Σε εξέλιξη βρίσκεται η εμβολιαστική περίοδος έναντι των πλέον… επίκαιρων αναπνευστικών λοιμώξεων – της COVID-19 και της εποχικής γρίπης. Στο πλαίσιο αυτό οι επιστήμονες καλούν τους πολίτες, με έμφαση σε εκείνους που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, να κλείσουν έγκαιρα το ραντεβού τους δίνοντας χρόνο στο ανοσοποιητικό τους να χτίσει άμυνα.
Εν τω μεταξύ, υπενθυμίζεται ότι εφέτος στο δίκτυο των εμβολιαστικών κέντρων έναντι του πανδημικού ιού θα ενταχθούν το επόμενο διάστημα και τα φαρμακεία. Νόμος του περασμένου Απριλίου έδωσε το «πράσινο φως» στους φαρμακοποιούς για τη διενέργεια όλων των εμβολίων σε ενηλίκους, συμπεριλαμβανομένου εκείνου έναντι της λοίμωξης COVID-19.
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με τον νομοθέτη, ο φαρμακοποιός μπορεί να προβαίνει στη διενέργεια του συνόλου των εμβολίων σε ενηλίκους, εξαιρουμένων «των ανοσοκατεσταλμένων ασθενών για τα εμβόλια ζώντων εξασθενημένων ιών και των εγκύων για όλα τα εμβόλια πλην του εμβολίου της γρίπης». Και παρότι ο εμβολιασμός στο φαρμακείο είναι δωρεάν, προβλέπεται αποζημίωση στο φαρμακοποιό ύψους 5 ευρώ αποκλειστικά και μόνον για το εμβόλιο έναντι του πανδημικού ιού.
Επικαιροποιημένο εμβόλιο έναντι της COVID
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συστήνει για τη χρονική περίοδο 2024-2025 τον εμβολιασμό έναντι της COVID-19 με το επικαιροποιημένο εμβόλιο JN.1 (mRNA Pfizer BionTech), των ατόμων εκείνων που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή νόσο λόγω ηλικίας, υποκείμενου νοσήματος ή κατάστασης. Στην κρίσιμη αυτή λίστα συμπεριλαμβάνονται:
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.
- Άτομα ηλικίας 6 μηνών έως 59 ετών με υποκείμενα νοσήματα και καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσου.
- Άτομα με ανοσοκαταστολή.
- Έγκυες γυναίκες με υποκείμενα νοσήματα που αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσου.
- Επαγγελματίες υγείας.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς, ότι το ελάχιστο προτεινόμενο μεσοδιάστημα από προηγούμενο εμβολιασμό ή νόσηση για τον εμβολιασμό με το επικαιροποιημένο εμβόλιο είναι τουλάχιστον 3 μήνες. Εν τω μεταξύ και όπως επισημαίνεται, διαθεσιμότητα αποτελεσματικής (επί του παρόντος) αντι-ιικής θεραπείας για τη νόσο COVID-19 δεν υποκαθιστά τα οφέλη του εμβολιασμού, συνεπώς κρίνεται ιδιαίτερο σημαντικό να εμβολιάζονται όσοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών έπειτα από νόσηση.
Εμβόλιο έναντι της γρίπης
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας οι συστάσεις αντιγριπικού εμβολιασμού για την προσεχή περίοδο 2024-2025 περιλαμβάνουν κατά προτεραιότητα τις παρακάτω ομάδες πληθυσμού ή καταστάσεις αυξημένου κινδύνου:
- Ατομα ηλικίας 60 ετών και άνω.
- Βρέφη και παιδιά ηλικίας 6 μηνών ως 5 ετών.
- Παιδιά ηλικίας άνω των 5 ετών και ενήλικοι με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα: -Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
-Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή.
-Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη).
-Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών.
-Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες).
-Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα.
-Χρόνια νεφροπάθεια.
-Χρόνιες παθήσεις ήπατος.
-Νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα.
-Σύνδρομο - Έγκυες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωίδες και θηλάζουσες.
- Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία.
- Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα).
- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.
- Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κ.λπ.), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης .
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.
- Άστεγοι.
- Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς [συμπεριλαμβανομένων εκτροφέων μινκ (γουνοφόρα θηλαστικά)], σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Τα ισχύει για τα υγιή παιδιά;
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών αποφάσισε να εισηγηθεί την ένταξη του αντιγριπικού εμβολίου στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού για τα υγιή παιδιά ηλικίας 6 μηνών ως 5 ετών για εφέτος.
Η αιτία; Πληθυσμιακές μελέτες έχουν δείξει ότι το 30%-50% των παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας νοσούν κάθε χρόνο από γρίπη με αποτέλεσμα το σημαντικό αριθμό εισαγωγών στο νοσοκομείο κυρίως μεταξύ μικρών παιδιών.
Αναφορικά με το εμβόλιο έναντι της COVID-19 δεν υπάρχει σχετική εισήγηση. Πάντως και σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση του υπουργείου Υγείας, τα υγιή άτομα μικρότερης ηλικίας των 60 ετών, μπορούν επίσης να εμβολιαστούν εφόσον το επιλέξουν.
Τα «ναι» και τα «όχι» λόγω της συν-κυκλοφορίας των ιών
Το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί και την ίδια μέρα με το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού (αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία), όπως και οποιαδήποτε άλλη μέρα πριν και μετά το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού.
Οι ασυμπτωματικοί ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 ή άλλη λοίμωξη του αναπνευστικού πρέπει να αναβάλουν τον εμβολιασμό τους μέχρι να υφεθεί η συμπτωματολογία της νόσου. Ομως, τα ασυμπτωματικά άτομα που ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 και έχουν αρνητικό εργαστηριακό έλεγχο μπορούν να εμβολιαστούν κανονικά.
