«Σημαντικότερες εκλογές της χρονιάς» χαρακτήρισε τις τουρκικές εκλογές της προσεχούς Κυριακής ο «Economist». Και θα μπορούσαμε εύκολα να συμφωνήσουμε μαζί του αν (εμείς τουλάχιστον) δεν είχαμε και τις δικές μας να ακολουθούν μία εβδομάδα αργότερα.
Το βέβαιο είναι ότι η Τουρκία οδηγείται σε μία εξαιρετικά αμφίρροπη αναμέτρηση μέσα σε συνθήκες βαθύτατου διχασμού και επαπειλούμενης οικονομικής κατάρρευσης.
Ανεξαρτήτως οριακού αποτελέσματος, το θριαμβικό πάλαι ποτέ «αφήγημα Ερντογάν» έχει εξαντλήσει τα όριά του και το υπερφίαλο όραμα μιας «υπερδύναμης» Τουρκίας κατέρρευσε με τον πρόσφατο σεισμό.
Ετσι, όποιος κι αν επικρατήσει (ακόμη και ο ίδιος ο Ερντογάν…) θα κληθεί να αποκαταστήσει ζωτικές ισορροπίες και να επαναφέρει τη χώρα σε στοιχειωδώς λειτουργική κατάσταση.
Δεν είναι εύκολο, ούτε αυτονόητο. Ακόμη περισσότερο που διχασμένη δεν είναι μόνο η Τουρκία. Είναι και ο δυτικός κόσμος απέναντί της.
Οχι μόνο ως προς τη διάγνωση μιας δύσθυμης, αντιπαθητικής και ακατάληπτης χώρας, αλλά και ως προς τις άμεσες εξελίξεις.
Οι περισσότεροι θεωρούν ότι μια ήττα του Ερντογάν θα ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις με τη Δύση, άρα και με την Ελλάδα.
Αλλοι δυσκολεύονται να προεξοφλήσουν τέτοιες αλλαγές και θεωρούν ότι ο Ερντογάν διασφαλίζει τουλάχιστον ένα μίνιμουμ συνύπαρξης. Είναι «ο διάβολος που γνωρίζουμε».
Φυσικά η Τουρκία θα αποφασίσει με γνώμονα τις δικές της επιθυμίες και προτεραιότητες. Δεν θα μας ρωτήσει. Και ως γνωστόν, «από πίτα που δεν τρως, τι σε νοιάζει κι αν καεί».
Το μόνο που έχουμε ουσιαστικά να της αντιτείνουμε είναι η ισχύς της δικής μας χώρας.
Η ενίσχυση της εθνικής άμυνας, η εμβάθυνση της αποτροπής, η διπλωματική σταθερότητα, η πολιτική διαύγεια, η οικονομική μεγέθυνση και φυσικά ένα πνεύμα διαλόγου, αν, όταν και όπου ο διάλογος είναι εφικτός.
Ακόμη περισσότερο που ο διχασμός και η οικονομική κατάρρευση δεν είναι καλοί σύμβουλοι για όποιον κληθεί να κυβερνήσει στην Αγκυρα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία λοιπόν ότι θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια περίοδο αστάθειας και αβεβαιότητας. Η Τουρκία δεν θα εκλέξει την προσεχή Κυριακή μια άλλη Τουρκία.
Αφενός επειδή οι χώρες δεν αλλάζουν όταν δεν αρέσουν στους άλλους.
Και αφετέρου επειδή άλλη Τουρκία δεν υπάρχει. Τρεις αιώνες την ψάχνει η Δύση και δεν τη βρήκε ποτέ.