Το διαφαινόμενο κύμα εσωστρέφειας στον ΣΥΡΙΖΑ και η αμηχανία που προκλήθηκε στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης από τις αποκαλύψεις σε βάρος του ευρωβουλευτή Αλέξη Γεωργούλη μετατράπηκαν εκ των πραγμάτων σε προεκλογικό δώρο για την κυβέρνηση – τουλάχιστον σε πρώτη ανάγνωση.

Υπό αυτές τις συνθήκες και παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στελέχη της ΝΔ και σύσσωμος ο επικοινωνιακός μηχανισμός του Μεγάρου Μαξίμου αποδύθηκαν από τις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας σε μια εντατική προσπάθεια φθοράς του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ και σε μια σειρά λιγότερο ή περισσότερο έμμεσων συμψηφισμών, απαντώντας με τοξικότητα στην τοξικότητα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και στις παλαιότερες εκστρατείες της με αφορμές τις υποθέσεις Λιγνάδη, Μίχου, Νίκου Γεωργιάδη κ.λπ.

Η νέα αυτή νοσηρή υπόθεση προστέθηκε, όμως, στις παραμέτρους οι οποίες αντιμετωπίζονται ως μείζων απειλή για την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος και ως θρυαλλίδες για την πιθανή εκδήλωση ισχυρών τάσεων συνολικής απαξίωσης. Την ίδια στιγμή επέδρασε καταλυτικά στην απόφαση για αλλαγή του τρόπου εκλογής των ευρωβουλευτών και επαναφορά της λίστας στις ευρωεκλογές της άνοιξης του 2024. Πρόκειται ωστόσο για κάτι το οποίο θα αποφασιστεί από την επόμενη Βουλή και πιθανολογείται βασίμως ότι θα εξασφαλίσει διακομματική συναίνεση, αν και η άμεση εφαρμογή του νέου συστήματος προϋποθέτει απλώς την ψήφιση νόμου και δεν απαιτεί ενισχυμένη πλειοψηφία.

Εντείνεται ο φόβος της αποχής

Παρά ταύτα, η ανησυχία της κυβέρνησης για την επικράτηση μιας διαβρωτικής ατμόσφαιρας και τον κίνδυνο μιας γενικευμένης αποχής στις εκλογές του Μαΐου είναι έντονη. Ενδεικτικό είναι ότι κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, όπως ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, αναφέρονται κατ’ επανάληψη στο ενδεχόμενο πολιτικής περιπλοκής σε περίπτωση μαζικής αποχής από τις κάλπες. Εκτίμησή τους είναι ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επηρεάσει σε δραματικό βαθμό τα εκλογικά αποτελέσματα, τους πολιτικούς συσχετισμούς και τις ευρύτερες εξελίξεις.

Υπό αυτή την έννοια, οι πιο νηφάλιοι κυβερνητικοί παράγοντες δεν κρύβουν την ανησυχία τους για το κλίμα το οποίο έχει διαμορφωθεί και το περιεχόμενο της δημόσιας συζήτησης εν όψει εκλογών, οι οποίες προκηρύχθηκαν επισήμως το Σάββατο, έπειτα από την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και τη θυροκόλληση του ΠΔ για τη διάλυση της Βουλής.

Το πολιτικό ζητούμενο της περιόδου (όπως προκύπτει και από τον τυπικό λόγο της προκήρυξης των εκλογών) είναι η πολιτική σταθερότητα, την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναγάγει σε μείζονα προτεραιότητα και βασική προϋπόθεση για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και τη γενικότερη αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας.

Τα στοιχήματα και οι μονόδρομοι

Υπό τις συνθήκες που διαμορφώνονται, ωστόσο, και ενώ προεξοφλείται ότι ο πολιτικός διάλογος εν όψει εκλογών θα παροξύνεται διαρκώς, για ορισμένους παράγοντες – κατά βάση οικονομικούς – είναι αμφίβολο αν και κατά πόσο οι προσδοκίες για τη διαμόρφωση ενός εποικοδομητικού πολιτικού περιβάλλοντος μπορεί σήμερα να θεωρούνται ρεαλιστικές.

Ως προς τούτο, πολιτικοί και τραπεζικοί παράγοντες εφιστούν την προσοχή σε αναλύσεις και δημοσιεύματα του ξένου Τύπου με αντικείμενο τις εκλογές στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά επισημαίνουν το πλέον πρόσφατο του «Economist», στο οποίο περιγράφεται μεν το ελληνικό success story της τελευταίας τετραετίας, επισημαίνονται όμως και οι αστοχίες, αλλά κυρίως ο κίνδυνος πολιτικής αστάθειας και το ενδεχόμενο αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, δεδομένων και των τεταμένων σχέσεων μεταξύ των πολιτικών αρχηγών και των κομμάτων.

Το στοίχημα της αυτοδυναμίας

Ως προς αυτά, το στοίχημα της αυτοδυναμίας προσλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερη σημασία και βαρύτητα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, καθώς με τα δεδομένα της περιόδου φαντάζει περισσότερο από ποτέ μονόδρομος για τον ίδιο και τη ΝΔ. Υπό αυτή την έννοια, το δίλημμα της κυβερνησιμότητας αναδιατυπώνεται και ως εναλλακτική επιλογή προβάλλεται το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΠαΣοΚ – ΜέΡΑ25.

Εντός της εβδομάδας το πρόγραμμα

Διακηρυγμένη πρόθεση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του επιτελείου του είναι πάντως η επιστροφή της προεκλογικής συζήτησης σε μια θετική θεματολογία. Ως προς τούτο, ευελπιστούν ότι έναυσμα θα δοθεί με την παρουσίαση του νέου κυβερνητικού προγράμματος, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί στα μέσα της εβδομάδας (πιθανότητα την Τετάρτη). Κατά τα όσα αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, το πρόγραμμα στηρίζεται σε πέντε βασικούς άξονες πολιτικής, με τις εξής επικεφαλίδες:

  • Παραγωγική Ελλάδα: Θα αφορά τις εξαγγελίες για την οικονομική ανασυγκρότηση, την αύξηση των μισθών, την περαιτέρω ενίσχυση της οικονομίας και της αξιοπιστίας κ.λπ.
  • Κοινωνική Ελλάδα: Θα περιλαμβάνει τις παρεμβάσεις για την υγεία και το νέο ΕΣΥ, την αναβάθμιση της παιδείας, των δικτύων μέσων μαζικής μεταφοράς κ.ά.
  • Ψηφιακή και πράσινη Ελλάδα: Θα στηρίζεται στη συνέχεια της επιτυχούς προσπάθειας της προηγούμενης τετραετίας και στην αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για τους σκοπούς αυτούς.
  • Δίκαιη Ελλάδα: Θα δίνει έμφαση στις παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού της Δικαιοσύνης, στην αναδιάρθωση του κράτους και του Δημοσίου κ.ά.
  • Ισχυρή Ελλάδα: Θα προτάσσει την εμπέδωση της αναβαθμισμένης διεθνούς θέσης της χώρας, την ενίσχυση της ασφάλειας, της στρατιωτικής και αποτρεπτικής της ικανότητας και την εδραίωση της στρατηγικής της σημασίας στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και Μεσογείου.

Κυρίαρχη είναι η εκτίμηση στο Μέγαρο Μαξίμου ότι ο Αλέξης Τσίπρας και το κόμμα του ακολουθούν μια παρελκυστική τακτική, με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να απορρίπτει το ενδεχόμενο κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΠαΣοΚ – ΜέΡΑ25 και κορυφαία στελέχη όπως ο Γιάννης Δραγασάκης και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος να το αφήνουν ανοιχτό. Οπως σημειώνουν συνεργάτες του Πρωθυπουργού και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι αν συντρέχουν τα αριθμητικά δεδομένα, ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει και θα επιδιώξει τον σχηματισμό κυβέρνησης ακόμη και αν έχει ηττηθεί στις εκλογές».

Εκτός ο Γεραπετρίτης

Νέα ονόματα – πλην ενός – στο Επικρατείας της ΝΔ

Η σύνθεση του ψηφοδελτίου Επικρατείας είναι ένα από τα χαρτιά στα οποία ποντάρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με στόχο την επιβεβαίωση των διακηρύξεών του για ανανέωση και αξιοπιστία, αλλά και προκειμένου να σηματοδοτήσει τα απαραίτητα πολιτικά ανοίγματα, στα οποία επιμένει εμφατικά.

Από τα όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά ή διακινούνται ως πληροφορίες, σίγουρη είναι η υποψηφιότητα του Θεόδωρου Σκυλακάκη, όμως φαίνεται ότι κανένας άλλος από τους βουλευτές επικρατείας του 2019 δεν θα είναι και πάλι υποψήφιος. Αυτό επιβεβαιώθηκε την Τετάρτη και από τη δημόσια δήλωση του Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος ανακοίνωσε στο τέλος της εκδήλωσης του Κύκλου Ιδεών με θέμα «Σύνταγμα και εκλογές» ότι δεν θα είναι παρών στην επόμενη Βουλή.

Πολλές πιθανότητες φαίνεται ότι συγκεντρώνουν ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Στυλιανίδης και ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης και εφόσον αυτές οι υποψηφιότητες οριστικοποιηθούν, δεν αποκλείεται στις δύο υπόλοιπες εκλόγιμες θέσεις να βρεθούν γυναίκες.

Ενα από τα ονόματα που συζητούνται είναι αυτό της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας Μίνας Γκάγκα, ενώ το άλλο (πιθανώς και για τη θέση της επικεφαλής) αναμένεται ότι θα «κλείσει» τις αμέσως επόμενες ημέρες. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός επιβεβαίωσε προσφάτως ότι η γυναικεία παρουσία στο ψηφοδέλτιο θα είναι «ισορροπημένη» σε όλες τις θέσεις.

Οι οριστικές ανακοινώσεις αναμένονται έως το τέλος του Απριλίου.