξελίξει κατασκευαστικά έργα παραμένουν ανεπηρέαστα, αλλά ενδέχεται να υπάρξουν προκλήσεις για τα έργα που ξεκινούν μετά το 2028 λόγω πιθανών ρυθμιστικών αλλαγών. Περίπου 120 εκατ. τόνοι ετησίως δυναμικότητας ΥΦΑ αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία μεταξύ 2029 και 2032, αντιμετωπίζοντας ενδεχομένως δυσκολίες προσαρμογής στους νέους κανονισμούς.
Πάντως οι προοπτικές για το LNG στις ΗΠΑ παραμένουν σταθερές έως το 2027-28, σύμφωνα με τον οίκο αναλύσεων Drewry, παρά την πρόσφατη ανακοίνωση της κυβέρνησης Μπάιντεν για προσωρινή διακοπή των εξαγωγών LNG. Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα από τα έργα που στοχεύουν να ξεκινήσουν μέχρι το 2028 βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Επιπλέον, η αντίθεση της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτρέψει την κυβέρνηση Μπάιντεν από το να εισαγάγει νέους κανόνες για τις εξαγωγές ΥΦΑ, παρέχοντας ανακούφιση στα προγραμματισμένα έργα.
Τέλος, η αγορά των LNG Carriers επηρεάζεται και από τις εξελίξεις στην Ερυθρά Θάλασσα καθώς τα φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Κατάρ προς την Ευρώπη μειώθηκαν κατά 35% και 23% τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο.
Από τότε που ξεκίνησαν οι επιθέσεις κατά των εμπορικών πλοίων στα τέλη του περασμένου έτους και σταμάτησαν όλες οι διελεύσεις των πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου μέσω του Κόλπου του Αντεν και της Διώρυγας του Σουέζ στα μέσα Ιανουαρίου, 17 φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου έφτασαν στην Ευρώπη μέσω της μεγαλύτερης διαδρομής 11 ημερών (Ras Laffan έως Zeebrugge με ταχύτητα 17 κόμβων) μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας. Τόσο τον Ιανουάριο όσο και τον Φεβρουάριο 10 φορτία LNG από το Κατάρ έφτασαν σε ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις εισαγωγής αντίστοιχα. Σημειώνοντας μείωση 35% από τον ιστορικό μέσο όρο των τριών τελευταίων ετών, που ήταν 15,3 φορτίων τον Ιανουάριο, και μείωση 23% από τα 13 φορτία για τον Φεβρουάριο.