Στα διοικητικά όρια του Νομού Σερρών ανήκουν δύο πατριαρχικά βυζαντινά μοναστήρια: το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου Σερρών και εκείνο της Εικοσιφοίνισσης του Παγγαίου με μακραίωνη ιστορία και μεγάλη φήμη, που είναι υπό τη διοικητική εποπτεία των ιερών Μητροπόλεων Σερρών και Δράμας αντίστοιχα.
Στα μοναστήρια αυτά υπήρχαν βιβλιογραφικά εργαστήρια, όπου οι μοναχοί αντέγραφαν και διέσωζαν από τη φθορά και την καταστροφή πλήθος αρχαίων ελληνικών συγγραμμάτων και με αυτόν τον τρόπο τα μοναστήρια συνέβαλλαν στη διάσωση της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς. Επίσης στη μακραίωνη πορεία τους ίδρυσαν βιβλιοθήκες που περιείχαν χειρόγραφα βιβλία (κώδικες), βυζαντινά χρυσόβουλα (έγγραφα που εξέδιδαν και υπέγραφαν οι αυτοκράτορες με χρυσή σφραγίδα-βούλα), πατριαρχικά σιγίλια (έγγραφα που εξέδιδαν και υπέγραφαν οι Πατριάρχες του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως με μολύβδινη σφραγίδα-βούλα), σουλτανικά φιρμάνια (έγγραφα που εξέδιδαν και υπέγραφαν οι σουλτάνοι).
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.