«Και τα ζωγραφιστά παιχνίδια έγιναν αληθινά, κόκκινο χρώμα, κι έπεσαν στις γειτονιές της μεγάλης πολιτείας, στα πόδια αγοριών, μελλέφηβων, σε κοριτσιών ποδιές…»
Χρήστος Μπουλώτης
Μολυβένιοι στρατιώτες, πορσελάνινες και πάνινες κούκλες, αυτοκινητάκια, κουμπαράδες, κλόουν, μαριονέτες: 7.500 παιδικά συλλεκτικά παιχνίδια, και όλα στη συλλογή του Μουσείου Παιχνιδιού στη γενέτειρά του, τη Λήμνο. Ο Χρήστος Μπουλώτης, λημνιός αρχαιολόγος και πολυβραβευμένος συγγραφέας παιδικών βιβλίων, εμπνεύστηκε την ιδέα της Μόνιμης Συλλογής Παιδικού Παιχνιδιού και Βιβλίου στη Λήμνο το 1978. Σήμερα η ιδέα γίνεται Μουσείο. Ιδού τι είπαν για όλα αυτά συγγραφείς, καλλιτέχνες και επιστήμονες…
Θοδωρής
Μπελίτσος
Συγγραφέας
«Οταν διάβασα, στο πρώτο πρώτο παιδικό βιβλίο του Χρήστου, για τον παράξενο έρωτα του αλόγου με τη λεύκα, όλες οι εικόνες στο μυαλό μου ήταν λευκούδια κι άλογα από τη λημνιά ύπαιθρο. Ακολούθησαν πολλές ιστορίες και σε όλες κάπου βρισκόταν το νησί του, πότε φανερά και ξεκάθαρα και πότε κρυμμένο σε μια φράση, σε μια λέξη, σε μια σκέψη του ήρωα του παραμυθιού.
Βρέθηκα κάποτε στο πατρικό του στα Μαϊτιανά, τον προσφυγικό συνοικισμό της Μύρινας, και με καμάρι άρχισε να μου δείχνει τις προθήκες με τα εκατοντάδες παιχνίδια της συλλογής του. Και τότε κατάλαβα πως όλες οι ιστορίες του βρίσκονταν εκεί. Το άλογο που έγινε Πήγασος και πετούσε στους αιθέρες. Το παλιό Φολκσβάγκεν της χελωνίτσας Καρέτα Καρέτα ταξίδευε στις Δυο πολιτείες αναζητώντας το Χρυσό αβγό. Ο κύριος Ευρυβιάδης στηριγμένος στο μπαστούνι του συνομιλούσε με τον Στράτο, το στρατιωτάκι που ονειρευόταν να γίνει αρχιτέκτονας και ποιητής, κι η αρκουδίτσα Κατερίνα-Κατίνα κρυφάκουγε γοητευμένη. Περπατούσα ανάμεσά τους και ζωντάνευαν όλα, μα όλα τα παραμύθια του.
Την ημέρα, στο Κουκονήσι, ο παραμυθάς γίνεται αρχαιολόγος. Τα βράδια, καθισμένος ανάμεσα στα παιχνίδια του στα Μαϊτιανά, αγναντεύει το παλιό κάστρο και ξαναγίνεται παραμυθάς. Συχνά πυκνά παντρεύει τις δυο μεγάλες του αγάπες και τότε φτιάχνει αριστουργήματα, για το προσφυγάκι άγαλμα που κρύωνε, για τον Κάδμο, το σκυλάκι αρχαιοφύλακα στη Θήβα, και φυσικά δεν θα μπορούσε να λείπει ο γάτος του Μουσείου της Μύρινας που έφυγε με τα χελιδόνια.
Εκεί λοιπόν, στα Μαϊτιανά, ο Χρήστος Μπουλώτης θέλησε να μείνει για πάντα ο μαγικός του κόσμος, σε ένα Μουσείο που θα στεγάσει τα παιχνίδια του».
QQQQQ
Φωτεινή
Στεφανίδη
Ζωγράφος, χαράκτρια, εικονογράφος
«…Εξαφνα, ολοέξαφνα, οδός Ιπποκράτους, Αθήνα, κέντρο, μεσημέρι αρχής καλοκαιριού του 1996, ακούω την ώρα που κοίταζα βιτρίνα βιβλιοπωλείου: «Εχω γράψει μια ιστορία, Φωτεινή. Και θέλω εσύ να τη ζωγραφίσεις». Η ιστορία αυτή ήταν το πρώτο μας βιβλίο, Ο Κάδμος, η σκυλίτσα του και το φεγγάρι. Κάναμε και κάποια βιβλία με τα παιχνίδια σε ενεργό ρόλο. Το πιο σημαντικό, αποκλειστικά γραμμένο με πρωταγωνιστές παιχνίδια της συλλογής, Η επανάσταση των παλιών παιχνιδιών. Μα δώσ’ του ξεφύτρωναν και σε άλλες ιστορίες με τα παιχνίδια παρόντα. Βλέπεις, το παιχνίδι το παιδικό και το βιβλίο πάντα στο μυαλό και στην καρδιά του αγαπημένου συγγραφέα μικρών και μεγάλων.
Κι έρχεται το μαντάτο πριν από δύο-τρία χρόνια. Βρέθηκε το κτίριο, γίνανε οι επισκευές και η διαρρύθμιση, οργανώθηκαν οι βιτρίνες, φυτεύτηκε ο κήπος, μπήκαν τα παιχνίδια στις προθήκες, τα ωραία γλυπτά της Βασιλικής στον εσωτερικό χώρο, και η διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου. Με τίμησε ο Χρήστος άλλη μια φορά αναθέτοντάς μου σχέδια για τα τζάμια της κεντρικής εισόδου. Την ίδια χρονιά (2019) τα έβαλα στην ευχετήρια κάρτα, κάτι σαν προαναγγελία: «Τα παιχνίδια της όμορφης πόρτας». Ολοένα, σιγά σιγά, έρχονται τα νέα, ολοένα η λαχτάρα ν’ ανοίξει το Μουσείο μεγαλώνει. Να γεμίσει παιδιά ο κήπος, να πούμε ιστορίες, να παίξουμε, να διαβάσουμε, να ονειρευτούμε».
QQQQQ
Κώστας Κατσιγιαννόπουλος
Ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, πρόεδρος Φίλων Παιδικού Παιχνιδιού
& Βιβλίου Λήμνου
«Τον Χρήστο Μπουλώτη τον πρωτογνώρισα μέσα από τα παιδιά μου. Οταν τον γνώρισα από κοντά, τον ήξερα ήδη! Ο παραμυθάς, ο αρχαιολόγος, ο συλλέκτης, ο άνθρωπος των γραμμάτων και το παιδί στο Κάστρο, συνυπήρχαν εκεί μαζί μας, μέσα του.
Η ιδέα να δημιουργηθεί ένας κύκλος Φίλων της Συλλογής γεννήθηκε έτσι απλά και πολύ φυσικά κατά τη διάρκεια ανάλογων συζητήσεων κάτω από το Κάστρο, δίπλα στη θάλασσα. Φίλοι μεταξύ μας, φίλοι με τον Χρήστο, φίλοι των παραμυθιών και των παιχνιδιών, φίλοι με τη Λήμνο. Πολύ φυσικά ξεκινήσαμε αυτό το ταξίδι. Μια παρέα! Και σαν παρέα συνεχίζουμε. Συμμετέχοντας στη μέθεξη του ταξιδιού στον χώρο και τον χρόνο.
Γιατί για μένα αυτό είναι η Συλλογή του Χρήστου. Οχι ένα Μουσείο, μια έκθεση, που τη βλέπεις, προσπερνάς και φεύγεις. Αλλά ένα ταξίδι. Αφήνεσαι και σε πηγαίνει, όπου η ψυχή σου σε αφήνει να πας. Γιατί αυτή είναι η μαγεία των παραμυθιών και αυτή είναι η μαγεία των παιχνιδιών. Το ταξίδι…».
Σε είδαν ξένο…
Αναγκάστηκες να φύγεις,
μα δεν το ήθελες.
Ποιος, άραγε, εκούσια αφήνει πίσω του
πατρίδα, φίλους, συγγενείς;
Πιέστηκες να το κάνεις.
Δε γινόταν αλλιώς.
Επρεπε να ζήσεις.
Σου λέγανε κάποιοι: «Εκεί που θα πας
θα ‘ναι καλύτερα!»
Προς στιγμήν, τους πίστεψες.
Είχες ανάγκη να τους πιστέψεις.
Είχες ανάγκη να πιστέψεις ότι στο νέο σου σπίτι θα είσαι πιο ήρεμος.
Οτι κανείς πλέον δεν θα ποδοπατά βάναυσα τα δικαιώματά σου.
Κι όταν τελικά έφτασες στο σπίτι αυτό,
που με λαχτάρα ονειρευόσουν,
βρήκες εχθρούς.
Σε είδαν ξένο και σε περιγέλασαν.
Σε είδαν ξένο και σε απέρριψαν.
Σε είδαν ξένο και σε χτύπησαν.
Ολοι αυτοί που γεννήθηκαν άνθρωποι,
αλλά δεν φρόντισαν
να τιμήσουν τον τίτλο τους.
Ολοι αυτοί που γεννήθηκαν άνθρωποι,
αλλά δεν θέλησαν να μπουν
στο πετσί του ρόλου τους.
Προτίμησαν να σε δείξουν με το δάχτυλο.
Ησουν μίασμα γι’ αυτούς.
Καιρό δεν έχασαν και σ’ έβαλαν
αμέσως στο περιθώριο.
Ανθρωποι απάνθρωποι.
Ανθρωποι σκληροί.
Γιατί τόση αγριότητα, τόσο μίσος;
Απλώς, σε είδαν ξένο κι έμειναν εκεί…
Αναστάσιος Δαναμπάσης
