Το τηλέφωνο με το βαρύ ακουστικό από μαύρο βακελίτη με το οποίο επικοινωνούσε ενώ οδηγούσε ο Τζέιμς Μποντ αντιμετωπίζονταν από τους κινηματογραφικούς θεατές σαν ένα από τα εξωτικά «αξεσουάρ» με τα οποία είχε εφοδιάσει την ασημένια Aston Martin ο πολυμήχανος Q.
Είκοσι χρόνια αργότερα, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, εμφανίστηκαν στο εμπόριο κάτι ασύρματες συσκευές βάρους τριών κιλών που κόστιζαν περίπου 4.000 (σημερινά) ευρώ. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 τα κινητά τηλέφωνα μίκρυναν ως συσκευές και φθήνυναν.
«Ακόμα δέκα χρόνια αργότερα κι αφού είχαν εμφανιστεί και εξαφανιστεί τα Blackberries, ο ιδιοφυής Στιβ Τζομπς άλλαξε πάλι τον κόσμο παρουσιάζοντας στην αγορά το πρώτο πανέξυπνο iPhone» γράφει ο Κόνορ Πόουπ στους «Irish Times». «Από το 2007 οι συσκευές κινητών τηλεφώνων γίνονταν όλο και πιο έξυπνες» σημειώνει ο Πόουπ.
Δεν θα τα ξαναδούμε
Στο δημοσίευμά τους οι Δουβλινέζικοι «Irish Times» παραθέτουν χρηστικά αντικείμενα και υπηρεσίες που από το 2007 και εντεύθεν αντικαταστάθηκαν από τα έξυπνα κινητά και «πιθανότατα κάποια από αυτά να μην τα ξαναδούμε ποτέ», όπως γράφουν χαρακτηριστικά.
Ρολόγια
Τα ρολόγια χειρός είναι λοιπόν ένα από τα «ειδικά αξεσουάρ» της καθημερινότητας που τέθηκαν σε αχρηστία από τα smartphones. Ασφαλώς κυκλοφορούν στην αγορά και έξυπνα ρολόγια χειρός (smartwatches), ικανά να εκτελέσουν σχεδόν όλες τις λειτουργίες ενός smartphone. Αλλά το απλό ρολόι του καρπού τείνει να εξαφανιστεί εντελώς.
Ξυπνητήρια
Τα ρολόγια τοίχου των σπιτιών (και οι κούκοι ενδεχομένως) μάλλον θα υπάρχουν για πάντα. Αλλά τα ξυπνητήρια που μισήθηκαν βαθιά από εκατομμύρια εργαζομένους εξαιτίας των πρωινών αφυπνίσεων είναι πλέον άχρηστα αντικείμενα.
Φωτογραφικές μηχανές
Οι παλαιές συσκευές που συνόδευαν τους κυριακάτικους εκδρομείς και τόσο δοξάστηκαν από τους ιάπωνες τουρίστες στη Μύκονο αποτελούν παρελθόν.
Πικάπ
Τα παλιά «στερεοφωνικά», τα πικάπ, τα κασετόφωνα και τα CD players, αντικαταστάθηκαν από τα έξυπνα κινητά. Νέοι τρόποι για να ακούσει κανείς μουσική προέκυψαν και νέες λέξεις (streaming, Cloud).
Δίσκοι, κασέτες, CD
Μοιραία μαζί με τις συσκευές αναπαραγωγής ήχου το έξυπνο κινητό κατήργησε και τους δίσκους, τις κασέτες, τις μπομπίνες και τα «σιντί».
Χάρτες
Το αντιπεριβαλλοντικό χαρτομάνι των «Χρυσών Οδηγών» ευτυχώς δεν υπάρχει πια, παρότι κάποιοι διατηρούν στη ζωή ογκώδεις τόμους που απευθύνονται σε ψηφιακώς αναλφάβητους.
Ραδιόφωνα
Τα «αμερικάνικα» δεν τα παίζουν πια τρανζίστορ. Ούτε στην Ανάβυσσο, ούτε πουθενά αλλού. Συντονίζει κανείς το κινητό στον σταθμό που επιλέγει, το συνδέει και στο ηχοσύστημα αν βρίσκεται στο σπίτι.
Πορτοφόλια
Τα έξυπνα κινητά τείνουν να «σκοτώσουν» το χρήμα. Οσο για τα πορτοφόλια, όσα δεν είναι ηλεκτρονικά περιορίζονται στον ρόλο του αμήχανου δώρου γενεθλίων.
Σταθερά τηλέφωνα
Ο μοναδικός λόγος ύπαρξης των σταθερών τηλεφώνων στα σπίτια είναι οι συνδέσεις με το Διαδίκτυο που «πατάνε» πάνω στις γραμμές σταθερής τηλεφωνίας.
Ατζέντες και σημειωματάρια
Ατζέντες, σημειωματάρια, ακόμα και χειρόγραφα σημειώματα χρησιμοποιούνται από τους ηλικιωμένους, ή τους ψηφιακώς τρομοκρατημένους.
Ταυτότητες
Στο ηλεκτρονικό πορτοφόλι του smartphone του έχει πλέον κανείς τα εισιτήρια για το σινεμά, το θέατρο, το τρένο και το αεροπλάνο. Αλλά και κάρτα επιβίβασης (στο αεροπλάνο), την αστυνομική του ταυτότητα, τη φορολογική του ενημερότητα, μέχρι και το πιστοποιητικό εμβολιασμού του.
Φωνητικά βιβλία
Ε, είναι λίγο τρελό να υποστηρίξει κανείς ότι τα βιβλία έχουν γίνει – ή ότι θα γίνουν κάποτε – συλλεκτικά αντικείμενα. Τη χαρά της ανάγνωσης τη βρίσκει κανείς στο βιβλίο. Τα phone books έχουν ήδη καταχωρηθεί ως κλασικό παράδειγμα αποτυχημένης τεχνολογικής εφαρμογής. Προ δεκαετίας εκατομμύρια phone books «τυπώνονταν» ετησίως. Το 2019 εκδόθηκαν λιγότερα από 2.500, σύμφωνα με τους «Irish Times».
Κοινωνικότητα
Ο Κόνορ Πόουπ των ιρλανδέζικων «Times» στα «πράγματα» εκείνα που εξαφάνισε το smartphone συγκαταλέγει την κοινωνικότητα και τον προσωπικό χρόνο των ανθρώπων. Κάνει μια προφανή υπέρβαση στην έρευνά του, διότι θέλει να υπενθυμίσει πόσο η κατακλυσμιαία επέλαση της τεχνολογίας άλλαξε όχι μόνο τα αντικείμενα που χρησιμοποιούμε αλλά κι εμάς τους ίδιους.
Ισως όμως η απώλεια της κοινωνικότητας και το ροκάνισμα του χρόνου στον προσδοκώμενο βίο των ανθρώπων να είναι το τίμημα – ή και το αντιστάθμισμα – των απειράριθμων ευκολιών και διευκολύνσεων που έφεραν μαζί τους τα ολοένα και πιο έξυπνα κινητά.
