Συνέντευξη στους Γιώργο Στραντζάλη, Ειρήνη Πιτσίνη
Το 1978 οι ζωγράφοι Δημήτρης και Χαρίκλεια Μυταρά και ο δήμαρχος Χαλκίδας, Γιάννης Σπανός, ίδρυσαν το Εργαστήρι Τέχνης Χαλκίδας με σκοπό την πολιτιστική και εικαστική ανάπτυξη της πόλης. Η Χαλκίδα άλλωστε ήταν η πατρίδα του σπουδαίου Δημήτρη Μυταρά.
Το 1994 η Ακαδημία Αθηνών βραβεύει την πρόεδρο του Εργαστηρίου, Χαρίκλεια Μυταρά, και τους συνεργάτες της για το έργο που επιτελούν. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι παιδιά του Εργαστηρίου που έχουν λάβει μέρος σε πολλούς διεθνείς διαγωνισμούς ζωγραφικής έχουν κατακτήσει επανειλημμένως την πρώτη θέση.
Το Εργαστήρι Τέχνης στεγάζεται σε ένα όμορφο νεοκλασικό κτίριο στην πλατεία Αγίου Δημητρίου και από τις αίθουσές του, 45 χρόνια τώρα, έχουν περάσει χιλιάδες παιδιά. Παλιοί μαθητές του Εργαστηρίου οδηγούν τώρα από το χέρι τα δικά τους παιδιά εκεί. Για όλους στη Χαλκίδα, ψυχή του Εργαστηρίου είναι η πρόεδρός του, Χαρίκλεια Μυταρά ή αλλιώς Ζουζού (από το χαϊδευτικό όνομα που της είχε δώσει η μητέρα της), η αγαπημένη Ζουζού Μυταρά, γνώριμη φιγούρα με τα ωραία της χρωματιστά φορέματα, τις χαρακτηριστικές εσάρπες και τη ζωηρή κίνηση των μαγικών της χεριών.
Κυρία Μυταρά, με τον Δημήτρη Μυταρά γνωριστήκατε φοιτητές στη Σχολή Καλών Τεχνών και δεν χωρίσατε από τότε. Μια ολόκληρη ζωή, συναρπαστική υποθέτουμε…
«Αν είχατε γνωρίσει τον Μυταρά ένα φτωχό παιδί της ελληνικής επαρχίας, που ζωγράφιζε με πάθος από τα πρώτα χρόνια της ζωής του, θα νιώθατε τι ήταν για μένα, αλλά και για όλους εμάς ένας Μυταράς. Πανέξυπνος, ευαίσθητος, με χιούμορ και ευβοϊκή ευελιξία. Από το πρώτο έτος στην ΑΣΚΤ κυριαρχούσε σε όλα τα επίπεδα. Πρέπει να είχε κληρονομήσει από την πανέμορφη μητέρα του το πνεύμα και τις ικανότητες που τον συνόδευαν σε όλη του τη ζωή. Ηταν, είναι και θα είναι για τη χώρα μας ένα υπόδειγμα πνευματικού ανθρώπου».
Οταν με τον Δημήτρη Μυταρά ρίξατε στα νερά του Ευρίπου το σκαρί που λέγεται Εργαστήρι Τέχνης Χαλκίδας, για ποια ταξίδια το προορίζατε και τι ευχές κάνατε;
«Οι πρώτοι μαθητές ήταν ενήλικες. Γνωρίζοντας όμως πόσο δύσκολη και πόσο σπουδαία είναι η επαφή με την τέχνη, πολύ γρήγορα οι δάσκαλοι – καλλιτέχνες καταλάβαμε ότι η σημαντική κίνηση ήταν η βαθύτερη επαφή των παιδιών με την τέχνη. Δημιουργώντας τα πρώτα παιδικά τμήματα βουτήξαμε σε βαθιά νερά και αποδείχθηκε ότι είχαμε δίκιο. Παίζοντας όλοι μαζί, δάσκαλοι και μαθητές, δημιουργήσαμε αυτή τη βαθιά σχέση που πρέπει να έχει ο άνθρωπος με την τέχνη. Μουτζουρωθήκαμε με τα χρώματα, ανακαλύψαμε τα βασικά και τα συμπληρωματικά, τις αρμονίες και τις αντιθέσεις. Εσώψυχη προσπάθεια όλων μας: ευτυχισμένα παιδιά και όχι μόνον».
Θεωρείτε ότι το σχολείο θα έπρεπε να δίνει μεγαλύτερο βάρος στην αισθητική αγωγή;
«Προσωπικά, είχα την τύχη και πριν από την ΑΣΚΤ να φοιτήσω σε πολύ καλό ιδιωτικό σχολείο, που η τέχνη υπήρχε παντού. Ολα τα ευαίσθητα χρόνια της ήβης μου τα έζησα δίπλα σε δασκάλους σπουδαίους, όχι μόνο στα μαθήματα αλλά και στο πιο σημαντικό, στη συνέχιση της παιδικής μου ευαισθησίας γύρω από την τέχνη. Από τότε σέβομαι, εκτιμώ την τέχνη και την ευαισθησία, που δεν την εξαφανίζει η ταραχή της ήβης.
Αγανακτώ όταν υποψιάζομαι την απαξίωση της Τέχνης και της αισθητικής παιδείας, πεισμώνω και όχι μόνο. Και σε αυτό με βοήθησε η ύπαρξη του Εργαστηρίου Τέχνης Χαλκίδας για πάνω από 40 χρόνια. Συχνά αναρωτιέμαι γιατί η αισθητική αγωγή δεν παίζει μεγαλύτερο ρόλο στην παιδεία της Ελλάδας. Γιατί οι ειδήμονες δεν καταλαβαίνουν ότι μόνο η ομορφιά, με τη βαθύτερη έννοια, θα σώσει τους ανθρώπους; Γιατί δεν δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στην αισθητική αγωγή; Κανέναν απ’ όλους τους ειδήμονες δεν προβληματίζει ότι τα πιο πολλά από τα εργαστήρια τέχνης που δημιουργήθηκαν σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, έσβησαν; Ποιος φταίει; Το κράτος, οι δήμαρχοι, οι πολίτες;».
Τι προσδοκίες έχετε για την πορεία του Εργαστηρίου στο μέλλον;
«Τολμώ να μιλήσω για τις προσδοκίες μου ως προς το Εργαστήρι Τέχνης της Χαλκίδας που είναι πολλές, αλλά χωρίς τη συμπαράσταση της Πολιτείας κινδυνεύουν να χαθούν. Ο Δήμος, η Περιφέρεια και η πόλη της Χαλκίδας έχουν αγκαλιάσει το Εργαστήρι. Εμείς προσπαθούμε όσο μπορούμε περισσότερο. Ομως το Εργαστήρι χρειάζεται τη στήριξη όλων μας, όχι μόνο τη δική μας αλλά και της Πολιτείας.
Πώς θα πραγματοποιηθούν τα «όνειρα»; Χρειαζόμαστε τοπικούς άρχοντες οραματιστές. Ο Γιάννης Σπανός, ο παλιός δήμαρχος της Χαλκίδας και συνιδρυτής του Εργαστηρίου, ήταν ένας λαϊκός οραματιστής. Ποιος θα ενδιαφερθεί, όσο ενδιαφέρθηκε ένας Σπανός, που μας έσπρωξε, τον Μυταρά κι εμένα, να πραγματοποιήσουμε το «όνειρο» κι από τότε χιλιάδες παιδιά και ενήλικες βρήκαν τον δρόμο τους μέσα από την τέχνη και τα παρακλάδια της;
Οι συνεργάτες μου κι εγώ, το θάρρος, το κουράγιο, τις προσπάθειες μέχρι τώρα τα έχουμε. Τα σαράντα τόσα χρόνια όμως είναι πολλά. Οι ενήλικες και τα παιδιά της Χαλκίδας, να μην πω της Ελλάδας, ελπίζουν, περιμένουν. Αραγε τι μας λείπει; Πιστεύω η ουσιαστική αναγνώριση της έννοιας πολιτισμός και αυτών που προσπαθούν. Τι να ευχηθώ; Κουράγιο. Το έχουμε. Το μέχρι πότε είναι το πρόβλημα».
