Στη Βόρεια Θάλασσα η κυβέρνηση της Χάγης εγκαινίασε πρόσφατα τη λειτουργία του τεράστιου υπεράκτιου αιολικού πάρκου Hollandse Kust Zuid με έκδηλο ενθουσιασμό, επειδή ταυτόχρονα κλείνει έπειτα από 60 χρόνια το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής φυσικού αερίου στο Γκρόνινγκεν της Ολλανδίας, το οποίο θεωρείται ότι τα τελευταία χρόνια προκαλεί στην περιοχή σεισμικές δονήσεις, ευτυχώς ασθενείς προς το παρόν.
Η νορβηγική Statkraft, που είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής ηλεκτρικού ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές στην Ευρώπη, επένδυσε 406 εκατ. ευρώ για την εξαγορά 39 αιολικών πάρκων στη Γερμανία και στη Γαλλία. Μεγάλες είναι οι επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στις ΗΠΑ, παρά τις τρικλοποδιές του πετρελαϊκού λόμπι, ενώ χρήμα για την καθαρή ενέργεια άρχισε να πέφτει και σε αναδυόμενες οικονομίες.
Η ενεργειακή μετάβαση είναι εν πολλοίς ζήτημα συνειδητοποίησης του μέσου πολίτη ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για την ανθρωπότητα. Κακά τα ψέματα όμως, πολιτική βούληση και ουσιαστικά κίνητρα για την ενεργειακή μετάβαση απαντώνται μόνο στη Δύση. Παραδείγματα επενδύσεων όπως εκείνη της γαλλικής TotalEnergies, που υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία με τον όμιλο του ινδού κροίσου Γκαουντάμ Αντάνι να δαπανήσουν 300 εκατ. δολάρια για να δημιουργήσουν αιολικά και ηλιακά πάρκα στην Ινδία, αποτελούν φωτεινές εξαιρέσεις.
Το ανθρώπινο δυναμικό
Στη Δύση η δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας επιταχύνεται τόσο που έχει ανακύψει ζήτημα έλλειψης εξειδικευμένων εργατικών χεριών για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Πρόκειται για μια εξέλιξη που ίσως αποβεί ανασχετική της πράσινης μετάβασης. «Είναι πολύ δύσκολο να βρούμε εργαζομένους για να καλύψουμε τις ανάγκες μας» δηλώνει στο αμερικανικό διαδικτυακό περιοδικό «Quartz» ο Νέιτ Στόρεϊ, συνιδρυτής της εταιρείας κάθετων καλλιεργειών Plenty. Αλλά και ο Τζιμ Πανταλίο, συντονιστής επιχειρηματικής ανάπτυξης στο Ινστιτούτο Τεχνητής Νοημοσύνης για τα Συστήματα Τροφίμων Νέας Γενιάς του Πανεπιστημίου Ντέιβις της Καλιφόρνιας, αναφέρει ως παράδειγμα το πάθημα μιας άλλης εταιρείας κάθετων καλλιεργειών, της Oasis BioTech στο Λας Βέγκας, η οποία πέρυσι προσέλαβε εργάτες που απασχολούνταν σε καλλιέργειες μαριχουάνας που καταστράφηκαν από τις εκτεταμένες πυρκαγιές και οι οποίοι δεν είχαν τις ειδικές γνώσεις που απαιτούνταν για να βοηθήσουν ουσιαστικά στον πρωτοποριακό αυτόν τρόπο ανάπτυξης καλλιεργειών.
Κίνδυνος κατάρρευσης
Ετσι η περίφημη «κλιματική τεχνολογία», ο νέος αυτός επιχειρηματικός κλάδος που υπόσχεται να συμβάλει στη διάσωση του πλανήτη, κινδυνεύει να καταρρεύσει εξαιτίας της έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού. «Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε σήμερα κατά την ταπεινή μου γνώμη δεν είναι η τεχνολογία. Πρέπει να ξεκινήσουμε με τα διαπιστευτήρια των εργαζομένων. Να διοργανώσουμε προγράμματα σπουδών, επιμορφωτικά σεμινάρια, διότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν πολλοί πραγματικά εκπαιδευμένοι άνθρωποι για να προσληφθούν. Αυτό είναι τεράστιο πρόβλημα» είπε ο Πανταλίο.
Σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε το «Quartz» και με στοιχεία που βασίστηκαν στη γνωστή ιστοσελίδα σύνδεσης των επαγγελματιών του πλανήτη LinkedIn, λιγότερο από το 1% των προσλήψεων σε παγκόσμια κλίμακα αφορά ανθρώπους εξειδικευμένους σε πράσινες θέσεις εργασίας με υψηλού επιπέδου γνώσεις και δεξιότητες. «Περίπου το ήμισυ των προσφερόμενων θέσεων εργασίας δεν απαιτούν καμία γνώση των νέων κλιματικών τεχνολογιών, διότι υπάρχει πλήρης άγνοια του εργατικού δυναμικού στον τομέα αυτόν» γράφει το «Quartz».
Η ψαλίδα
Στην Ευρώπη, με την περίφημη Πράσινη Συμφωνία που έχει θέσει τον φιλόδοξο στόχο της πλήρους απανθρακοποίησης έως το 2050, αλλά και στις ΗΠΑ, με τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης Μπάιντεν, και επίσης στον Καναδά, με το Σχέδιο Βιώσιμης Απασχόλησης, ο ρυθμός δημιουργίας νέων πράσινων θέσεων εργασίας είναι τέτοιος που οι θέσεις αυτές δεν υπάρχει περίπτωση να καλυφθούν. Τουλάχιστον έως το 2026 η ψαλίδα δημιουργίας θέσεων εργασίας και εργαζομένων ικανών να τις πληρώσουν θα ανοίγει, σύμφωνα με το LinkedIn.
Κίνητρα και επενδύσεις
Ειδικότερα στις ΗΠΑ, μετά την περυσινή ψήφιση του Νόμου για τη Μείωση του Πληθωρισμού (IRA), έχουν ανακοινωθεί κίνητρα και επενδύσεις αξίας 132 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έργα πράσινης ενέργειας (κατασκευή μπαταριών, καθαρών αυτοκινήτων, αιολικών και ηλιακών πάρκων) που θα δημιουργήσουν περί τις 86.000 νέες θέσεις εργασίας, εκτιμά έκθεση της Bank of America. Χρόνος για να αποφοιτήσουν από σχολές και πλήρη πανεπιστημιακά προγράμματα επαγγελματίες με ειδικές δεξιότητες δεν υπάρχει. Ούτε βέβαια απαιτήσεις για εμπειρία στο αντικείμενο. Γι’ αυτό και το LinkedIn προτείνει αντί για τίτλους σπουδών και άλλα διαπιστευτήρια πράσινης εξειδίκευσης οι εργοδότες να εστιάζουν στη διοργάνωση σεμιναρίων κατάρτισης και επιμόρφωσης.
Διαβατήριο για απόκτηση δεξιοτήτων
Green Skills Passport! Είναι το διαβατήριο που ανοίγει τον δρόμο στους νέους να διεκδικήσουν πράσινες θέσεις εργασίας. Πρόκειται για την πιστοποίηση που θα δίνεται μετά τη δωρεάν παρακολούθηση ενός διαδικτυακού προγράμματος που εγκαινιάζουν η EY και η Microsoft και το οποίο «θα βοηθά τους μαθητές ηλικίας 16 ετών και άνω να αναπτύξουν πράσινες δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να αδράξουν τις ευκαιρίες που παρέχει η πράσινη οικονομία και τεχνολογία», όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Το δωρεάν διαδικτυακό πρόγραμμα αποτελεί μέρος μιας «διαρκούς συνεργασίας με κοινωνικό αντίκτυπο», το οποίο έχουν εγκαινιάσει οι δύο όμιλοι και «επικεντρώνεται στην επιστήμη, στην τεχνολογία, στη μηχανολογία, στα μαθηματικά (STEM) και εν γένει στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των νέων για να αποκτήσουν ειδικεύσεις που προάγουν τη βιωσιμότητα του πλανήτη». Μέσω ενός εικονικού μαθήματος 10 ωρών, οι συμμετέχοντες μπορούν να εργαστούν με τον δικό τους ρυθμό και να προσεγγίσουν γνωστικά βασικά θέματα, όπως είναι η βιωσιμότητα, η επιχειρηματικότητα και οι δεξιότητες για απασχόληση. «Το Green Skills Passport προσφέρει στους μαθητές ευκαιρίες μάθησης σε προγράμματα που επιμελήθηκε η EY μέσω πλατφόρμας εκπαίδευσης της Microsoft». Η EY και η Microsoft έχουν ξεκινήσει με επιτυχία τα πιλοτικά προγράμματα Green Skills Passport στις ΗΠΑ, στην Ινδία και στο Μπανγκλαντές. Εχουν χορηγηθεί μέχρι στιγμής περισσότερες από 1.400 πιστοποιήσεις σε νέους που ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα και το 61% των αποφοίτων έχει δηλώσει ότι σχεδιάζει να υποβάλει άμεσα ή σε απώτερο χρόνο αίτηση για να διεκδικήσει πράσινες θέσεις εργασίας. Το 43% των αποφοίτων σχεδιάζει να προχωρήσει σε πανεπιστημιακές σπουδές στο ευρύτερο αντικείμενο της πράσινης οικονομίας.
