Ενα όμορφο ταξίδι είναι πάντα μια διαφυγή, μια διέξοδος από τα προβλήματα της καθημερινότητάς μας. Αν ποτέ θελήσετε να κάνετε ένα διάλειμμα από τη δουλειά ή τις καθημερινές σας υποχρεώσεις, μια καλή ιδέα θα ήταν να πάτε ταξίδι. Εμείς προτείνουμε την Ιεράπετρα. Ισως και να μην την έχετε ακούσει ποτέ λόγω του ότι είναι μια σχετικά μικρή πόλη, ωστόσο καμιά φορά ακόμη και οι άγνωστοι σε εμάς προορισμοί μπορεί να αποδειχθούν μικροί παράδεισοι.

Η ιδιαίτερη αυτή πόλη, η νοτιότερη πόλη της Ευρώπης, έχει περίπου 16.000 κατοίκους που τους ξεχωρίζουν η ευγένεια και η καλοσύνη. Διαθέτει αρκετά μνημεία και αξιοθέατα, παραλίες με κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά (στα οποία πρέπει οπωσδήποτε να κολυμπήσετε) και φιλόξενους ανθρώπους που την αγαπούν και τη φροντίζουν.

Γιατί τη λέµε «Ιεράπετρα»

Η πρώτη ονομασία της πόλης μας ήταν «Κύρβα» ή «Κορύβα», από τον πρώτο οικιστή της. Τον 1ο αιώνα π.Χ. ο Στράβων την αναφέρει ως «Ιεράπυτνα», δηλαδή ιερό λόφο – μια ονομασία που δείχνει τη λατρευτική σημασία του χώρου γύρω από τον οποίο δημιουργήθηκε ο πρώτος οικισμός. Κατά τον 6ο αι. μ.Χ. εμφανίζονται και οι ονομασίες «Πύτνα» και «Κάμιρος». Αργότερα, η Ιεράπετρα απαντάται και ως «Ιεράπολις».

Η οικονοµία της

Η οικονομία της Ιεράπετρας στηρίζεται κυρίως στην παραγωγή πρώιμων κηπευτικών (αγγούρι, ντομάτα, μελιτζάνα, πιπεριά) στα θερμοκήπια (τα οποία έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση γύρω στο 1966). Δευτερευόντως, η οικονομία στηρίζεται στον τουρισμό. Οι κάτοικοι επίσης ασχολούνται με το εμπόριο και την αλιεία.

Ο πολιτισμός της

Από το 1983, και κάθε καλοκαίρι από τότε, διεξάγονται στην Ιεράπετρα πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα Κύρβεια, τα οποία διαρκούν περίπου 40 ημέρες. Τα Κύρβεια έχουν φιλοξενήσει παραστάσεις και συναυλίες με τους σημαντικότερους εκπροσώπους της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Οι περισσότερες εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στην πόλη της Ιεράπετρας. Τα Κύρβεια δεν βοηθούν μόνο στην οικονομία της πόλης με το πλήθος των πολιτιστικών εκδηλώσεων, αλλά βοηθούν και στην καλλιέργεια του πνεύματος, στη διασκέδαση και ψυχαγωγία τόσο των ντόπιων όσο και των επισκεπτών.

Ο αθλητισμός

Ο Ομιλος Φιλάθλων Ιεράπετρας (ΟΦΙ) είναι ποδοσφαιρικός σύλλογος που εδρεύει στην Ιεράπετρα. Δημιουργήθηκε ύστερα από τη συγχώνευση των δύο παλαιότερων ομάδων της Ιεράπετρας, του Διαγόρα και της Θύελλας.

Η υγεία

Το νοσοκομείο της πόλης θεμελιώθηκε το 1948 και ιδρύθηκε επίσημα το 1955. Πριν από το 2010, σύμφωνα με τους ελεγκτές που έκαναν επιθεώρηση, αποτελούσε νοσοκομείο-πρότυπο. Το 2010, με το πρόγραμμα «Καλλικράτης», ανακοινώθηκε ότι θα έκλεινε, αλλά κατόπιν αντιδράσεων των κατοίκων της Ιεράπετρας και των παρακείμενων χωριών το κλείσιμό του απετράπη. Το 2023 έχει ανακύψει εκ νέου το ζήτημα του κλεισίματος. Οι κάτοικοι με συλλαλητήρια και διαδηλώσεις παλεύουν να το σώσουν και να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους στη δημόσια υγεία και στην εύκολη πρόσβαση σε αυτήν.

Το κλίμα

Κάποιες φορές κάνει ζέστη, πολλή ζέστη! Η Ιεράπετρα, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, είναι η θερμότερη πόλη στην Ελλάδα, με μέση ετήσια θερμοκρασία τους 20,1 βαθμούς Κελσίου, και η πόλη με τη μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στη χώρα, με μέση ετήσια ηλιοφάνεια τις 3.101 ώρες.

Το ρεκόρ Guinness

Στις 19 Ιουνίου 2010 η Ιεράπετρα κατάφερε να σπάσει το ρεκόρ Guinness για τη μεγαλύτερη σαλάτα του κόσμου – ρεκόρ που κράτησε για 2 ολόκληρα χρόνια! Η σαλάτα ζύγιζε 13.417 κιλά και περιείχε ντομάτες, αγγούρια, πιπεριές, λάδι, ρίγανη και φέτα.

Τα αξιοθέατά της

Η πλούσια ιστορία της Ιεράπετρας αντικατοπτρίζεται στα πολλά και εξαιρετικά ενδιαφέροντα αξιοθέατά της.

Το φρούριο Καλές

Είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό αξιοθέατο της πόλης, για το οποίο όλοι οι ντόπιοι έχουν να σου εκμυστηρευθούν και από κάτι. Η ιστορία του μνημείου μάς πηγαίνει πίσω στον χρόνο, στο 1212, όπου ο γενοβέζος πειρατής Ενρίκο Πεσκατόρε άρχισε τις διαδικασίες για την ανέγερση του φρουρίου. Η πρώτη γραπτή μαρτυρία για το κάστρο συναντάται το 1307 σε επίσημο έγγραφο της Ενετικής Γερουσίας. Το 1508 ο Καλές υπέστη σοβαρές ζημιές από έναν μεγάλο σεισμό που έπληξε την περιοχή. Οι ζημιές δεν αποκαταστάθηκαν πλήρως και μόλις έναν και πλέον αιώνα αργότερα το κάστρο ενισχύθηκε από τον Φραντζέσκο Μοροζίνι για να προστατέψει τον μικρό λιμένα. Οταν η Ιεράπετρα έπεσε στα χέρια των Τούρκων, το 1647, το κάστρο πήρε το όνομα «Καλές» – τουρκική λέξη που σημαίνει πύργος. Το χρονικό διάστημα 1866-1869 το κάστρο επισκευάστηκε στο πλαίσιο του αμυντικού οθωμανικού σχεδιασμού για να αντιμετωπιστούν οι κρήτες επαναστάτες.

Σήμερα, εν έτει 2023, το φρούριο Καλές κάνει ακόμη αισθητή την παρουσία του στο νότιο παραλιακό μέτωπο της πόλης. Αρχοντικό, αγέρωχο και επιβλητικό αγκαλιάζει το λιμάνι και ολόκληρη την πόλη υπενθυμίζοντας τη μακραίωνη ιστορία του τόπου μας – άλλοτε ως φρούριο που τρόμαζε τους υποψήφιους κατακτητές και οχύρωνε την πόλη και άλλοτε ως κόσμημα της αρχιτεκτονικής μαεστρίας που άντεξε τη βίαιη εισβολή τούρκων, γερμανών και ιταλών κατακτητών.

Τα τελευταία 30 χρόνια είναι πόλος έλξης χιλιάδων τουριστών που επισκέπτονται την Ιεράπετρα.

Η «οικία Ναπολέοντα» â Είναι 26 Ιουνίου του 1798 όταν ο γάλλος αυτοκράτορας Ναπολέων Βοναπάρτης (1769-1821) και η εντυπωσιακότατη αρμάδα του κατά τη διάρκεια της πορείας τους στην Αίγυπτο καταπλέουν στην Ιεράπετρα. Ο Ναπολέων βγαίνει στην Ιεράπετρα με μια ξύλινη βάρκα και πέντε ναύτες. Κατά την αναζήτηση προμηθειών, συναντάει τον προύχοντα Ανδρέα Περουλιό, ο οποίος τους οδηγεί το πηγάδι να πάρουν νερό. Ο προύχοντας προτείνει στον άγνωστο αρχηγό της αποστολής να κοιμηθεί σπίτι του για να ξεκουραστεί. Το επόμενο πρωί ο Περουλιός μπαίνει στο δωμάτιο και το βρίσκει άδειο. Καθαρίζοντας το δωμάτιο βρίσκουν ένα σημείωμα από τον ξένο στα γαλλικά: «Αν θέλετε να μάθετε ποιος ήταν ο ξένος σας, μάθετε ότι είμαι ο Ναπολέων Βοναπάρτης».

Σήμερα οι ντόπιοι επιδεικνύουν με περισσή υπερηφάνεια το σπίτι που φιλοξένησε τον Ναπολέοντα. Το σπίτι βρίσκεται στη συνοικία της Κάτω Μεράς, στην παλιά πόλη, πολύ κοντά στο λιμάνι. Ο Δήμος Ιεράπετρας αγόρασε το σπίτι από τον τελευταίο κληρονόμο, Τζωρτζακάκη Χαρίδημο (απόγονο του Περουλιού). Το σπίτι έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο και έχει αναστηλωθεί.

Το τζαµί

Στην Κάτω Μερά βρίσκεται και το τέμενος της Ιεράπετρας. Οι Οθωμανοί το ανήγειραν το 1891-92 τροποποιώντας την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη. Είναι ένα τετράγωνο κτίριο που έχει ξύλινη στέγη με κεραμίδια. Την προσοχή των επισκεπτών τραβάει ο μιναρές του, ο οποίος είναι ασκεπής, αφού το 1953 ένας σεισμός τού αφαίρεσε το επάνω μέρος. Στη νότια πλευρά του μιναρέ δεσπόζει η επιγραφή «Οι διαβάτες ας επαινούν τους κτήτορες αυτού του αγαθού έργου, ιδίως οι δημότες και η οικογένεια του Παμπουτσιού Ζαντέ ας βρουν την αθανασία. Ο λαός της Κρήτης, ως κοινωνός σε αυτήν την αγαθοεργία, ας γλυτώσει από την επιδημία. Ας τους ευεργετήσει ο Κύριος που έφτιαξε το κτίσμα». Στη νοτιοανατολική εσωτερική πλευρά του κτιρίου υψώνεται το Μιχράμπ. Απαρατήρητη δεν περνά φυσικά η οθωμανική κρήνη που βρίσκεται στα ΝΔ του τζαμιού, κρήνη καθαρμού πριν από την είσοδο των πιστών στο τζαμί.

Το Δελφίνι και η Νηρηίδα

Το μαρμάρινο δελφίνι που κοσμεί την παραλία στο κέντρο της Ιεράπετρας τραβάει την προσοχή όλων όσοι περνάνε από το σημείο. Οι επισκέπτες αλλά και οι ντόπιοι κάτοικοι σταματούν για να φωτογραφηθούν δίπλα στο δελφίνι. Το δελφίνι της πόλης μας μάς θυμίζει τα δελφίνια που συναντάμε στη διαδρομή προς το Γαϊδουρονήσι (Χρυσή).

Δεν είναι λίγοι ωστόσο εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το μαρμάρινο άγαλμα αυτό έχει σχέση με το άγαλμα της Νηρηίδας που ιππεύει ένα δελφίνι και βρίσκεται στη μόνιμη έκθεση της Αρχαιολογικής Συλλογής της Ιεράπετρας. Ολο το σύμπλεγμα εδράζεται πάνω σε μαρμάρινο όγκο που εικονίζει τη μάζα των κυμάτων, φαίνεται να ανήκει στα αρχιτεκτονικά γλυπτά της Ρωμαϊκής περιόδου και πιθανά κοσμούσε την πρόσοψη ενός Νυμφαίου στα Βιγλιά – όπου και βρέθηκε το 1932.

Η Νηρηίδα της Ιεράπετρας δεν είναι ωστόσο η μοναδική, καθώς υπάρχει και ένα ακόμα άγαλμα Νηρηίδας σε αντιθετική στάση, της αδελφής της, το οποίο μεταφέρθηκε από την Ιεράπετρα στη Βενετία κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας. Η Νηρηίδα της Βενετίας είναι και αυτή από μάρμαρο Πεντέλης και κάθεται στην πλάτη ενός δελφινιού το οποίο ακουμπά σε μια μάζα κυμάτων. Ούτε το κεφάλι της Νηρηίδας στη Βενετία σώζεται – αλλά έχει τοποθετηθεί ένα αρχαίο κεφάλι που δεν της ανήκει.

Επιπλέον, οι επιφάνειες και τα ρούχα σε πολλά σημεία έχουν επιπεδοποιηθεί και η επιφάνεια του αγάλματος σε πολλά σημεία έχει γυαλιστεί. Πιθανολογείται ότι και οι δύο Νηρηίδες ήταν τοποθετημένες ψηλά σε συμμετρική στάση στην πρόσοψη Νυμφαίου ή μνημειώδους κρήνης. Επίσης, από τα ρύγχη των δελφινιών εικάζεται ότι θα εκτοξευόταν νερό με υδραυλικό σύστημα, που κατέληγε σε κυκλική οπή στο μπροστινό μέρος τους συμπλέγματος. Στο κέντρο των δύο αδελφών θα πρέπει να υπήρχε μια άλλη μορφή (ίσως ένα θαλάσσιο ζώο ή ο Τρίτωνας), λίγο μεγαλύτερη, ώστε να κορυφώνεται η σύνθεση.

Των Πέτρου Βουζουνεράκη, Ματθαίου Καββουσανάκη, Μαίρης Κάλλφανη, Αγγελικής Παπαδοπούλου, Δήμητρας Παπαδοπούλου, Φωτεινής Στειακάκη, Νικολέτας Σπυριδάκη, Δέσποινας Ψιλάκη, Αντωνίας Στρατάκη, Κατερίνας Σταυρακάκη, Βαλάντη Τζεβελεκάκη, Μαρσέλ Ρουσάι, Μάνου Χατζάκη, Χαράς Μπουγαδάκη