Αν έχουν να ξεχωρίσουν κάτι από την Καλαμάτα για να το βάλουν στο «lead» (το εισαγωγικό κομμάτι ενός δημοσιογραφικού ρεπορτάζ) των κειμένων τους οι μαθητές και οι μαθήτριες του 4ου Γενικού Λυκείου Καλαμάτας, αυτό είναι το μοναδικό σύμπαν του ελαιοδέντρου. Γιατί η Καλαμάτα είναι τα ελαιόδεντρά της, αλλά είναι και η θάλασσα.
Και η ίδια η πόλη, περικυκλωμένη από τον μεσσηνιακό κάμπο, γαληνεμένη από τη σκιά του Ταϋγέτου και απλωμένη πίσω από το όμορφο λιμάνι της, είναι τελικά λουσμένη στο πράσινο και στο μπλε.
Το δέντρο της ελιάς υπάρχει σε αφθονία στη Μεσσηνία, όπως γράφουν οι μαθητές και οι μαθήτριες του 4ου Γενικού Λυκείου της πόλης, αφού η γεωγραφική θέση της ευνοεί την ανάπτυξή της λόγω της άμεσης επιρροής του μεσογειακού κλίματος. Εχοντας αυτή την πολυτέλεια, οι κάτοικοι της Μεσσηνίας παράγουν τις ελιές Καλαμών, που η φήμη τους εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο.
Και οι νέοι περιγράφουν όλη τη διαδικασία εξαγωγής του ελαιολάδου όπως προέκυψε από την έρευνά τους. Οπως εξηγούν, οι ελιές συλλέγονται συνήθως από τα ελαιόδεντρα το φθινόπωρο, όταν ωριμάσουν πλήρως, με δύο μεθόδους: τη συλλογή με το χέρι και τη μηχανική συγκομιδή.
Η συλλογή με το χέρι θεωρείται, όπως είναι φυσικό, η καλύτερη για το υψηλής ποιότητας ελαιόλαδο. Αφού συλλεχθούν οι ελιές, τα φύλλα αφαιρούνται, όπως και οι ελιές που δεν είναι καλής ποιότητας, διότι δεν διατηρούνται. Στη συνέχεια οι ελιές τοποθετούνται σε ένα σκεύος με νερό για δέκα μέρες ώστε να φουσκώσουν. Μετά τις δέκα μέρες οι ελιές πρέπει να χαρακωθούν και ύστερα τοποθετούνται ξανά σε σκεύος με νερό, αυτή τη φορά με αλάτι ώστε να συντηρηθούν, για 15 μέρες. Τη 15η ημέρα το νερό αλλάζει για τελευταία φορά, για 5 ημέρες. Τότε οι ελιές θα έχουν ξεπικρίσει και θα μπορούν να τοποθετηθούν στην άλμη που περιέχει αλάτι, χλιαρό νερό και ξίδι.
Το ελαιόλαδο είναι το λίπος που λαμβάνεται από τις ελιές. Μετά τη συγκομιδή οι ελιές περνούν από μια διαδικασία διαλογής για να αφαιρεθούν τυχόν φύλλα, κλαδιά ή ακαθαρσίες. Στη συνέχεια πλένονται για να εξαλειφθούν οι ακαθαρσίες και τα συντρίμμια. Οι πλυμένες ελιές θρυμματίζονται ή αλέθονται σε πάστα. Η πάστα ελιάς στη συνέχεια αναμειγνύεται σε μια διαδικασία που ονομάζεται μάλαξη. Η μάλαξη βοηθά στη διάσπαση των σταγονιδίων λαδιού στην πάστα, βοηθώντας στην απελευθέρωση του ελαίου.
Το επόμενο βήμα είναι ο διαχωρισμός του λαδιού από το στερεό υλικό και το νερό σε μια διαδικασία που ονομάζεται εξαγωγή ελαιολάδου. Μόλις εξαχθεί το έλαιο, μπορεί να υποβληθεί σε διήθηση για να απομακρυνθούν τυχόν εναπομείναντα στερεά σωματίδια ή ακαθαρσίες. Το τελικό βήμα είναι η αποθήκευση του ελαιολάδου. Συνήθως αποθηκεύεται σε δεξαμενές από ανοξείδωτο χάλυβα ή σε φιάλες από σκούρο γυαλί για να προστατεύεται από το φως και τον αέρα.
Για αυτά και για άλλα που αφορούν την Καλαμάτα, αλλά και την καθημερινότητά τους ως μαθητών και μαθητριών, οι νέοι του 4ου Γενικού Λυκείου της πόλης δημοσιογραφούν στις επόμενες σελίδες.