Ο Σεπτέμβρης που πέρασε (πρώτος μήνας της νέας σχολικής μας περιόδου, αλλά μέρος κιόλας μιας άλλης χρονιάς) άφησε πίσω του ανυπολόγιστες καταστροφές, όταν η καταιγίδα «Daniel» έπληξε την περιοχή της Θεσσαλίας. Οπως κάθε χρόνο, αρχές Σεπτεμβρίου ετοιμαζόμασταν, όπως όλοι οι μαθητές της χώρας μας, να επιστρέψουμε στα αγαπημένα μας σχολεία, να ξανασμίξουμε με τους αγαπημένους μας συμμαθητές, να ξαναμπούμε στις τάξεις μας…
Ομως όλα εξελίχθηκαν τόσο διαφορετικά… Η κακοκαιρία με το όνομα «Daniel» είχε διαφορετικά σχέδια. Σαν απρόσμενος επισκέπτης ήρθε στο γεωγραφικό μας διαμέρισμα και έσπειρε την καταστροφή και την απόγνωση.
Η βροχή που έπεσε ήταν κατακλυσμιαία. Εκατοντάδες τόνοι νερού πλημμύρισαν τα πάντα.
Σύντομα, η εικόνα που έβλεπες σε ολόκληρη την περιοχή μας, όπου και αν κοιτούσες, ήταν η ίδια: μια απέραντη λίμνη παντού, αφού τα νερά του Πηνειού και των παραποτάμων του σε όλη τη Θεσσαλία κατέκλυσαν μεγάλες εκτάσεις.
Απόγνωση παντού
Χιλιάδες στρέμματα εύφορης γης πλημμυρισμένα, κατεστραμμένες καλλιέργειες, ξεριζωμένα δέντρα, παρασυρμένα απ’ την ορμή των νερών, χιλιάδες ζώα πνιγμένα και παντού απόγνωση…
Και η περιοχή μας στον Δήμο Τεμπών, που αποτελεί μέρος της θεσσαλικής γης και το τελευταίο τμήμα πριν ο Πηνειός μέσω της Κοιλάδας των Τεμπών χυθεί στο Αιγαίο, έπαθε αρκετές ζημιές. Κυρίως στην αγροτική παραγωγή αλλά και στο οδικό δίκτυο (δρόμοι, γέφυρες κ.λπ.).
Η καταστροφή ήταν πολύ μεγάλη και ο κόσμος βρίσκεται ακόμη σε απόγνωση. Και βέβαια το μεγαλύτερο πλήγμα ήταν οι απώλειες ανθρώπινων ζωών, που δεν θα ξαναγυρίσουν στους δικούς τους ανθρώπους. Και οι άνθρωποι, οι πληγέντες, τέσσερις μήνες μετά την καταστροφή, περιμένουν την αποκατάστασή τους στο μέγιστο δυνατό: να ξανακτίσουν μέσω των αποζημιώσεων πάλι τη ζωή τους, για να ξαναμείνουν στα χωριά τους, να ξαναγεννηθεί η ελπίδα σε δύσκολους καιρούς.
Το δεδομένο είναι, όπως απαντούν οι κάτοικοι της περιοχής που ανταποκρίθηκαν στα ερωτήματά μας, ότι η Πολιτεία με τους φορείς της, πρέπει να βοηθήσει και να υποστηρίξει με κάθε τρόπο το θεσσαλικό διαμέρισμα, αλλά και τις άλλες περιοχές της χώρας που έπληξε την ίδια περίοδο η καταστροφή. Ετσι ώστε να δούμε την αναζωογόνηση της θεσσαλικής υπαίθρου.
Η σημασία της αλληλεγγύης
Η σχολική κοινότητα του μικρού μας εκπαιδευτικού φορέα ένιωσε το μέγεθος της καταστροφής, συμπόνεσε και συμπαραστάθηκε στους πληγέντες μέσω των φορέων του δήμου μας. Γιατί η αλληλεγγύη πρέπει να παίρνει σάρκα και οστά σε δύσκολες καταστάσεις, ώστε να ανακουφίζεται ο διπλανός μας και να συνειδητοποιεί ότι δεν είναι μόνος…
Τα μέλη της συντακτικής ομάδας της εφημερίδας μας ξεκίνησαν έτσι μια μικρή έρευνα μεταξύ των μαθητών και μαθητριών του σχολείου μας για να διερευνήσουμε τι έμεινε πίσω από την εμπειρία του Σεπτεμβρίου, τι συναισθήματα επικρατούν τώρα στην περιοχή μας και ποια αιτήματα διατυπώνονται. Θέσαμε λοιπόν δύο ερωτήματα:
- Ποια νομίζετε ότι ήταν η στήριξη της Πολιτείας στις καταστροφές των πλημμυρών;
- Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει στις περιοχές της Θεσσαλίας που χτυπήθηκαν από τη θεομηνία;
Και ιδού τι απάντησαν οι νέοι:
Οι μεγάλες απώλειες και το χρέος της Πολιτείας
Ι.Ζ. (Μαθήτρια Β’ Λυκείου)
- «Η κατάσταση με την οποία ήρθαν αντιμέτωποι οι κάτοικοι της Θεσσαλίας ήταν πρωτόγνωρη. Κανείς δεν είχε φανταστεί πως ένα τέτοιο φαινόμενο θα του χτυπούσε την πόρτα. Εχασαν τα σπίτια τους, τα χωράφια τους, γενικότερα τις περιουσίες τους, αλλά προπάντων τις αναμνήσεις και τις χαρές τους. Είδαν τον κόπο και τον ιδρώτα μιας ζωής να χάνεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Σβήστηκαν όλα κάτω από ένα στρώμα λάσπης… Για την Πολιτεία, ήταν και για εκείνη ένα πρωτοφανές φαινόμενο που έχει τις ρίζες του στην κλιματική αλλαγή. Είναι φυσικό να μην ήταν προετοιμασμένη κατάλληλα για τον μεγάλο όγκο των νερών της πλημμύρας. Σε αυτή την περίπτωση, κανένα αντιπλημμυρικό έργο δεν θα μπορούσε να τους σώσει. Δυστυχώς όμως η καταστροφή έγινε και σίγουρα για τους κατοίκους ήταν ολοκληρωτική. Το μόνο που μπορούσε να κάνει η Πολιτεία στην προκειμένη περίπτωση, αρχικά, ήταν να δώσει στους πλημμυροπαθείς ένα χρηματικό ποσό για να ξεκινήσουν και πάλι τη ζωή τους. Και έτσι έγινε. Σύμφωνα όμως με την άποψη των ανθρώπων που επλήγησαν, κανένα χρηματικό ποσό δεν μπορεί να φέρει πίσω την παλιά καλή αλλά και με δυσκολίες πολλές φορές ζωή τους».
- «Σύμφωνα με την ταπεινή μου γνώμη, πιστεύω πως από την πρώτη στιγμή θα έπρεπε να είχε εξασφαλιστεί η στέγη, η σίτιση και γενικότερα οι πρώτες ανάγκες των ανθρώπων. Στη συνέχεια, οι αρμόδιοι θα έπρεπε να κρίνουν τα σπίτια ως κατοικήσιμα ή όχι και να δοθούν οι κατάλληλες αποζημιώσεις. Από την άλλη πλευρά, εμείς θα μπορούσαμε να τους βοηθήσουμε, εθελοντικά πάντα, προσφέροντας ό,τι μπορεί ο καθένας. Τέλος, η Πολιτεία οφείλει να τους στηρίζει και ψυχολογικά, καθώς αυτοί οι άνθρωποι αντίκρισαν τον φόβο, τη φρίκη, τον θάνατο και την αβεβαιότητα της επόμενης μέρας. Προπάντων όμως, πρέπει να αντιμετωπιστούν ισάξια χωρίς την εμπλοκή αθέμιτων μέσων που έχουν ως στόχο την εκμετάλλευση και την αποδυνάμωσή τους».
Η ανεπαρκής στήριξη και η ανάγκη για μέτρα
Χ.Ζ. (Μαθήτρια Β’ Λυκείου)
- «Το κράτος δεν ανέλαβε επαρκή ευθύνη για τη στήριξη και την αποκατάσταση τόσο των πλημμυροπαθών όσο και των περιοχών που καταστράφηκαν. Για μέρες άνθρωποι έμειναν χωρίς σπίτια, χωρίς τις δουλειές τους, χωρίς τίποτα, ενώ παράλληλα έπρεπε να συνηθίσουν να ζουν σε πόλεις και χωριά γεμάτα λάσπη και σκουπίδια. Περισσότερο υπήρξε υποστήριξη μεταξύ των πληγέντων παρά βοήθεια και στήριξη από το κράτος».
- «Το κράτος οφείλει να αποκαταστήσει τις περιοχές που χτυπήθηκαν από τις πλημμύρες, αρχικά στηρίζοντας τους πλημμυροπαθείς, κυρίως οικονομικά, για να μπορέσουν να φτιάξουν ξανά τις ζωές τους. Ακόμη, χρειάζεται να αποκαταστήσουν τις υλικές ζημιές που δημιουργήθηκαν και κυρίως να γίνουν αντιπλημμυρικά έργα έτσι ώστε να μη χρειαστεί να ξαναζήσουμε τέτοιες στιγμές».
Η δράση της Πολιτείας και οι κινήσεις πρόληψης
Α-Ρ.Μ. (Μαθητής Γ’ Γυμνασίου)
- «Η Πολιτεία φρόντισε από την πρώτη στιγμή να σταθεί δίπλα σε όλους αυτούς τους ανθρώπους. Συγκέντρωσε είδη πρώτης ανάγκης και πρόσφερε φιλοξενία σε διάφορα μέρη σε όσους είχε καταστραφεί το σπίτι τους και δεν είχαν κάπου να μείνουν με την οικογένεια τους. Στη συνέχεια, κατέγραψε τις ζημιές που είχαν υποστεί τα σπίτια και οι επιχειρήσεις των πολιτών. Αντικατέστησε τις κατεστραμμένες οικιακές συσκευές και βοήθησε στην επισκευή των ζημιών, δίνοντας στους πληγέντες κάποιο χρηματικό ποσό. Τέλος, πρόσφερε σημαντική βοήθεια στους αγρότες και κτηνοτρόφους των περιοχών που πλημμύρισαν, καθώς καταστράφηκαν οι αγροτικές τους καλλιέργειες και τα κοπάδια τους. Ενα ακόμα μέτρο στήριξης ήταν η απαλλαγή των πολιτών από την πληρωμή των φόρων προς το κράτος. Με όλα αυτά τα μέτρα προσπάθησε να κάνει τη ζωή όλων των πολιτών λίγο καλύτερη, ώστε να ξεκινήσουν τη ζωή τους από την αρχή με δύναμη και υπομονή!».
- «Εγιναν αρκετές προσπάθειες από την πλευρά του κράτους για να βοηθηθούν όσοι είχαν πληγεί από τις πλημμύρες στη Θεσσαλία. Επειδή όμως οι άνθρωποι αυτοί έχασαν τα πάντα σε μια νύχτα, πιστεύω ότι θα πρέπει να ληφθούν και άλλα μέτρα, ώστε να βρουν το κουράγιο και να ξεκινήσουν τη ζωή τους από το μηδέν. Αρχικά, θα πρέπει να λυθεί το πρόβλημα της στέγης και της τροφής όλων των πολιτών που έχουν χάσει τα σπίτια τους και τις δουλειές τους από τις πλημμύρες. Η Πολιτεία, επίσης, θα πρέπει να δείξει την απαραίτητη υγειονομική φροντίδα σε θέματα που το απαιτούν στην περιοχή. Κατόπιν, να μεταφέρει όλα τα υλικά, τα οποία έχουν παρασυρθεί από τα νερά των ποταμών και βρίσκονται σε διάφορα μέρη, σε κατοικημένες περιοχές. Τέλος, να φροντίσει ώστε να επισκευαστούν τα διάφορα αναχώματα στις κοίτες των ποταμών. Αν ληφθούν όλα αυτά τα μέτρα, πιστεύω ότι θα είμαστε σε ετοιμότητα και θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε παρόμοιες καταστάσεις, οι οποίες βέβαια εύχομαι να μην ξανασυμβούν σε κανέναν συνάνθρωπό μας».
Η κάλυψη των ζημιών και η επιπλέον βοήθεια
Α.Ν. (Μαθήτρια Γ’ Γυμνασίου)
- «Η στήριξη της Πολιτείας στους πληγέντες από τις πλημμύρες της κακοκαιρίας «Daniel» ήταν αρκετά μεγάλη. Πρώτον, άνοιξε η πλατφόρμα πρώτης ανάγκης από την οποία οι πλημμυροπαθείς έλαβαν τις πρώτες οικονομικές ενισχύσεις. Πιο συγκεκριμένα, δόθηκε η οικονομική βοήθεια με μεγάλα ποσά για την αντιμετώπιση των ζημιών σε σπίτια και περιουσίες και σε πολλούς κατοίκους των περιοχών της Θεσσαλίας δόθηκαν και επιδοτήσεις ενοικίου. Επίσης, για τις επιχειρήσεις και τις κτηνοτροφικές και αγροτικές μονάδες προβλέπεται σύντομα να καλυφθεί το μεγαλύτερο ποσοστό των ζημιών τους».
- «Στις περιοχές της Θεσσαλίας που υπέστησαν καταστροφές από τις πλημμύρες του φαινομένου «Daniel» πρέπει να δοθεί κάθε προνοιακή και ψυχολογική στήριξη στους πολίτες που βρέθηκαν μακριά από τις εστίες τους. Πιο συγκεκριμένα και το κράτος αλλά και εμείς οι ίδιοι οι πολίτες έχουμε την υποχρέωση να τους παρέχουμε οποιαδήποτε βοήθεια έχουν ανάγκη, και κυρίως χρηματική, γιατί είναι η πιο βασική παροχή, με την οποία θα μπορέσουν οι πλημμυροπαθείς να καλύψουν τις αμέτρητες ζημιές σε οικίες, αγροτικές και κτηνοτροφικές μονάδες και σε άλλες επιχειρήσεις που χρειάζονται ανακατασκευή».
Πολύπλευρη η βοήθεια, χρειάζονται κι άλλα
Α.Σ. (Μαθήτρια Γ’ Γυμνασίου)
- «Κατά τη γνώμη μου το κράτος προσπάθησε να βοηθήσει τους ανθρώπους στις καταστροφές των πλημμυρών, δίνοντας σε αυτούς που είχαν ανάγκη μια στέγη. Πολλά σπίτια καταστράφηκαν, οπότε πολλοί άνθρωποι έμειναν χωρίς σπίτι. Ετσι, τους βοήθησαν, πηγαίνοντάς τους σε σχολεία, βάζοντας στρώματα, ώστε να κοιμούνται κάπου, και τους έδιναν νερό, φαγητό και πράγματα υγείας. Σχετικά όμως με τις υλικές καταστροφές, θεωρώ ότι βοήθησαν, στέλνοντας συνεργεία καθαρισμού στα σπίτια που πλημμύρισαν, ώστε να ελέγξουν αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα (π.χ., σπασμένοι σωλήνες, νεκρά ζώα ή ψάρια κ.λπ.)».
- «Θεωρώ ότι θα έπρεπε να προσφέρουν ένα επιπλέον χρηματικό ποσό στους ανθρώπους που είχαν πλημμυρισμένα σπίτια, ώστε να καταφέρουν να επιδιορθώσουν τις υλικές ζημιές που υπήρξαν ή να βοηθήσουν, αποκαθιστώντας οι ίδιοι (με δική τους πρωτοβουλία) τις καταστροφές των σπιτιών, ώστε να μπουν όλα σε μια σειρά».