Του Κωνσταντίνου Πέτρου
Στην καρδιά της Παλιάς Πόλης της Κέρκυρας βρίσκεται ένα μουσείο αφιερωμένο στην οικογένεια, τη ζωή και το έργο του Διονυσίου Σολωμού. Πρόκειται για το σπίτι του Σολωμού κατά την περίοδο που ζούσε στην Κέρκυρα. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν το οικογενειακό δέντρο του Σολωμού, αρκετά χειρόγραφα που περιέχουν ολοκληρωμένα αλλά και ανέκδοτα ποιήματα και διάφορα προσωπικά του αντικείμενα.
Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 8 Απριλίου του 1798 από εύπορους γονείς. Από την παιδική του ηλικία, λοιπόν, βρισκόταν περιτριγυρισμένος από δασκάλους. Ακολούθησε σπουδές στην Ιταλία και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Παβίας, από την οποία αποφοίτησε το 1817. Δεδομένων των φιλολογικών ενδιαφερόντων του, η άνθηση της ιταλικής λογοτεχνίας δεν τον άφησε ανεπηρέαστο. Καθώς μάλιστα μιλούσε, πλέον, θαυμάσια την ιταλική γλώσσα, άρχισε να γράφει ποιήματα στα ιταλικά. Ο Σολωμός επέστρεψε στην πατρίδα του το 1818, μετά το τέλος των σπουδών του. Στη Ζάκυνθο υπήρχε αξιόλογη πνευματική κίνηση ήδη από τον 18ο αιώνα. Ετσι, ο Σολωμός βρήκε έναν κύκλο από ανθρώπους με ενδιαφέρον για τη λογοτεχνία, με τους οποίους γρήγορα ανέπτυξε φιλικές σχέσεις. Εκεί το 1823 έγραψε τον «Υμνο εις την Ελευθερία», ίσως το πιο διάσημο έργο του, του οποίου οι δύο πρώτες στροφές αποτελούν τον Εθνικό Υμνο της Ελλάδας.
Το 1828 ο Σολωμός μετακόμισε στην Κέρκυρα, σημαντικό πνευματικό κέντρο των Επτανήσων εκείνη την εποχή. Η Κέρκυρα του προσέφερε όχι μόνο ένα πιο πνευματικό περιβάλλον, αλλά και την απομόνωση που ταίριαζε στον ιδιόμορφο χαρακτήρα του.
Στην Κέρκυρα, ο Σολωμός βρέθηκε σύντομα στο επίκεντρο ενός κύκλου θαυμαστών και ποιητών, πνευματικών ανθρώπων με μεγάλη μόρφωση και προοδευτικές και φιλελεύθερες ιδέες. Τα σημαντικότερα πρόσωπα με τα οποία συσχετίστηκε ο ποιητής ήταν ο Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος με τον οποίο συνεργάστηκε για να μελοποιήσει έργα του – μεταξύ των οποίων και τον Εθνικό Υμνο -, ο Ιωάννης και ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος, ο Ερμάννος Λούντζης, ο Ανδρέας Μουστοξύδης, ο Πέτρος Αρμένης, ο Ιάκωβος Πολυλάς και ο Γεράσιμος Μαρκοράς.
Ο Σολωμός έζησε την υπόλοιπη ζωή του στο νησί μας μέχρι τον θάνατό του τον Φεβρουάριο του 1857. Ηταν τόσο μεγάλη η φήμη του ώστε όλος ο λαός πένθησε τη μεγάλη απώλεια. Το θέατρο της Κέρκυρας έκλεισε, η Ιόνιος Βουλή σταμάτησε τις εργασίες της και αποφάσισε να κηρυχθεί πένθος για τον ποιητή. Μετά τον θάνατό του οι ποιητές που συγκροτούσαν τον κύκλο των «σολωμικών ποιητών» συνέχισαν την παράδοση στην ποίηση που είχε ξεκινήσει ο Σολωμός.
Στις 17 Φεβρουαρίου 1952 ιδρύθηκε η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών, συγκεντρώνοντας κατά κύριο λόγο βιβλία. Αργότερα η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών απέκτησε την κατεστραμμένη από τους βομβαρδισμούς οικία όπου ζούσε από το 1832 μέχρι τον θάνατό του ο Διονύσιος Σολωμός. Αργότερα, με δωρεές προσωπικών αντικειμένων, χειρογράφων και πορτρέτων της οικογένειας του ποιητή η Εταιρεία μετέτρεψε το σπίτι του μεγάλου ποιητή σε μουσείο, ώστε οι κάτοικοι της Κέρκυρας και οι μελλοντικοί επισκέπτες της να μπορούν να μάθουν και να θαυμάσουν τη δράση μίας από τους πιο σπουδαίες προσωπικότητες στην ιστορία της Ελλάδας που είχε περάσει σχεδόν τη μισή της ζωή στο νησί μας.