Των Μυρσίνης Βασιλάκη, Αντώνη-Αγγελου Γεωργούλη, Σιμόνης Μαραγκού
Το 2003 η απόφαση του υπουργείου Παιδείας να είναι σημαιοφόρος στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου ως πρώτος αριστούχος ο Αλβανός Οδυσσέας Τσενάι έμεινε στα χαρτιά. Οι συμμαθητές του κατέλαβαν το Λύκειο της Νέας Μηχανιώνας, οι γονείς δεν άφηναν τα παιδιά τους να πάνε στην παρέλαση του σχολείου τους, και τελικά ο Οδυσσέας Τσενάι αρνήθηκε την τιμητική διάκριση και παραιτήθηκε «για το καλό της κοινωνίας…». Ο ίδιος νέος τα επόμενα χρόνια διακρίθηκε σε μεγάλα πανεπιστήμια του κόσμου για τις ακαδημαϊκές του επιδόσεις. Η αλλαγή στη συμπεριφορά των Ελλήνων, ειδικότερα των συμμαθητών τους, ήρθε σταδιακά μέσα στα χρόνια. Οι έλληνες έφηβοι συνήθισαν την παρουσία παιδιών από άλλες πατρίδες που δεν γνώριζαν ή είχαν συνηθίσει να απομονώνουν, τους γνώρισαν καλύτερα, τους αποδέχθηκαν, έπαψαν να επηρεάζονται από τους γονείς τους και απέκτησαν δική τους γνώμη. Αυτή την αποδοχή οι νεαροί από κάθε γωνιά της Γης την κέρδισαν μέσα στα σχολεία. Οι αρχικώς περίεργες ματιές, τα συγκαταβατικά «α!» στο άκουσμα της καταγωγής, οι «χρωματισμένοι» επιθετικοί προσδιορισμοί μειώνονται χρόνο με τον χρόνο.
Ας δούμε όμως πώς το εισπράττουν αυτό και τρεις μαθήτριες από άλλη χώρα που βρίσκονται στη Χίο.
Γε Τουνκ: «Είμαι σίγουρη ότι μετά τις σπουδές μου θα γυρίσω στην Κίνα»
Η Γε Τουνκ σημειώνει ότι δεν αισθάνθηκε κάποια διάκριση από τους συμμαθητές της επειδή είναι αλλοδαπή, αναφέρει ότι δουλεύει στο κατάστημα της μητέρας της και νιώθει ότι θα έχει λαμπρό μέλλον στην πατρίδα της.
Πότε ήρθες από την Κίνα;
«Στα τέλη του 2016, ξεκίνησα από το αεροδρόμιο του Γουένζου της Κίνας. Πέρασα από πολλές χώρες και περιηγήθηκα για αρκετούς μήνες. Εφτασα στην Ελλάδα, και πιο συγκεκριμένα στο νησί της Χίου, στις αρχές του 2017».
Τι δουλειά έκαναν οι γονείς σου στην Κίνα και τι κάνουν εδώ;
«Οι γονείς μου είναι χωρισμένοι. Ο πατέρας μου δεν δούλεψε καθόλου, ενώ η μητέρα μου για οικονομικούς λόγους τελείωσε μόνο το δημοτικό και δούλεψε σε ένα εργοστάσιο για να καλύψει τα προς το ζην. Στην Ελλάδα άνοιξε ένα κατάστημα λιανικής στο νησί».
Πιστεύεις ότι οι γονείς σου μετανάστευσαν για να σου προσφέρουν μια καλύτερη ζωή; Θα έφευγαν από την Κίνα αν δεν είχαν εσένα;
«Η μητέρα μου θα έφευγε στο εξωτερικό ακόμα και αν δεν με είχε. Ετσι πιστεύω ότι ήρθε στην Ελλάδα για να μας προσφέρει μια καλύτερη ζωή».
Πώς τα πας στο σχολείο;
«Σε γενικές γραμμές τα πάω πολύ καλά. Οι μαθητές δεν έκαναν διακρίσεις εις βάρος μου επειδή είμαι αλλοδαπή. Αντιθέτως είναι πολύ φιλικοί μαζί μου και οι καθηγητές ανησυχούν πολύ για εμένα. Με ρωτούν συχνά αν καταλαβαίνω και ξέρουν πότε χρειάζομαι βοήθεια».
Τι θέλεις να σπουδάσεις; Πηγαίνεις φροντιστήριο;
«Σκοπεύω να επιλέξω τη Θετική Κατεύθυνση στη Β’ Λυκείου, αλλά δεν έχω ακριβή απάντηση για το τι θα σπουδάσω στο μέλλον. Μέχρι στιγμής, δεν έχω πάει ποτέ φροντιστήριο».
Εχεις δουλέψει για το χαρτζιλίκι σου ή για κάτι άλλο;
«Τα απογεύματα βοηθάω τη μητέρα μου ως υπάλληλος στο μαγαζί».
Με ποιους κάνεις παρέα;
«Κάνω παρέα με όλους τους συμμαθητές μου και έχω αρκετούς φίλους».
Οι γονείς σου είναι αυστηροί ή χαλαροί με την ώρα που θα γυρίσεις σπίτι, με τις παρέες σου;
«Τα τελευταία χρόνια η μητέρα μου έχει γίνει σταδιακά πιο χαλαρή σχετικά με τον χρόνο που περνώ με τους φίλους μου. Γνωρίζει ότι καταναλώνω πολύ χρόνο βοηθώντας στο μαγαζί ή διαβάζοντας για το σχολείο, οπότε όταν έχω ελεύθερο χρόνο με παροτρύνει να διασκεδάζω. Καθώς είναι όμως μητέρα, δεν θα πάψει να ανησυχεί».
Στην Κίνα πηγαίνεις;
«Αφότου ήρθα στην Ελλάδα δεν την έχω επισκεφθεί αλλά αν μου δινόταν η ευκαιρία θα το επιθυμούσα πολύ».
Οταν τελειώσεις τις σπουδές σου θα γυρίσεις στην Κίνα;
«Είμαι σίγουρη πως θα επιστρέψω στην Κίνα αφού τελειώσω τις σπουδές μου, μια και είναι η πατρίδα μου και την αγαπώ πολύ. Γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη και νιώθω ότι θα έχω ένα λαμπρό μέλλον εκεί».
Αλσούφι Φατμπάρδα: «Οι καθηγητές και οι συμμαθητές μου με βοήθησαν πολύ»
Η Αλσούφι Φατμπάρδα μιλάει για τα δικά της όνειρα, για τις δυσκολίες του σχολείου αλλά και τη στήριξη που δέχεται εκεί και θεωρεί ότι οι γονείς της ήρθαν από την Αλβανία για να της προσφέρουν μια καλύτερη ζωή.
Πότε ήρθατε από την Αλβανία;
«Το καλοκαίρι του 2021, ήρθα με λεωφορείο στον Πειραιά και μετά με καράβι έφτασα στη Χίο».
Τι δουλειά έκαναν οι γονείς σου στην Αλβανία και τι κάνουν εδώ;
«Η μάνα μου δεν δούλευε, πήγε στο σχολείο μέχρι το Γυμνάσιο. Ο πατέρας μου δεν δούλευε στην Αλβανία. Δουλεύει μόνο στη Χίο διότι ήταν εδώ από μικρός. Ο πατέρας μου είναι οικοδόμος και η μητέρα μου δουλεύει ως καθαρίστρια».
Πιστεύεις ότι οι γονείς σου μετανάστευσαν για να σου προσφέρουν μια καλύτερη ζωή; Θα έφευγαν από την Αλβανία αν δεν είχαν εσένα;
«Οντως, ήρθαν στη Χίο για να μου προσφέρουν μια καλύτερη ζωή. Είχα γεννηθεί στην Ελλάδα και στα τέσσερά μου χρόνια πήγα στην Αλβανία και μετά ξαναήρθαμε Χίο. Οχι, δεν νομίζω ότι θα έφευγαν από την Αλβανία αν δεν είχα γεννηθεί εγώ».
Πώς τα πας στο σχολείο;
«Ακόμα έχω δυσκολίες, αλλά νομίζω θα τα καταφέρω. Οταν ήρθα, τόσο οι καθηγητές όσο και οι συμμαθητές μου με βοήθησαν πολύ και γι’ αυτόν τον λόγο είμαι πολύ ευχαριστημένη».
Τι θέλεις να σπουδάσεις; Πηγαίνεις φροντιστήριο;
«Θα ήθελα να σπουδάσω Ψυχολογία αλλά τώρα έχει αρχίσει να μου αρέσει η δουλειά της νοσηλεύτριας. Ναι, πάω γενικά φροντιστήριο για όλα τα μαθήματα και πάω και Αγγλικά».
Εχεις δουλέψει για το χαρτζιλίκι σου ή για τα δίδακτρα του φροντιστηρίου;
«Οχι, δεν έχω δουλέψει ποτέ και οι γονείς μου πληρώνουν τα δίδακτρα του φροντιστηρίου αλλά θα ήθελα να δουλέψω αυτό το καλοκαίρι».
Με ποιους κάνεις παρέα;
«Κάνω με δύο κορίτσια που είναι και αυτά από την Αλβανία, αλλά και με κάποια παιδιά που έχω γνωρίσει στην τάξη μου. Πάντως δεν έχω σταματήσει να μιλάω και με παλιούς μου φίλους από την Αλβανία».
Οι γονείς σου είναι αυστηροί ή χαλαροί με την ώρα που θα γυρίσεις σπίτι, με τις παρέες σου;
«Ο πατέρας μου είναι λίγο αυστηρός και μου βάζει όρια, αλλά η μητέρα μου είναι αρκετά χαλαρή και δεν έχω πρόβλημα μαζί της. Το πολύ να γυρίσω σπίτι στις 11 το βράδυ».
Στην Αλβανία πηγαίνεις;
«Ναι, πηγαίνω όποτε οι γονείς μου δεν δουλεύουν και έχω κι εγώ χρόνο, γιατί εκεί έχω όλη μου την οικογένεια και μου αρέσει και θέλω να πηγαίνω κάθε χρόνο να τους βλέπω».
Οταν τελειώσεις τις σπουδές σου θα γυρίσεις στην Αλβανία;
«Δεν νομίζω. Θέλω να μείνω στην Ελλάδα, αλλά σίγουρα θα πηγαίνω συχνά να βλέπω όλους μου τους συγγενείς. Οι γονείς μου σκέφτονται να πάνε εκεί να μείνουν μόνιμα, όταν θα βγουν στη σύνταξη».
Μπρισίλντα Λίκα: «Οι περισσότερες παρέες μου είναι με παιδιά από την Ελλάδα»
Η Μπρισίλντα Λίκα αναγνωρίζει τη θυσία των γονέων της να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους για να της προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον, και θεωρεί την επιθυμία της να τους το ανταποδώσει ως το κίνητρό της για να είναι επιμελής μαθήτρια.
Πότε ήρθατε από την Αλβανία;
«Ηρθαμε από τα Τίρανα το 2007, όταν ήμουν ενός. Ο πατέρας μου ήταν στην Ελλάδα για αρκετά χρόνια και αργότερα ήρθε να πάρει εμένα και τη μητέρα μου».
Τι δουλειά έκαναν οι γονείς σου στην Αλβανία και τι κάνουν εδώ;
«Ο πατέρας μου είχε για λίγο καιρό ένα κρεοπωλείο, το οποίο έκλεισε όταν ήρθε στην Ελλάδα. Πριν λίγους μήνες άνοιξε και εδώ δικό του κρεοπωλείο, ενώ πριν δούλευε ως υπάλληλος. Η μητέρα μου τον βοηθάει».
Πιστεύεις ότι οι γονείς σου μετανάστευσαν για να σου προσφέρουν μια καλύτερη ζωή; Θα έφευγαν από την Αλβανία αν δεν είχαν εσένα;
«Ναι, θεωρώ ότι μετανάστευσαν για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα σε εμένα και στα αδέρφια μου. Σίγουρα ήταν δύσκολο για αυτούς να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Δουλεύουν όλη μέρα για να μας φροντίσουν. Δεν είμαι σίγουρη αν θα κατέφευγαν στην Ελλάδα αν δεν είχα γεννηθεί».
Πώς τα πας στο σχολείο;
«Τα πηγαίνω πολύ καλά, φροντίζω να είμαι επιμελής μαθήτρια καθώς έχω διδαχθεί ότι η μόρφωση είναι ιδιαίτερα σημαντική. Κίνητρό μου, η επιθυμία μου να τους ανταποδώσω τις θυσίες που έκαναν για να προσφέρουν σε εμένα μια καλύτερη ζωή. Επιπλέον, με ευχαριστεί το γεγονός ότι τόσο οι συμμαθητές μου όσο και οι καθηγητές με μεταχειρίζονται με ευγένεια και όμοια με τα υπόλοιπα παιδιά».
Τι θέλεις να σπουδάσεις; Πηγαίνεις φροντιστήριο;
«Επιθυμώ να ασχοληθώ με τις επιστήμες υγείας, καθώς μου αρέσει πολύ η Βιολογία. Ομως δεν έχω καταλήξει ακόμα. Πηγαίνω φροντιστήριο ώστε να ανταποκριθώ στη δύσκολη προετοιμασία που απαιτείται για να επιτύχω τους υψηλούς στόχους μου».
Εχεις δουλέψει για το χαρτζιλίκι σου ή για τα δίδακτρα του φροντιστηρίου;
«Οχι, καθώς οι γονείς μου πιστεύουν πως η προτεραιότητά μου είναι να επιτύχω στο σχολείο, καλύπτοντας οι ίδιοι τις ανάγκες μου. Οταν έχω ελεύθερο χρόνο προσπαθώ να βοηθώ και εγώ στην οικογενειακή επιχείρηση, αποκομίζοντας έτσι και κάποιο χαρτζιλίκι».
Με ποιους κάνεις παρέα;
«Οι περισσότερές μου παρέες είναι με παιδιά από την Ελλάδα, με τα οποία είμαστε κοντά εδώ και πολλά χρόνια. Εχω όμως στενές φιλίες και με παιδιά από την Αλβανία, αν και λιγότερες».
Οι γονείς σου είναι αυστηροί ή χαλαροί με την ώρα που θα γυρίσεις σπίτι, με τις παρέες σου;
«Δεν είναι τόσο αυστηροί με τις εξόδους μου αλλά κυρίως με την ώρα που θα επιστρέψω, μερικές φορές γκρινιάζουμε. Ξέρω όμως ότι νοιάζονται για την ασφάλειά μου και τελικά πάντα κάνουμε μία συμφωνία, ώστε να είναι και οι δύο “παρατάξεις” ευχαριστημένες».
Στην Αλβανία πηγαίνεις;
«Ναι, επισκέπτομαι την οικογένειά μου στην Αλβανία, δυστυχώς όχι συχνά. Ομως τα τελευταία δύο καλοκαίρια καταφέραμε να περάσουμε τις διακοπές μας εκεί. Θέλω πολύ στο μέλλον να πηγαίνω πιο τακτικά, ώστε να αναπληρώσω τον χαμένο ποιοτικό χρόνο μαζί τους, λόγω της μετανάστευσής μου στην Ελλάδα. Μου αρέσει να επισκέπτομαι τη χώρα που γεννήθηκα, η οποία μάλιστα έχει εξελιχθεί αρκετά».
Οταν τελειώσεις τις σπουδές σου θα γυρίσεις στην Αλβανία;
«Οχι, καθώς πιστεύω ότι δεν θα έχω πρόσβαση στις ίδιες επαγγελματικές ευκαιρίες στην πατρίδα μου. Ακόμη, θεωρώ ότι η ποιότητα ζωής είναι αρκετά καλύτερη. Δεν θα με ενοχλούσε όμως να επιστρέψω όταν αποφοιτήσω στους συγγενείς μου. Νομίζω ότι οι γονείς μου θα γυρίσουν όταν αποκατασταθούμε πλήρως εγώ και τα αδέρφια μου».